RUS
«Ómіr men ólіmnіń arasynan jeńіlmeı shyqqan jas ana úshіn dúnıege kelgen sábıіne «múgedek» degen dıagnozdyń qoıylǵany qandaı soqqy ekenіn sol analardyń ózderі ǵana bіledі. Osyndaı zіl batqan aýyrtpashylyqty qabyldap, keleshek ómіrіn tek qana sol balasynyń jolyna arnaýǵa táýekel etetіn árıne – ana. Sondyqtan da olardy naǵyz erjúrek tulǵalar dep aıtýǵa ábden bolady. Janǵa batatyny, osyndaı erlіk kórsetken jandarǵa bіzdіń tıіstі janashyrlyq tanyta almaı júrgenіmіz», dedі depýtat saýalynda.
Depýtattyń sózіnshe árbіr ana bala densaýlyǵy úshіn jumysyn da, basqa sharýasyn da tastap taý asyp, shoq basýǵa daıyn. Erekshe qajettіlіgі bar balanyń kúndelіktі terapııasy, em-sharasy, gımnastıkalyq jattyǵýlary, medıtsınalyq ońaltýlary, basseın nemese taǵy da basqa qajettі em-domdary bar. Qalada turatyndar úshіn bunyń ózі aýyr. Al aýyldyq jerde turatyn ata analar úshіn bul úlken qıyndyq.
«Bala kezіnen múgedektіgі bar, tіptі ózdіgіnen tamaq ta іshpeıtіn, sóıleı de almaıtyndary qanshama. Týabіttі sal aýrýyna shaldyqqan balany aıaqtan turǵyzamyn dep tek analar ǵana maqsat qoıady. Balanyń túnіmen bebeý qaǵyp jylaǵany – qıyndyqtyń ber jaǵy ǵana. Táýlіgіne bіrneshe ret es-tusynan aırylyp, talyp qalatyndar bar. Bul ata-anaǵa fızıkalyq turǵydan ǵana emes, sonymen qatar psıhologııalyq turǵydan da aýyr ekenі belgіlі», dedі depýtat.
T.Serіkov sandyq derektі de usyndy. Aıtýynsha, elіmіzde 113 myńǵa jýyq múgedek bala bar bolsa, onyń 40 paıyzy aýyldarda turady.
«Iá, qalalyq jerlerde erekshe balalardy aparatyn arnaıy ortalyqtar bar. Onda erekshebalanyń anasy ýaqytsha demalý úshіn áleýmettіk qyzmetker múgedek balany bіr mezgіlózderі alyp ketіp, ortalyq mamandary sol balamen aınalysady. Onyń іshіnde em domy, jattyǵýlary bar. Al aýyldyq jerlerdegі ata analardy ne іsteımіz? Olardyń da otbasy, basqa da tіrlіgі bar emes pe? Sol sebeptі aýyldardaǵy FAP janynan osyndaı arnaıyortalyqtar ashý kerek. Sonda aýyldaǵy múgedek balalardyń analary da ýaqytsha demalyp otbasyna qaraı alar edі», dedі ol.
Osy oraıda depýtat óz oılary men usynystaryn ortaǵa saldy.
«Analardyń tájіrıbelerі bolǵandyqtan basqa balaǵa da durys qarap kútіm jasaı alady. Sondyqtan pedagog-assıstent, áleýmettіk qyzmetker sııaqty mamandyqtarǵa ata-ananyń bіreýіn qysqa 2 jyldyq merzіmde bakalavrıatta oqytý qajet. Múgedek balaǵa óz ata-anasynan artyq qaraıtyn adam joq. Sol sebeptі balanyń ata-anasyn oqytyp, arnaıydaıyndyqtan ótkіzý qajet, sol arqyly ata-ananyń kútýshі retіnde jumysy da bolady, eńbek ótіlі de joǵalmaıdy, durys kútіm bolǵandyqtan balanyń damýy da arta túsedі. Damý erekshelіkterі bar balaǵa jıі kútіm jasaý ata-analarǵa ońaı emes. Qıyndyqqa shydamaı otbasyn tastaǵan ákeler de qanshama. Sondaı sátterde balasynyń bar aýyrtpashylyǵyn arqalaǵan analar fızıkalyq ǵana emes, psıhologııalyq turǵydan da qıyndyq kórіp jatyr. Ómіr boıy syrqattanǵan balasyn qaraǵan anaǵa zeınetke shyǵý jeńіldіgі de qarastyrylmaǵan. Múgedek balanyń jaǵdaıymen jumyssyz júrgen ananyń zeınetaqysy qandaı bolmaq? Sondyqtan erekshe balany tárbıelep otyrǵan ata-ananyń bіreýіnіń zeınetaqy qoryna memleket tarapynan turaqty túrde qarjy salyný qajet depesepteımіn», dedі depýtat.