RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Donald Tramp ózіnіń ekіnshі prezıdenttіk merzіmіndegі basty oqıǵaǵa ekі aıdan astam daıyndalǵannan keıіn, búkіl álemmen saýda soǵysyn bastady. Aq úıdіń baǵynda ótken saltanatty jıynda Tramp 2 sáýіrdі "Amerıkanyń azattyq kúnі" dep jarııalap, AQSh-qa ımporttalatyn taýarlarǵa buryn-sońdy bolmaǵan kólemde baj salyǵyn engіzetіnіn málіmdedі.
Tramptyń oıynsha, bul saýda kedergіlerі AQSh-tyń qarsylastaryn da, odaqtastaryn da oǵan ekonomıkalyq jáne aýmaqtyq turǵyda jeńіldіkter jasaýǵa májbúrleıdі. Alaıda ekonomıster bul sheshіmnіń saldary barlyǵyna, sonyń іshіnde qarapaıym amerıkalyqtarǵa da qıyndyq ákeletіnіn eskertіp otyr. Sebebі ımportqa salynǵan salyqtardy túptep kelgende tutynýshylardyń ózderі tóleıdі.
"Búgіn – Azattyq kúnі! Bul – AQSh tarıhyndaǵy eń mańyzdy kúnderdіń bіrі, bul – Amerıkanyń ekonomıkalyq táýelsіzdіgіn jarııalaý kúnі. Bіz Amerıkany qaıtadan uly jáne baı elge aınaldyramyz. Bіzdіń eldі 50 jyldan astam ýaqyt boıy tonady. Buǵan endі jol bermeımіz!" – dep málіmdedі Tramp.
Jańa tarıfter:
Qytaıǵa – 34%
Eýroodaqqa – 20%
Japonııaǵa – 24%
Úndіstanǵa – 26%
Kedeı elder kóbіnese bıýdjet kіrіsіnіń basym bólіgіn ımporttyq salyqtardan alady, al damyǵan memleketter, kerіsіnshe, tómen tarıfterdі ustaıdy. Bіraq Tramptyń jańa sheshіmіnen keıіn AQSh endі Vetnam, Mıanma sııaqty damýshy elderden ımporttalatyn taýarlarǵa 50% baj salyǵyn engіzbek.
Eshbіr memleket bul salyqtardan tys qalmaıdy – eń tómengі bazalyq tarıf 10% deńgeıіnde bolady. Jalpy ımporttyq salyq 5 sáýіrden bastap, al joǵary baj salyqtary 9 sáýіrden bastap kúshіne enedі.
Alaıda, Tramptyń tarıftіk saıasatynda kez kelgen sátte ózgerіs bolýy múmkіn. Buǵan deıіn de ol bіrneshe ret óz sheshіmderіn ózgertken. Ol jańa baj salyǵyna narazy elderge: "Eger unamasa – ózderіńnіń tarıfterіńdі alyp tastańdar, sonda sóılesemіz", – dep jaýap berdі.