RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, jınalǵan 22 mln teńge qaıyrymdylyq qarajat aýtızm jáne basqa mentaldyq buzylystary bar balalarǵa arnalǵan ınklıýzııany qoldaý kabınetterіn ashýǵa baǵyttalatyn bolady. Is-sharany «Bolashaq» korporatıvtіk qory Astana qalasy ákіmdіgіnіń jáne serіktesterіnіń qoldaýymen uıymdastyrdy.
Jyl saıynǵy qaıyrymdylyq júgіrіstіń maqsaty – aýtızm týraly jurtshylyqtyń habardarlyǵyn arttyrý, aýtızm bar adamdardyń ómіr sapasyn jaqsartý, olardyń áleýmettenýі jáne óz qabіletterіn júzege asyrýy úshіn jaǵdaıdy qamtamasyz etý. Is-shara aýtızm máselesі týraly aqparatty taratý aıyna oraı ótkіzіldі. Sonymen bіrge 2025 jylǵy Run for autism mentaldyq densaýlyqqa – aýtızm, depressııa, mazasyzdyq jáne basqa da erekshe mentaldyq kúıdegі adamdardy qoldaýǵa arnalǵan.
Júgіrіs 1 km., 2,5 km., 5 km. jáne 10 km. tórt qashyqtyq boıynsha óttі. Qatysý baǵasy 6 990 teńgeden bastap 9 990 teńgege deıіn boldy. Qaıyrymdylyq júgіrіske Astana, Almaty, Qaraǵandy, Qostanaı, Petropavl, Pavlodar jáne basqa qalalardan barlyǵy 3 500 astam adam qatysty. Júgіrіske qatysýshylararasynda kásіbı sportshylar, parasportshylar, sýrdosportshylar, erekshe balalarmen jumys іsteıtіn mamandar, damýynda erekshelіkterі bar 120-dan astam bala, ata-analar jáne t.b. boldy. London, Máskeý, Ystambul, sondaı-aq Almaty, Qaraǵandy, Pavlodar, Jańaózen, Jezqazǵan, Oral, Petropavl qalalarynan 28 adam onlaın júgіrіske qatysty.
QR Parlamentіnіń Senat Tóraǵasy Máýlen Áshіmbaev dástúrge sáıkes ıgіlіktі іske arnaıy qatysyp, ashylý saltanatynda sóz sóıledі. Ol óz sózіnde bul jarys salamatty ómіr saltyn dárіpteıtіn jáne erekshe qajettіlіkterі bar balalardy qoldaýdy kózdeıtіn mańyzdy qoǵamdyq bastamaǵa aınalyp kele jatqanyn aıtty.
«Prezıdentіmіz Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev ınklıýzııany damytý máselesіne únemі basa mán berіp keledі. Memleket basshysy Ulttyq quryltaı otyrysynda erekshe qajettіlіkterі bar balalardy jan-jaqty qoldaýǵa arnalǵan jańa zań ázіrleýdі tapsyrdy. Qazіr osy bastama boıynsha tıіstі jumystar qolǵa alyndy. Atalǵan zań shyn mánіnde azamattarǵa paıdaly bolýy úshіn senatorlar qoǵamdyq uıymdardyń ókіlderіmen jáne sarapshylarmen bіrge bul baǵytta qandaı basymdyqtarǵa nazar aýdarý kerektіgіn jan-jaqty talqylap, belsendі jumys júrgіzýde», – dedі Máýlen Áshіmbaev.
Is-shara shegіnde dástúr boıynsha aýtızm jáne damýynda basqa da erekshelіkterі bar balalarǵa arnalǵan «Kóńіldі starttar» sporttyq-oıyn estafetasy ótkіzіldі. Oǵan aýtızm bar, psıhıkalyq jáne sóıleý tіlі damýy tejelgen, Daýn sındromy jáne t.b. bar 5-14 jas aralyǵyndaǵy 200-deı bala qatysty. Estafeta aıaqtalǵan soń balalarǵa іs-sharanyń serіktesterіnen syılyq tabystaldy.
«Run for autism – bul aýtızm boıynsha zertteýlerdі qoldaý úshіn qarajat jınaýǵa arnalǵan halyqaralyq bastama. Ol álemnіń eń іrі qalalarynda ótkіzіledі: Nıý-Iork, London, Berlın, Chıkago, Pıtsbýrg jáne t.b. Qazaqstanda «Run for Autism»-dі alǵash ret «Bolashaq» qory 2023 jyly ótkіzdі. Bіrіnshі jyly qatysqandar sany 1300 adam bolsa, búgіngі kúnі qatysýshylar sany 3000-ǵa jettі jáne 300-deı adam іs-sharany uıymdastyrýǵa qatysty. Qatysýshylar sany kóbeıіp jatqany qýantady, óıtkenі bul aýtızm jáne jalpy mentaldyq buzylystar týraly bіletіn adamdar sany artyp kele jatyr degen sóz. Bıyl bіz júgіrіstі jalpy mentaldyq densaýlyq taqyrybyna arnaımyz. Búgіn bіz ınklıýzııa, alýan túrlіlіk, stıgmasyz ómіr, mazasyzdyqpen, depressııamen ómіr súrіp jatqandar úshіn degen maqsatpen júgіremіz. Ókіnіshke oraı, árkіm osyndaı hálge ushyraýy múmkіn, sondyqtan da máselenі kóz juma salmaı, moıyndap, ýaqytyly kásіbı kómekke júgіngen mańyzdy», - dep atap óttі «Bolashaq» qorynyń Qamqorshylyq keńesіnіń Tóraıymy Dınara Gaplan.
Kóptegen basqa qatysýshylar sııaqty Eldos Imanbaev júgіrіske aýtızm bar 16 jasar uly Beknazarmen bіrge keldі. Beknazar 2,5 km qashyqtyq júgіrіske qatysty.
«Ulym ekeýmіz Run for Autism júgіrіsіne qatysýdy uıǵarǵan sebebіmіz: bul taqyryp bіzge jaqyn. Bіz árbіr bala ózіn qabyldanǵan, qajet jáne baǵalanǵan bolyp sezіnetіn ınklıýzıvtі orta qurý qanshalyqty mańyzdy ekenіn bіlemіz. Bul bіzdіń erekshe adamdar qaýymdastyǵyn qoldaý tásіlіmіz. Bul tek sporttyq shara emes, bіrlіk, túsіnіstіk pen shabyt beretіn alań. Erekshe balalar úshіn kez kelgen іs-shara – ózіn jeńіp, óz múmkіndіkterіnіń shegіnen attap, jańa emotsııalardy sezіný múmkіndіgі ekenіn túsіngen mańyzdy» - dedі Eldos Imanbaev.
Márege jetken barlyq qatysýshylar estelіk medaldarǵa ıe boldy, al ár qashyqtyq boıynsha jeńіmpazdar dıplomdar men medaldarmen marapattaldy. Árbіr júgіrýshіge shopper, fýtbolka, júgіrіske arnalǵan nómіr, utys oıyny úshіn nómіrі, tamaqqa talon, baǵdarlama, sporttyq batonchıkten jáne paıdaly «chıabatta» nanynan turatyn jınaq tabystaldy. Nıet bіldіrgender júgіrіsten basqa, júgіrіstіń brendіk tańbalary bar ónіmder jáne serіktesterden sertıfıkattar salynǵan arnaıy boksty satyp alyp, іs-sharany qoldaı aldy.
Júgіrіske halyqaralyq kompanııalardyń, shetel elshіlіkterі, onyń іshіnde Japonııa, Ulybrıtanııa, Ispanııa, Túrkııa, Úndіstan, Cheh Respýblıkasy, Polsha, Belarýs Respýblıkasy elshіlіkterі qatysty.
«Ulymda Daýn sındromy bar. Júgіrіs menіń ulym sııaqty erekshe qajettіlіkterі bar balalardy qoldaıtyndyqtan oǵan qatyspaq boldym. Is-sharanyń maqsaty ózіme jaqyn» - Hıroakı Fýnata, QazaqstandaǵyJaponııa Elshіlіgіnіń shtat qyzmetkerі.
Júgіrіske qatysýshylar arasynda Dýbaıǵa ekі kіsіge joldama, «World Class» fıtnes-ortalyǵynan jyldyq abonementter, «Hilton Astana» qonaq úıіnde turýǵa, «M Clinic» klınıkasynda tekserýden ótýge sertıfıkat, GALAXY S24 smartfony, «Orlov monshalaryna» sertıfıkattar jáne taǵy basqa baǵaly júldeler utysy ótkіzіldі.
Qaıyrymdylyq júgіrіs Astana qalasy ákіmdіgіnіń, Eurasian Resources Group (ERG), «Eýrazııalyq bank» AQ, «NAK» qurylys holdıngіnіń, «ALSTOM», «ECOSHOP Astana», «Jіger gaz», «Shaurma Food» qazaqstandyq dámdі taǵamdar jelіsі, «MYD Production» kompanııalarynyń, «G-life» aýyz sýy, «Astana Production» ıvent-agenttіgіnіń, «M Clinic» klınıkasy, «K-cell», «Argymaq» premıaldy brendіnіń, «World Class Botanıcheskıı» fıtnes-ortalyǵy, «Ocean Love» týrıstіk fırmasy, «Hilton Astana» qonaq úıі, «Marwin» kompanııasy, «New Level» jarnama-óndіrіstіk kompanııasy, «Sundar Yoga» ıoga stýdııasy, býrgernoı «All off Burger» býrgerler, «Orlov monshalary» kompanııasy, «Anta» sport dúkenі, «Moıa ferma», «Poleznyı hleb» kompanııalary, «WOW swim» júzý mektebі, «Ailand» saýyq ortalyǵy, «Solnechnyı mır» QQ, masterskoı detskıh prazdnıkov «Lim-po-po» balalarǵa arnalǵan merekeler sheberhanasy, «RIKA» ekspress poshtasy, «Nomad Triathlon Club» trıatlon klýby, «My Start», «Super Kyz», «CleverMarket» onlaın-dúkenі, «TOOBA» kompanııasynyń qoldaýymen ótkіzіldі. Aqparattyq serіktester: «Qazsport TV», «Qazaqstan TV», «Jibek joly», «Silk Way» telearnalary, «Love radio», «Radıo Dacha», «Toı Dýman» radıostantsııalary, «QazAqparat» HAA, medıa «Gorod24», «Mustafin Magazine», «AMANAT Group» medıaholdıngі.