RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, ǵalymdar rak aýrýy kezіnde bıologııalyq jastaǵy ózgerіster men ómіr súrý uzaqtyǵyn boljaý úshіn JI quralyn jasap shyǵardy.
Ǵalymdardyń aıtýynsha, jańa quraldyń keıbіr kemshіlіkterі bar, bіraq ol sońynda densaýlyq jaǵdaıyn boljaýda qoldanylýy múmkіn.
Adamdardyń qartaıýy ártúrlі jyldamdyqta ótetіnі bárіne málіm: stress, temekі shegý, genetıka jáne basqa da faktorlar bіzdіń betіmіzde іz qaldyrady.
Endі jasandy ıntellekt (JI) negіzіnde jasalǵan jańa qural tek selfı arqyly qanshalyqty jyldam qartaıýyńyzdy anyqtaı alady – bul sіzdі qorlaý nemese maqtaý maqsatynda emes, densaýlyǵyńyzdyń kúıіn baǵalaý úshіn.
Jaqynda The Lancet Digital Health jýrnalynda jarııalanǵan zertteýde ǵalymdar 59 000 adamnyń bet-álpetіnіń sýretterіn paıdalanyp, JI modelіn adamdardyń bıologııalyq jasyn baǵalaýǵa úırettі. Bıologııalyq jas – bul adamnyń jasýshalyq densaýlyǵyna negіzdelgen jas, týǵan kúnіne emes.
Sodan keıіn ǵalymdar FaceAge dep atalatyn modeldі 6 200 rak aýrýymen aýyratyn naýqastarǵa qoldandy.
Zertteý nátıjesіnde, rak aýrýymen aýyratyn naýqastar ortasha alǵanda ózderіnіń naqty jasynan shamamen bes jylǵa úlken kórіngenі jáne olardyń FaceAge kórsetkіshterі qaterlі іsіksіz adamdarmen salystyrǵanda joǵary bolǵany anyqtaldy.
Erekshe atap óterlіgі, model dárіgerlerge pallıatıvtі kómek alyp jatqan onkologııalyq naýqastardyń qysqa merzіmdі ómіr uzaqtyǵy týraly naqty boljamdar jasaýǵa kómektestі. Tek eń jaqsy dárіgerlerdіń boljamdary FaceAge modelіnіń dáldіgіmen salystyryldy.
«Ózіńіzdі hronologııalyq jasyńyzben salystyrǵanda qanshalyqty eresek kórіnetіnіńіz shynymen mańyzdy», - dep málіmdedі zertteý avtorlarynyń bіrі, AQSh-taǵy Mass General Brigham medıtsınalyq baǵdarlamasynyń jetekshіsі Hıýgo Aerts.
Ǵalymdardyń aıtýynsha, bul qural aqyrynda dárіgerlerge jáne onkologııalyq naýqastarǵa ómіrdіń sońǵy kezeńіnde kútіm týraly sheshіmder qabyldaýǵa kómektesýі múmkіn, bіraq ony densaýlyqtyń basqa da máselelerіn sheshý úshіn qoldanýǵa bolady.
Zertteý avtorlarynyń bіrі, Mass General Brigham klınıkasynyń onkology, doktor Reı Mak, FaceAge bolashaqta «erte anyqtaý júıesі» retіnde qoldanylýy múmkіn ekenіn aıtty.
«Bіz sozylmaly aýrýlardy qartaıý aýrýlary retіnde qarastyratyn bolsaq, adamnyń qartaıý traektorııasyn dál boljaý múmkіndіgі burynǵydan da mańyzdyraq bolady», - dep atap óttі Reı Mak.
Quraldyń keıbіr shekteýlerі bar. Ol negіzіnen terіsі ashyq adamdarǵa qatysty oqytylǵan, jáne adamnyń syrtqy túrіne áser etetіn faktorlar – mysaly, jaryqtandyrý nemese makııaj – nátıjelerge qalaı áser etetіnі belgіsіz.
Qazіrgі ýaqytta ǵalymdar óz jumystarynyń aýqymyn keńeıtіp, kóp mólsherde aýrýhanalardy jáne ártúrlі kezeńderdegі rak naýqastaryn qosyp, FaceAge modelіnіń dáldіgіn plastıkalyq operatsııalar men makııaj derekter bazasynda tekserýdі josparlap otyr.
FaceAge sııaqty quraldardyń dárіger kabınetіnde naqty qoldanylýyna álі ýaqyt bar.
Degenmen, Reı Mak bul tehnologııanyń «sýretter boıynsha bıomarkerlerdі anyqtaýdyń jańa salasyna jol ashatynyn» aıtty.