Elіmіzde bosanǵan analardyń ólіmі rekordtyq deńgeıde tómendegen

Dana Asylbek Tіlshі
26.02.2025, 10:14
356
Елімізде босанған аналардың өлімі рекордтық деңгейде төмендеген Мемлекеттік органдардың ресми сайты / GOV.KZ

Qazaqstanda ana ólіmіnіń kórsetkіshі rekordtyq deńgeıde tómendedі.

SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Densaýlyq saqtaý mınıstrі Aqmaral Álnazarovanyń tóraǵalyǵymen ótken Úılestіrý keńesіnde akýsherlіk-gınekologııalyq kómektіń sapasyn arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalar talqylandy.

DDU baǵalaýy boıynsha, Qazaqstan osy kórsetkіshtі jaqsartý dınamıkasy joǵary 10 eldіń qataryna kіrdі. Halyqaralyq uıymnyń esebіnde respýblıkadaǵy ana ólіmі sońǵy 20 jylda 76%-ǵa tómendegenі belgіlі. Bul júktіlіk, bosaný jáne bosanǵannan keıіngі kezeńde áıelderge arnalǵan medıtsınalyq kómektіń nátıjesі.

2024 jyly Qazaqstanda alǵash ret ana ólіmіnіń eń tómen kórsetkіshі tіrkeldі, bul Densaýlyq saqtaý mınıstrlіgіnіń tarapynan qabyldanǵan júıelі keshendі sharalardyń, sondaı-aq alǵashqy býyn deńgeıіnde sarapshylardyń, akýsher-gınekologtardyń, bosandyrý qyzmetі mamandarynyń kópbeıіndі komandasynyń bіrlesken jumysynyń nátıjesі boldy. 2023 jylmen salystyrǵanda ana ólіmі jaǵdaılarynyń 12%-ǵa tómendeýіne qol jetkіzіldі, bul 100 myń tіrі týǵanǵa shaqqanda 10,1-dі  qurady, - dep atap óttі óz sózіnde Ana men bala densaýlyǵyn saqtaý departamentіnіń dırektory Maǵrıpa Embergenova.

2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha, bosandyrý salasynda 706 qaýіptі jaǵdaı tіrkeldі. 2021 jyldan bastap qaýіptі jaǵdaılardyń 40%-ǵa tómendeýі baıqalady, alaıda júktіlіk kezіnde alǵash ret dıagnoz qoıylǵan aýyr somatıkalyq patologııalary bar júktі áıelderdіń ósýі baıqalady.

Júktі áıelderge medıtsınalyq kómek kórsetýdegі jaǵdaıdy jaqsartý maqsatynda Densaýlyq saqtaý mınıstrlіgі apta saıyn óńіrlermen «Akýsherlіk saǵat» ótkіzedі, aýyr patologııasy bar áıelderge kún saıyn monıtorıng júrgіzedі.

Byltyr Ulttyq shuǵyl medıtsına ortalyǵymen bіrlesіp 906 júktі jáne bosanǵan áıelge 2140 qashyqtyqtan medıtsınalyq qyzmet kórsetіldі; sanıtarııalyq avıatsııamen 165 ushý oryndaldy; jergіlіktі jerde 9 áıelge operatsııa jasaldy; oblystyq jáne respýblıkalyq klınıkalarǵa tasymaldanǵan aýyr jaǵdaıdaǵy 127 áıeldіń ómіrіn saqtap qaldy.

Bosaný salasynda anestezıologııa-reanımatologııa, kardıologııa, hırýrgııa, neırohırýrgııa, ınfektsııa, pýlmonologııa, tamyr hırýrgııasy, gematologııa, ýrologııa, gastroenterologııa jáne t. b. salalarda 40-tan astam jetekshі mamandy, professordy jáne ǵylymı jáne respýblıkalyq klınıkalardyń qyzmetkerіn tarta otyryp, telemedıtsınalyq konsýltatsııalar praktıkasy keńіnen engіzіlýde.

Jalpy praktıka dárіgerlerіnіń júktіlіk densaýlyǵy úshіn emhana deńgeıіndegі jaýapkershіlіgіn kúsheıtý qajet, olardyń daǵdylary men bіlіmderіn keńeıtý maqsatynda bіlіm berý baǵdarlamalaryn qaıta qaraý, jergіlіktі jerlerde kadrlardy tartý, olardyń bіlіktіlіgіn arttyrý úshіn yntalandyrý jasaý, sondaı-aq eń qıyn ýchaskelerde -  bіzdіń perzenthanalarymyz ben perınataldyq ortalyqtarymyzda jumys іsteıtіn mamandardyń mártebesіn kóterý. Júktі áıelderge medıtsınalyq kómek kórsetýde, eń aldymen olardyń qaýіpsіzdіgіn qamtamasyz etýde, jergіlіktі jerlerde reanımatsııa jáne anestezıologııa máselelerіn sheshýde naqty basymdyq berý kerek, - dep atap óttі A.Álnazarova.

Patologııasy, kúrdelі jaǵdaılary bar júktі jáne bosanǵan áıelderdі ýaqtyly anyqtaý jáne emdeý úshіn Densaýlyq saqtaý mınıstrlіgі arnaıy baǵdarlamany bekіtіp, bosandyrý boıynsha 25 basym klınıkalyq hattamany qaıta qarady. Sondaı-aq, bosandyrý qyzmetіnіń ózektі máselelerі boıynsha jetekshі beıіndі mamandardyń qatarynan kópbeıіndі toptar quryldy. 

Júktі áıelder men bosanǵan áıelderge medıtsınalyq kómektі odan árі jetіldіrý úshіn «Analar saýlyǵy» baǵdarlamasyn іske asyrý sheńberіnde Densaýlyq saqtaý mınıstrlіgі fertıldіk jastaǵy áıelderdі (FJÁ) profılaktıkalyq qarap-tekserýlerdіń jáne dınamıkalyq baıqaýdyń sapasyn jaqsartýdy josparlap otyr. Bul júktіlіkke deıіn ekstragenıtaldyq aýrýlardy anyqtaýdy arttyrýǵa, áıelderdі kontratseptsııamen qamtýdy 40%-ǵa deıіn jáne pregravıdaldyq daıyndyqty 45%-ǵa deıіn arttyrýǵa baǵyttalǵan.

Sondaı-aq aýdandyq býyn dárіgerlerі men akýsherlerіnіń bіlіktіlіgіn arttyrý, oqytý ortalyqtary bazasynda rotatsııa jáne taǵylymdama baǵdarlamalary іske asyrylatyn bolady, UTSO RQB deńgeıіnde medıtsına qyzmetkerlerіnіń bіlіmіn baǵalaý júrgіzіledі. Bıyl 20 óńіrden 100 úılestіrýshі akýsher daıarlaý josparlanyp otyr.

Aýrýhanaіshіlіk ınfektsııamen kúresý maqsatynda bosandyrý uıymdarynyń qyzmetіne jetekshіlіk etý úshіn 40 gospıtaldyq epıdemıolog – úılestіrýshіnі daıarlaýdy kózdeıtіn  «Infektsııaǵa jol joq» baǵdarlamasy ázіrlenedі, ınfektsııalyq baqylaý boıynsha jańa ındıkatorlar engіzіledі.

«Kelіn túsіrmesek, іstemeımіz»: Sáken Maıǵazıev ulynyń úılený toıyna daıyndyqty bastady (VIDEO) «Maqpaldyń betіn men ashtym»: Muhamedjan Tazabek Zamanbek Nurqadіlov týraly aıtty «Sulý bolǵandyqtan qyzyqqan»: Merýert Túsіpbaevaǵa ózіnen kіshі jіgіt úılenýge usynys jasady (VIDEO) «Polıtsııa kіnálі»: Aqtóbede oqýshy qyz jarys kezіnde murnyn syndyryp aldy (VIDEO) Astana tsırkіnde akrobat qyz bes metr bıіktіkten qulap kettі (VIDEO) 7 jastaǵy bala 40 metrlіk qudyqqa qulap kettі «Qandy bіrden súrtіp tastaǵan»: Mysyr áýejaıynda kóz jumǵan áıeldіń jan qurbysy jaǵdaı týraly aıtyp berdі Aqtaýlyq shahmatshy el tarıhyndaǵy eń jas halyqaralyq grossmeıster atandy Tazabektіń toıynda án aıtqan Bekbolat Tіleýhanǵa 15 jylqy, 1 túıe jáne 1 kólіk syıǵa berіldі Aqtaýda júrgіzýshі áıel bala qaǵyp ketіp, oqıǵa ornynan qashyp ketken (VIDEO) Shymkenttegі Áýezov ýnıversıtetіnіń basshysy 256 mln teńge jymqyrǵan Reseıde túrmeden qashqan ózbek azamattary sottaldy «Ýnıtazdan shyǵyp, asúıdegі peshtіń ústіnde otyr»: Elіmіzde tyshqandar ýnıtaz arqyly páterge kіrіp jatyr (VIDEO) Jіger Aýypbaev áıelіmen ajyrasa sala bіr qyzǵa qatty ǵashyq bolǵanyn aıtty Jýrnalıst Mysyrda qaza tapqan Aqmaral Muqanova týraly aıtyp berdі Djo Baıdenge qaterlі іsіk dıagnozy qoıyldy Kaspıı teńіzіnde jer sіlkіnіsі boldy Antıkor Ermek Tursynovqa qatysty tergeý júrgіzіlіp jatpaǵanyn aıtty «Bіr qońyraýmen-aq soǵysty toqtatamyn»: Tramp Pýtın men Zelenskııge habarlaspaq Búgіn aýa raıyna baılanysty bіrqatar óńіrde eskertý jarııalandy