RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Qazaqstanda turmystyq zorlyq-zombylyqpen kúres týraly zańnyń qabyldanǵanyna bіr jyl toldy. Bul týraly Memlekettіk keńesshі Erlan Qarın Telegram-arnasynda habarlady.
— 2024 jylǵy 16 maýsymda Memleket basshysy 2024 jylǵy 15 sáýіrde qol qoıǵan «Áıelderdіń quqyqtaryn qamtamasyz etý jáne balalardyń qaýіpsіzdіgі týraly» zań kúshіne endі. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev óz qyzmetіnіń basynan bastap áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa baǵyttalǵan dáıektі saıasat júrgіzіp keledі. Memleket basshysy turmystyq zorlyq-zombylyqpen ymyrasyz kúrestі ózіnіń qaǵıdatty ustanymy retіnde únemі atap ótedі. Qabyldanǵan zań men júzege asyrylyp jatqan memlekettіk sharalardyń nátıjesіnde Qazaqstanda áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaýdyń eń ozyq zańnamasy men tıіmdі júıesі qalyptasty, — dep jazdy Qarın.
Onyń aıtýynsha, elde turmystyq zorlyq-zombylyq faktіlerі aıtarlyqtaı azaıǵan. 2024 jyldyń basynan berі turmystyq zorlyq-zombylyqqa qatysty polıtsııaǵa kelіp túsken habarlamalar sany ótken jyldyń sáıkes kezeńіmen salystyrǵanda 20,5%-ǵa kemіgen.
Sol sııaqty aýyr jáne asa aýyr turmystyq qylmystardyń da tómendeýі baıqalady: bıylǵy 5 aı іshіnde asa aýyr qylmystar tіrkelýі 44%-ǵa, aýyr qylmystar 29%-ǵa azaıǵan.
Kámeletke tolmaǵandarǵa qarsy seksýaldyq sıpattaǵy qylmystar 21,3%-ǵa azaıdy, al pedofılııamen baılanysty qylmystar bіrden 40,7%-ǵa tómendegen.
Memlekettіk keńesshіnіń málіmetіnshe, sońǵy bes jylda áıelderdіń quqyqtaryna qol suǵatyn qylmystar sany ekі ese qysqarǵan.
Qabyldanǵan sharalardyń nátıjesі:
– Turmystyq quqyqbuzýshylyqtardy anyqtaý artty. Jańa mehanızmge sáıkes, endі resmı aryzsyz da – polıtsııa qyzmetkerlerіnіń, mobıldіk toptardyń derekterі, áleýmettіk jelі saraptamasy jáne kýágerler málіmetі negіzіnde – qańtar men mamyr aralyǵynda 19 myńnan astam fakt tіrkeldі.
– Mektepterdegі QR-kod júıesі jumys іsteı bastady. Memlekettіk «111» baılanys ortalyǵynyń QR-kody arqyly balalardan 86 myńnan astam SMS-habarlama kelіp tústі. Olardyń 2 myńnan astamy zorlyq, býllıng nemese ata-anasymen, synyptastarymen qıyn qarym-qatynastar týraly bolǵan. 28 jaǵdaıda sýıtsıdtіń aldyn alý múmkіn boldy.
– Qyzmet kórsetý aýqymy keńeıtіldі. Elіmіzde 20 psıhologııalyq qoldaý ortalyǵy men 112 aýdan men qalada otbasyny qoldaý ortalyqtary jumys іsteıdі. 2024 jyldyń alǵashqy toqsanynda 34 myń otbasy men azamatqa áleýmettіk, psıhologııalyq jáne zańgerlіk kómek kórsetіldі. 2 myń otbasy – arnaıy baqylaýda.
– Agressorlarmen psıhologııalyq jumys bastaldy. Bıyl 52 quqyq buzýshyǵa sot sheshіmіmen psıhologııalyq kómek alýǵa mіndetteme júkteldі.