Дүниежүзілік витилиго күнінің (WVD) мақсаты - пациенттерге алалаушылықты жеңуге, витилиго үшін заманауи емдеуге қол жеткізуге және толыққанды өмір сүруге көмектесу.
Алматы қаласы алғаш рет 2023 жылғы 24 маусымда атап өтілетін 13-ші Дүниежүзілік Витилиго күнінің (WVD) халықаралық штаб-пәтері болып таңдалды.
WVD президенті болып медицина ғылымдарының кандидаты, Алматы қаласы «Витилиго және тері денсаулығы орталығының» дерматологы, VRF ғылыми - консультациялық кеңесінің мүшесі (Витилигоны зерттеу жөніндегі дүниежүзілік қор) Әлия Айдарбекқызы Қасымханова сайланды.
Витилиго теріні бет пен денеде дақтармен ағартады. Бұл болжанбайтын, созылмалы, инфекциялық емес, аутоиммундық тері ауруы, ол әр жүзден бір адамға әртүрлі дәрежеде әсер етеді. Витилиго өлімге әкелмейді және ешқандай органикалық зиян келтірмейді, бірақ кейде науқас адамның және оның отбасының әлеуметтік өміріне қатты әсер етеді. Ауру кез-келген жастағы кез-келген адамға әсер етуі мүмкін, бірақ әдетте бұл жағдай жиырма жасқа дейін дамиды, яғни көптеген балалар витилигомен өмір сүреді.
Еліміздің дерматологтары осы ауруды емдеудің жоғары тиімді әдістерін енгізу бойынша үлкен жұмыс жүргізді. Егер 2010 жылы Қазақстанда витилигоны емдеу үшін Шымкент қаласында бір ғана Waldman фототерапиялық қондырғысы болса, 2022 жылы еліміздің 13 орталығында «Ауруды емдеудің алтын стандарты» жүргізілуде. Үш республикалық және 10 облыстық орталықта фототерапия қолданылады.
2015 жылы Шымкентте ҚР-да алғаш рет хирургиялық емдеу әдістері енгізілді. Бүгінде Алматы қаласының «Витилиго және тері денсаулығы орталығында» хирургиялық операциялардың төрт түрі бар, олар 85%-дан 100%-ға дейін тиімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Қазақстандық ғалымдар витилигоның пайда болу болжамына әсер ететін маңызды генотиптерді анықтады, аралас фототерапия хаттамасын, сондай-ақ генетикалық тестілеудің негізінде және прогрессивті витилигосы бар пациенттерді басқару алгоритмдерін әзірледі.
Бір жылдың ішінде қазақстандық дерматологиялық мекемелерге витилиго проблемаларымен 12 мыңнан астам пациент жүгінді. Бұл көрсеткіш 2-3 есе жоғары болуы мүмкін, өйткені көптеген дәрігерлер мен пациенттер витилигоны емдеудің ықтимал әдістері туралы хабардар емес. Көбісі ұялшақтыққа, көпшілік алдында айыптауға және стигмаға байланысты ауруды жасыруды жөн көреді және дәрігерге бармайды, бұл емдеуде үлкен кедергі болып табылады.
WVD науқаны аясында 24 маусымда Алматыда әлемнің түкпір-түкпірінен келген дәрігерлер, зерттеушілер мен пациенттердің қатысуымен «Витилиго: Болашаққа бағдар» атты халықаралық конференция өтеді.
Маусым айында ҚР ДСМ Қазақ Дерматология және инфекциялық аурулар ғылыми орталығы Алматы қаласының «Витилиго және тері денсаулығы орталығымен» серіктестікте витилиго туралы білімді насихаттау үшін түрлі іс-шаралар өткізеді.
Орал қаласында 22 маусымда «Дерматовенерологтардың, дерматокосметологтардың және лепрологтардың 20 өңірі» атты XIII Өңірлік ғылыми-білім беру форумы өтеді.
23 маусымда Алматы қаласындағы «Витилиго және тері денсаулығы орталығы» клиникасында өсірілмеген эпидермалдық жасушаларды трансплантаттау операциясы жүргізіледі. Мұнда пациенттермен дөңгелек үстел өтеді.
25 маусымда Шымкентте отандық және шетелдік сарапшылардың қатысуымен «Витилиго: проблемалар мен перспективалар» атты дөңгелек үстел жоспарланған.