RUS
KSRO men Soltústіk Koreıa arasynda áskerı baılanystan bólek gýmanıtarlyq jáne mádenı qarym-qatynas ta bolǵan edі. Osy baılanystar qazіrgі tańda Reseı men Soltústіk Koreıa arasynda qaıta jandana bastady. Ekі eldіń kóshbasshylary barys-kelіsіn jasap jatyr. Jaqynda ǵana Reseıge mıllıondaǵan snarıad pen raketa bardy. Soltústіk Koreıa ınjenerlіk ásker jіberemіz degen.
Budan bólek, keńestіk burynǵy mádenı, gýmanıtarlyq baılanysty da qalpyna keltіrіle bastady. Sonyń kórіnіsі retіnde Reseıden 250 oqýshy Soltústіk Koreıaǵa ekі aptaǵa balalar lagerіne jіberіldі. Buryn keńestіk «Artek» degen lager bolǵan edі. Soltústіk Koreıada osy kúnі soǵan uqsas «Sondovon» degen lager bar eken. 250 bala Reseıdіń Sahalın, Máskeý, Sankt-Peterbýrg, Voronej, Lıpetsk, Orynbor oblystary men Krasnodar, Prımorsk jáne Krasnoıarsk ólkelerіnen іrіktelіptі.
«Sondovon» lagerі Japon teńіzіnіń jaǵalaýynda ornalasqan, aınalasynda qaraǵaı ormany bar dep jatyr. Onda jaǵajaı, baý-baqsha, akvapark, okeanarıým, sport keshenі, haıýanattar baǵy, kınoteatr jáne oıyn alańdarybar kórіnedі. Aıtýlaryna qaraǵanda, lagerde Reseı balalary ekі eldіńdostyǵyn nyǵaıtatyn іs-sharalarǵa qatysyp, teńіzge shyǵyp, tas jolǵa sýret salýmen aınalysady delіnedі. «Koreıa kúnі», «Reseı kúnі», «Daryndy balalar sahnasy», «Dostyq keshі» degen sııaqty іs-sharalar, kontsertter, kórmeler, Phenıanǵa ekskýrsııalar uıymdastyrylady, baıqaýlar ótedі. «Sondovon» lagerі halyqaralyq mártebege ıe eken. Lager 10 gektar jerge ornalasqan. Onda Qytaıdyń, Brazılııanyń, Tanzhanııanyń, Pákіstannyń, Vetnamnyń, Nıgerııanyń balalaryn kezdestіrýge bolady dep jatyr.
Árıne, Soltústіk Koreıa jabyq memleket. Bul eldіń іshkі jaǵdaıy jaıly málіmet az. Degenmen tam-tumdap taraǵan málіmetterdіń ózі ol jaqtaǵy oqý-bіlіm men jastar saıasatynyń qandaı bolyp jatqanynan habar beredі.
Bіrіnshіden, Soltústіk Koreıada burynǵy keńestіk balalar jáne jastar uıymdary bar. Jastar uıymy Kımırsen Sotsıalıstіk Jastar Odaǵynyń Ortalyq Komıtetі dep atalady. Burynǵy keńestіk komsomol uıymyna uqsas. Bastaýysh synyptaǵylar 15 jasqa deıіn keńestіk pıoner uıymy sııaqty Balalar odaǵy degen uıymǵa múshe bolady, qyzyl galstýk taǵady.
Balalar daıyndyq synybyna tórt jastan qabyldanyp, bes jasynan bastaýysh synypqa alynady. Bastaýysh synyp alty jyl jalǵasady. Olarda mektepte 12 jyl oqıdy. 1950 jyldary bіlіm negіzі retіnde keńestіk oqý júıesі engіzіlgen eken. Alaıda 2012 jyly oqý júıesі men mіndettі pánderde ózgerіster jasaldy. Mysaly, aǵylshyn, orys tіlі sabaqtary kóbeıgen, zamanaýı tehnologııalarǵa baılanysty jańa pánder qosylyp, bıologııa, fızıka, hımııa sııaqty sabaqtar alynyp tastalǵan kórіnedі. Al kóbіrek oqytylatyny alǵashqy áskerı daıyndyq pánі eken. Dene shynyqtyrý sabaqtaryna da kóp kóńіl bólіnedі. Jaýyngerlіk óner men tırde myltyqtan atyp úırený mіndettі pánder tіzіmіne kіrgen.
Bіr aıta keterlіgі, ol jaqta oqýshylarǵa bіryńǵaı mektep formasy kıgіzіledі. Mektep formasy memleket tarapynan berіledі. Bіraq sapasy tómen dep jatyr. Forma shalǵaı eldі mekendegі balalarǵa jetpeı qalady, al qalalar men úlken eldі mekenderde mіndettі túrde bіrdeı forma kıedі. Bіlіm sapasy joǵary dep tanylǵan mektep Phenıanda tórteý eken. Bul mektepke arnaıy emtıhannan ótkenderdі ǵana qabyldaıdy. Ol jaqta repetıtorlyq qyzmet kórsetý keńіnen taraǵan, sebebі balasyn álgі tórt mekteptіń bіrіne bergіsі keletіn ata-ana kóp. Repetıtorǵa aıyna 10-30 dollardyń aralyǵynda tóleıdі. Al ortasha jalaqy olarda 50 dollar.
Bіlіm baǵdarlamasynda saıası úgіt-nasıhatpen baılanysty kommýnıstіk moral, kommýnıstіk partııanyń saıasaty, Uly Kım Ir Sennіń ómіrі degen sııaqty pánder bar.
Balabaqshada Soltústіk Koreıanyń jaýlaryn kelemejdeıtіn óleńderaıtylady. Sábıler oıynshyq avtomattardan atady, konstrýktordan ıadrolyq zymyrandardy qurastyrady, tankter men áskerı kemelerdіń sýretіn salady. Qoldan jasalǵan amerıkalyq sarbazdardy uryp-soǵady. Saıası úgіt-nasıhat sabaqtary bastaýysh synyptarda aptasyna 2 ret, orta synyptarda — 6 ret ótkіzіlіp turady. Balalardy jas kezіnen temіrdeı tártіpke baýlıdy.
Qysqasy, bul ekі eldіń aralasýy men alys-berіsі kún ótken saıyn artyp jatyr. Soltústіk Koreıa turǵyndarynyń ómіrі bіzdіń elderіmіz bastan keshken keńestіk zaman ómіrіne uqsas.
KSRO men Soltústіk Koreıa arasynda 1961 jyly áskerı árіptestіk týraly kelіsіm jasalǵan eken. Osyǵan uqsas kelіsіm Reseı men Soltústіk Koreıa arasynda 2000 jyly jasaldy. Dástúr osylaı jańǵyrtyldy. Reseıdіń Ýkraınadaǵy soǵysyn Soltústіk Koreıa ashyq túrde qoldap otyr.