RUS
Күндердің күнінде кітап дүкендерінде сатылымға шығады, бірақ әзірге оның алғашқы даналары саясаткерлер, сарапшылар мен журналистердің қолына түсті.
Orda.kz редакциясы таңдалғандар тізіміне енбей қалды, бірақ естеліктердің қазақтың «Фолиант» баспасынан шыққанын анықтады. Кітап тұңғыш президент өмірінің саяси жағын да, жеке өмірін де қозғайды. Бірлескен авторы жоқ, естеліктерді Назарбаев өзі жазған, бірақ оларды көрсету міндетті емес.
Бөлек тараулар 2011 жылғы Жаңаөзендегі оқиғаларға, 2019 жылғы билік транзиті, Қанды қаңтар арналған. Қазіргі президент Тоқаевтың да аты аталып, олардың қарым-қатынасының бір-екі қызық, бұрын естімеген тұстары бар. Бірақ, кітапты алып, оқып үлгерген саясаттанушы айтқандай, кітапта ешқандай жаңа мәлімдемелер, мойындаулар немесе өзге ақпарат жоқ.
Бірақ Назарбаев екінші отбасы Әсел Исабаева мен екі ұлы туралы алғаш рет мойындадв. Біз кітап иесінің бір үзіндісін ұсынамыз.
«Бір күні Талдықорғанға барудың сәті түсті. Мемлекет басшысының өңірлерге жасаған жұмыс сапарлары кезінде оны ұшақ баспалдағынан гүл шоқтары күтіп алды. Мұндай рәсімге қатысу үшін ең сұлу жергілікті қыздар іріктелетіні белгілі. Біз бұрыннан үйреніп қалған әдемі ырым. Бұл жерге келген сәттен-ақ ол көзге жағымды, жанға жылы көрінді. Бірақ бұл оқиға ерекше әсер қалдырды. Әуежайда маған гүл сыйлаған қыз таңғаларлық сұлу еді. Ұзақ уақыт есімде қалды, содан кейін талғампаз, кесілген кескіні бар әдемі сұлуды жиі есіме алдым.
Ақын Қадыр Мырзалиев айтқандай, «жетпіске келсе де жүрегі қартаймаған, сексенге келсе де сезімін кемітпеген» Ғабит Мүсіреповті, басқа да белгілі тұлғаларды қалай еске алмасқа. Ұқсас оқиғаларды кім басынан өткерді?
Жетпіс жасында он сегіз жасар Ульрикаға ғашық болған ұлы Гетёні қалайша еске алмасқа? Бірақ бұл Ульрика ақынның сезімін қайтарып, кейін өмір бойы (96 жыл өмір сүрді) бұл сезімді жүрегінің түкпірінде сақтап, оған адал болып, тек соны сүйіп, еске алды емес пе? Гетёнің соңғы махаббатынан адамзатқа ғажайып естеліктер қалды. Ал мұндай мысалдар өте көп. Өмірде де, өнерде де. Басқалар үшін де, біз үшін де.
Біраз уақыт өтті. Талдықорған әуежайында мені қарсы алған сол сұлу қыздың бейнесі есіме қайта-қайта оралды. Бір күні оны табудың себебі кенеттен пайда болды. Баспасөзді ақтарып отырып, бір газеттің суреті көзіме оттай басылды: Астанада «Қазақстан аруы» сұлулық байқауы өтті, сол қыз (аты Әсел екені белгілі болды) Гран-при алды... Енді оны табу қиын болмады.
Таныстығымыз өзара жанашырлыққа, жанашырлық жақындасуға ұласты. Бірте-бірте кездесе бастадық. Әселдің келбетінен де, ой-пікірінен де мен іздеген көптеген қасиеттерді байқадым. Ең бастысы, мен жылдар бойы жалғасып келе жатқан психикалық жалғыздықтан құтылдым.
Мен әңгімені созбаймын. Мұсылмандық салт бойынша үйлендік. Әсел маған екі бала – екі даңқты ұл сыйлады. 2005 жылы Тауман, 2008 жылы Бәйкен дүниеге келді.
Әкелік қуаныш, сәбиімді сүйген бақыт алпыс бес жасымда қайта оралды. Сәбилерімнің алғашқы қадамдары, алғашқы сөздері мен былдырлаған сөздері, оларды қолыма алып жүру, ойыншықтарының сиқырлы әлемі, бірінші сыныпқа алғаш барғаны, алғашқы оқып, жазған қуанышы, маған қарай шуылдаған жүгірісі. Жұмыстан кейін үйге кіргенімде... – осының бәрі жаңа астана құрылысы кезеңіндегі ауыртпалықты жеңілдеткендей болды. Сол күндерді, жылдарды еске алып, нәзік сезіммен ойлаймын. Тұтастай алғанда, адамға өмірдегі ең маңызды нәрсе, ең шынайы және мәңгілік бақытты бала ғана және ата-ана болу бақыты ғана береді»
Жас кезімнен тірегім болған, ең қиын сынақ сағаттарында қасымда болған үш қызым Дариға, Динара, Әлияның анасы Сараға өмір бойы ризашылықпен, қамқорлықпен қарадым. Осы қиын өмірде тағдырымның сол бір бетбұрыс сәтінде оның мені түсініп, кешіргенінен де мен де жұбаныш таптым.
Тауман туғаннан кейін Алматыға келіп, одан кешірім сұрап, бәрін сол күйінде айтқанымда, құрметті әулеттің бұл өкілі тағы да тектілік танытты.
«Сәби – періште. Бала бақытты болсын», – деді Сара.
Қыздарым да мені дұрыс түсінді.
Мұндай жағдай кез келген әйел үшін ауыр сынақ болғанымен, Сара Алпысқызының жомарттығы маған ғана белгілі сияқты. Оның атасы Сарыарқадағы Қонақай деген атақты бай болғанын жоғарыда айттым. Оның ұлдары болмаған екен. Бәйбіше – үлкен әйелі жас қызды құда түсіп, оған үйлендіргенде ол алпыстан асқан еді. Бақытымызға орай, ұл туып, есімін Алпыс қояды. Кім біледі: бәлкім, Сара ата-бабасының сол ежелден келе жатқан әдет-ғұрпын есіне түсірген шығар, соған орай, бұл жайтты жан-тәнімен қабылдаған шығар?.. Қалай болғанда да, онсыз да қажыған жанымды қинауға асықпады.
Жалпы мен балаларға бірдей қараймын, мейлі ұл болсын, мейлі қыз болсын. Мен үш қызымды жақсы көремін. Ал олардан туған немерелерді (қазақтың этномәдени дәстүріне қайшы) баяғы толыққанды немерелері деп білемін. Ұл – текті мұрагер және жалғастырушы.
Сондықтан бүгінде шежірем былай түзілген: Қарасай – Көшек – Айдар – Мырзатай – Кенбаба – Еділ – Сапақбай – Назарбай – Әбіш – Нұрсұлтан – Тауман, Бәйкен. Бұл сенім мен шабыт береді.
Тегің үзілмесе, үмітің үзілмейді.
Қазір екі ұлым ер жетті. Олар бізді қуантып, жақсы жігіт болып өсуде. Балаларды сүйіспеншілікпен, қамқорлықпен тәрбиелеу арқылы адам өмірін ұзартады.
Міне, достар. Мен сіздерге бар шындықты айттым. Бұған не айтатыныңыз сізге байланысты. Бұл өмір.
Бұл жерде бұлтартпас ақиқат бар. Шындық мынада, сіз жүрегіңізге әмір бола алмайсыз».