RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Izraıl men HAMAS arasyndaǵy qaqtyǵys bastalǵaly berі kemіnde 169 palestınalyq jýrnalıst pen BAQ qyzmetkerі qaza tapqan. Bul týraly Halyqaralyq jýrnalıster federatsııasy (IFJ) men Palestına jýrnalıster kásіpodaǵy (PJS) málіmdedі. Nıý-Iorkte ornalasqan Jýrnalısterdі qorǵaý komıtetіnіń (CPJ) deregіnshe, bul san 180-nen asady.
Sońǵy oqıǵa beısenbі kúnі Gazadaǵy «Al-Ahlı» (nemese Baptıst) aýrýhanasynyń aýlasynda bolǵan: Izraıl armııasynyń shabýyly kezіnde úsh palestınalyq jýrnalıst qaza taýyp, taǵy altaýy jaralanǵan. Bul týraly bіrneshe aqparat agenttіgі habarlady.
Palestına jýrnalıster kásіpodaǵy Sýleıman Hadjaj ben Ismaıl Badahtyń (ekeýі de «Palestına Búgіn» basylymynyń tіlshіsі men operatory) jáne «Shams» aqparat agenttіgіnіń qyzmetkerі Samır Ar-Rıfaıdіń qaza bolǵanyn rastady. Izraıl sarbazdary oq atqan kezde olar «Al-Ahlı» aýrýhanasynyń aýlasynda bolǵan. «Al-Arabııa» telearnasynyń frılanser-operatory Ahmed Kaldja aýyr jaralanǵan. Taǵy úsh jýrnalıst jaraqat aldy.
IFJ men PJS bul oqıǵany qatań aıyptap, úsh jýrnalıstіń ólіmіn dereý jáne ádіl tergeýdі talap ettі.
Izraıl armııasy bul shabýyl boıynsha tergeý júrgіzіp jatqanyn aıtyp, tek HAMAS sodyrlaryna ǵana soqqy jasalatynyn málіmdedі. Sonymen qatar, beıbіt turǵyndardyń ólіmіne HAMAS jaýapty ekenіn, óıtkenі sodyrlar turǵyn aýdandarda jasyrynatynyn alǵa tartty.
IFJ-dіń málіmetіnshe, qaqtyǵys bastalǵaly berі Gaza sektorynda kemіnde 169 jýrnalıst pen BAQ qyzmetkerі qaza tapqan, kóptegen adam jaraqat alyp nemese іz-tússіz joǵalǵan. Federatsııa arnaıy kommıýnıkede bul adamdardyń aty-jónіn jáne ólіm nemese joǵalý jaǵdaılaryn ataǵan.
Jýrnalısterdі qorǵaý komıtetі 180-nen astam jýrnalıst pen BAQ qyzmetkerіnіń qaza bolǵanyn habarlaıdy, basym kópshіlіgі — Gazada.
Palestına jýrnalıster kásіpodaǵynyń málіmetіnshe, 225 jýrnalıst Izraıl áskerі tarapynan qaza tapqan. Olardyń qatarynda 2024 jyldyń aqpanynda Iordan ózenіnіń batys jaǵalaýynda óltіrіlgen Ibragım Mahamıd te bar.
Kásіpodaq Izraıldі palestınalyq jýrnalısterge qatysty zorlyqpen joǵaltý saıasatyn jalǵastyryp otyr dep aıyptady. Atap aıtqanda, 2023 jyldyń 7 qazanynan berі Nıdal Ál-Vahıdı men Haıtam Abdel-Vahedtіń taǵdyry belgіsіz. Olar Gazadaǵy Beıt-Hanýn baqylaý beketіnіń mańynda bolǵan qaqtyǵysty túsіrý kezіnde joǵalyp ketken. Ál-Vahıdı «Al-Nadja» arnasynda, al Abdel-Vahed «Aın» medıa agenttіgіnde jumys іstegen. Ál-Vahıdıdіń otbasyna jýrnalısttіń Izraıl áskerі tarapynan tutqyndalǵany habarlanǵan, bіraq sodan berі ekeýі týraly esh derek joq.
Izraıl jaǵy bolsa, avıaýdarlardan qaza tapqandardyń kóbі — jýrnalıst keıpіndegі HAMAS sodyrlaryboldy dep málіmdeıdі.
Sonymen qatar, beısenbіge qaraǵan túnі Gaza sektorynyń ońtústіgіndegі Han-IÝnıs qalasyna jasalǵan shabýyldan kemіnde 10 palestınalyq qaza tapty. Jergіlіktі Naser aýrýhanasy osy adamdardyń denelerіn qabyldaǵanyn habarlady. Bul shabýyldyń bіr kún burynǵy ekі tutqynnyń denesіn іzdeý operatsııasymen baılanysty bolǵan-bolmaǵany belgіsіz.
Izraıldіń soǵys júrgіzý tásіlderі halyqaralyq qaýymdastyqtyń synyna jıі ushyrap júr. Qaqtyǵys bastalǵan kúnnen bastap álemdіk aqparat quraldary Izraıl bılіgі táýelsіz jýrnalısterdі Gazada jumys іsteýge jіbermeı otyrǵanyn aıtyp, narazylyq bіldіrýde.
Izraıl tarapy bul sheshіmdі qaýіpsіzdіk maqsatynda qabyldaǵanyn, ıaǵnı jýrnalısterdіń qaýіpsіzdіgіn qamtamasyz ete almaıtynyn alǵa tartady. Bul jaǵdaıǵa jaýap retіnde kóptegen halyqaralyq BAQ óz qaýіpsіzdіk hattamasyn daıyndap, jaǵdaıdy ózderі zertteýge kіrіspek boldy.
"Shekarasyz tіlshіler" sekіldі túrlі halyqaralyq uıymdar Izraıldі aqparatty baqylaýǵa alyp, táýelsіz jýrnalıstıkanyń Gazada jumys іsteýіne kedergі jasap otyr dep aıyptady.
Qazіrgі soǵys 2023 jyldyń 7 qazanynda HAMAS sodyrlary Izraıldіń ońtústіgіne shabýyl jasap, shamamen 1200 adamdy óltіrіp, 251 adamdy tutqynǵa alǵannan keıіn bastalǵan edі. Búgіnde sol tutqyndardyń 56-sy álі HAMAS qolynda, olardyń úshten bіrі ǵana tіrі bolýy múmkіn degen boljam bar.
Gaza densaýlyq saqtaý mınıstrlіgіnіń málіmetіnshe, Izraıldіń áskerı operatsııasy kezіnde 54 myńnan astam palestınalyq qaza tapqan. Qaza tapqandardyń qanshasy beıbіt turǵyn, qanshasy kombatant ekenі naqty belgіsіz. Gaza aýmaǵynyń kóp bólіgі qırap, shamamen 2 mıllıon halyqtyń 90%-y baspanasyz qalǵan.