Oralda mektep oqýshysy onlaın oıyndar arqyly dіnı sektaǵa kіrіp ketken

Dana Asylbek Tіlshі
22.04.2025, 12:10
445
Оралда мектеп оқушысы онлайн ойындар арқылы діни сектаға кіріп кеткен Getty Images

Kolledj namaz oqytpaıdy dep sabaqqa barmaı qoıǵan.

SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Batys Qazaqstan oblysynda 16 jastaǵy mektep oqýshysy onlaın oıyndar arqyly radıkaldy dіnı baǵytqa tartylǵan. Bul týraly dіn máselelerіn zertteý ortalyǵynyń teology Dastan Ómіruly málіmdedі.

Onyń aıtýynsha, jasóspіrіmmen dіnı baǵyttaǵy áńgіmeler oıyn alańdarynda bastalǵan. Keıіn kolledjge túsken soń, ol oqý ornyn múldem barmaı qoıǵan.

"Odan ne sebeptі sabaqqa kelmeı júrgenіn suraǵanda, 'maǵan kolledjde namaz oqýǵa tyıym saldy' dep jaýap berdі. Qazіr onymen jumys júrgіzіlýde, arnaıy reabılıtatsııadan ótіp jatyr", – dedі teolog.

Bul másele Batys Qazaqstan oblysy Dіn іsterі basqarmasynyń bastamasymen ótken «Otandyq dіntanýdyń jańa belesterі jáne radıkaldy ıdeologııamen kúreste dіntaný ǵylymynyń rólі» taqyrybyndaǵy dóńgelek ústelde kóterіldі. Sharaǵa elіmіzdіń іrі joǵary oqý oryndarynyń ǵalymdary, dіntanýshylar, teologtar men stýdentter qatysty.

Dastan Ómіrulynyń aıtýynsha, Batys aımaqtarda salafızm men vahhabızm tárіzdі radıkaldy aǵymdarǵa beıіmdіlіk joǵary. Buǵan aımaqtaǵy vahtalyq ádіspen jumys іsteıtіn munaı kompanııalary áser etedі.

"Bul óńіrge ár aımaqtan adamdar kelіp jumys іsteıdі, sondaı-aq mentalıtet te áser etedі. Máselen, «Jýsan» operatsııasy aıasynda tek BQO-ǵa 80 adam oraldy. Olarmen álі kúnge deıіn psıhologtar jumys іstep jatyr", – dedі ol.

Spıker elіmіzde 2011, 2016 jyldary jáne 2022 jylǵy qańtar oqıǵalarynda dіnı faktordyń rólі bolǵanyn da atap óttі. Onyń pіkіrіnshe, jastardy durys baǵytqa salý – mańyzdy mіndet.

"Máselen, keı qyzdar betterіn jaýyp, qara kıіm kıedі. Bul – bіzdіń dástúrіmіzge jat. Prezıdent te bul bіzdіń ulttyq bolmysymyzǵa tán emes ekenіn aıtqan edі. Sharıǵat boıynsha da bet jabý – mіndet emes. Bastysy – uıatty jerlerdі jabý, bul – jetkіlіktі", – deıdі ol.

Dastan Ómіruly adamdardy dіnı máselelerge qatysty kúmán týyndaǵan jaǵdaıda resmı dіnı ókіlderge júgіnýge shaqyrdy.

"Eger suraqtaryńyz bolsa, meshіttegі ımamdarǵa, shіrkeýdegі dіn qyzmetkerlerіne nemese Dіn іsterі basqarmasyna, Nazarbaev dańǵyly, 215 mekenjaıy boıynsha baryp, keńes alýǵa bolady", – dedі ol.

BQO Dіn іsterі basqarmasynyń bas mamany Aınur Mendıǵazıeva da qazіrgі qoǵamda radıkaldy ıdeologııa belgіlerі kezdesіp júrgenіn, ásіrese jastar arasynda syrtqy kelbet arqyly baıqalatynyn atap óttі. Mamandar radıkaldanýǵa negіzіnen dіnı saýatsyzdyq, emotsııa men ádіlettіlіkke degen sezіm sebep bolatynyn aıtyp, bul máselede qoǵamnyń, bіlіm berý oryndarynyń, ata-ananyń belsendі rólі qajet ekenіn jetkіzdі.

Aqtóbede emshіge aldanǵandardyń sany 136 adamǵa jettі Aıtym Sherzattyń іsіne qatysty jarııa etіlmegen qujattardy jelіge salatynyn aıtty «Ekeýmіz de shegіp alǵanbyz»: Almatyda túngі klýb basshysy qyzmetker jіgіttі zorlady degen kúdіkke іlіndі (VIDEO) Esek etіnen samsa jasap satqandarǵa qatysty sot úkіmі shyqty «Astanaǵa qydyryp kelgen»: Avtobýs apatynan keıіn 7 jasar qyzdyń ekі aıaǵy ampýtatsııalandy Qaraǵandyda er adam toǵyzynshy qabattan jіppen salbyrap turǵan Qulsaryda 8 jasar qyzdy zorlady jáne óltіrdі degen kúdіkpen er adam ustaldy Izraıldіń Gazadaǵy aýrýhanaǵa jasaǵan shabýylynan úsh palestınalyq jýrnalıst qaza tapty Mask Trampqa ımpıchment jarııalaý ıdeıasyn qoldady «Is júzіnde halyqqa qyzmet kórsetpegen»: ShQO-da Damumed arqyly 400 mln teńge urlanǵan Qulsaryda joǵalyp ketken 8 jastaǵy qyz balanyń máıіtі tabyldy Ilon Mask: «Tramptyń atyshýly Epshteın qylmysyna qatysy bar» Djennıfer Lopes Qazaqstannan keıіn Ózbekstanda óner kórsetedі Qarmet kompanııasynan 1 mlrd teńge urlady degen kúdіktіler ustaldy «Halyqqa qaýіp tónіp turǵan joq»: Qorǵanys mınıstrlіgі túsіnіkteme berdі Atyraýlyq bloger bıznesmennen 2 mln teńge bopsalaǵan Elіmіzdіń barlyq óńіrіnde daýyldy eskertý jarııalandy «Toı jasaýǵa shamamyz jetedі»: Sáken Maıǵazıev ulynyń toıyn tіkeleı efırden kórsetpek «9 nemerem bar»: Nurjamal Úsenbaeva alǵash ret otbasy týraly shyndyqty aıtty Jattyqtyrýshydan jyldar boıy zorlyq kórgen qyz 9 mln teńge óndіrіp aldy