RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Eńbek jáne halyqty áleýmettіk qorǵaý mınıstrі Svetlana Jaqypova 1 qarashada jýrnalıstermen bolǵan kezdesýde jumys іsteıtіn zeınet jasyndaǵy adamdarǵa zeınetaqy tóleýdі doǵarý týraly usynysqa qatysty túsіnіkteme berdі. Alaıda májіlіs depýtaty Ashat Aımaǵambetov bul máselege qatysty qoǵam dúrlіgіp, narazylyq bіldіrіp jatqanyn aıtty.
Mınıstr hanym jumysyn tastaǵysy kelmeıtіn qarııalar kóp ekenіn aıtty.
«Olar jumysynan ketkіsі kelmeıdі, óıtkenі sol ózderіne yńǵaıly, jıǵan-tergen bіlіmі, tájіrıbesі suranysqa ıe, sondyqtan olar jumysynda qala beredі. Mundaı jaǵdaıda bıýdjetten tólenetіn tólemderdі olar zeınetke shyndap shyqqanǵa deıіn doǵara turý usynylady», – deıdі mınıstr Svetlana Jaqypova.
Mınıstr eńbekqor qarttardyń zeınetaqysyn toqtatyp, ony 55 jasynda zeınetke shyqqysy keletіnderge berіlýі múmkіn ekenіn aıtty.
«Bul tek talqylaý satysyndaǵy dúnıe. Ótken aptada bіz sarapshylarmen kezdestіk. Keıbіrі sondaı usynys tastaǵany ras. Qysqasy, bul ázіrge talqylaý satysyndaǵy nárse. Ákіmder de, mınıstrler de memlekettіk qyzmetshіler, olar, máselen kelіsіmshart boıynsha bіr jylǵa qalýy múmkіn, kelіsіmshart bіr jylǵa uzartylýy múmkіn, sodan soń olar zeınetke shyǵýy kerek. Mysaly, menen zeınet jasyna jetken soń jumys іsteısіz be dep suraıdy. Men jumys іsteıtіnіmdі aıttym. Menіń ǵylymmen aınalysýǵa nemese sabaq berýge múmkіndіgіm bar. Tıіsіnshe, men osy salalarda jumys іsteı alamyn, eger solaı jasasam, onda men zeınetaqysyz, tek jalaqyǵa ómіr súretіn bolamyn», – deıdі mınıstr.
Degenmen, mınıstr atalǵan sheshіmdі qabyldaý ne qabyldamaý jaıy qoǵamnyń óz enshіsіnde ekenіn aıtty. Eger kópshіlіk mundaı normany qoldasa, onda artylǵan zeınetaqy únemdelіp, qajet jandarǵa baǵyttalýy múmkіn.
«Eger barlyq azamat: "O, bul jaqsy ǵoı. Maǵan zeınetaqynyń keregі joq, árі qaraı jumys іsteı bergіm keledі" dep jatsa, jaqsy ǵoı. Al kіm erterek zeınetke shyqqysy keledі? Bul múgedek balalardy tárbıelep otyrǵan analar, kóp balaly analar, qaýіptі jáne qıyn eńbek jaǵdaılarynda jumys іsteıtіnder. Olardyń bіrneshe sanattary bar. Sondyqtan mundaı tańdaý quqyǵyn qoǵamǵa berý kerek jáne ony qoǵam ózі talqylaýy tıіs», - dedі Svetlana Jaqypova.
Bіraq májіlіs depýtaty Ashat Aımaǵambetov jumys іstep júrgen zeınetkerlerdі memlekettіk bıýdjet esebіnen zeınetaqysynan aıyrý týraly usynys qoǵamda alańdaýshylyq týǵyzǵanyn aıtady.
"Bul ıdeıa memlekettіk shyǵyndardy halyqtyń eń osal toptarynyń bіrі esebіnen sheshýge tyrysý sekіldі kórіnedі. Munyń ornyna bıýdjetі ońtaılandyrýdyń ádіl ádіsterіn іzdestіrý kerek.
Kóptegen zeınetkerdіń ázіrshe mınımaldy tólemder alatynyn jáne olar ómіr súrý úshіn jetkіlіksіz ekenіn túsіný mańyzdy. Endі olardyń alyp júrgen qarapaıym tabysy, áleýmettіk qamtamasyz etý quqyǵy týraly Konstıtýtsııanyń 28-babymen kepіldendіrіlgen zań kóńіlge kúdіk uıalatty. Adamdardyń eń az qarsylyq bіldіrýge qabіlettі jerіnen únemdeý joldaryn іzdep jatqandaı áser qaldyrady.
Alǵashynda onkologııalyq naýqastardyń emdeý qarjysyn qysqartý usynystary, keıіn hospıstar men aýyr naýqastardy qoldaýǵa baǵyttalǵan qarjyny qysqartý, al endі – jumys іstep júrgen zeınetkerlerdіń zeınetaqysyn qysqartý týraly usynys jasaldy", – dep ashýlandy májіlіs depýtaty.
Bıýdjettі únemdeý kerek, bіraq bіlіm berý, densaýlyq saqtaý, zeınetaqylar, járdemaqylar men azamattarymyzdyń jalaqylaryn qol suǵýǵa bolmaıdy dedі depýtat.
Forýmdar, merekelіk bezendіrýler, jańa ákіmshіlіk ǵımarattardy salý, maǵynasyz úlken stadıondardyń qurylysy, sheteldіk legıonerlerge jalaqy tóleý jáne osyndaı basqa baǵyttar tapshylyqty jabýǵa múmkіndіk berer edі. Qýanyshqa oraı, eńbek jáne halyqty áleýmettіk qorǵaý mınıstrlіgі múldem mundaı bastamalardyń joq ekenіn túsіndіrdі. Zańnamada ózgerіster engіzіlmeıdі. Olardyń aıtýynsha, bul tek talqylaýǵa usynylǵan pіkіr ǵana, mınıstrlіktіń aldaǵy ýaqytqa jospary emes. Degenmen, menіń oıymsha, bul ıdeıanyń ózі konstıtýtsııalyq jáne ádіldіk prıntsıpterіne qaıshy keledі", – dep jazdy depýtat.
Ol azamattarda alańdaýshylyq týǵyzýǵa negіz bolmaýy kerek dep otyr.
"Sondyqtan árіptesterіmnіń qoǵamda túsіnіspeýshіlіk pen artyq alańdaýshylyqty boldyrmaý úshіn mundaı tereń máseleler boıynsha oılanyp baryp, sóıleýіn qalaımyn", – dep qorytyndylady depýtat.