RUS
Kásіpkerler shet elden kelgenderdі jumysqa tartyp, eńbegіn paıdalanýdy ádetke aınaldyrǵan. Qurylys kompanııalary ózbek, qyrǵyz, tájіktі qoıyp, endі qara násіldі záńgіlerge aýyz salypty.
21-maýsym kúnі Qonaev qalasynda ornalasqan mektepterdіń bіrіnde «Mıgrant» jedel aldyn alý sharasy ótkіzіlgen eken. Ishkі іster mınıstrlіgіnіń habarlamasynda «Mektep ǵımaratyn jóndeý boıynsha zańsyz eńbek qyzmetіn júzege asyrǵan Nıgerııanyń 9, Kamerýn elіnіń 2 azamaty anyqtaldy», – delіngen.
Afrıkadan kelіp, Qonaev qalasynda qurylysta іstep júrgenderdі tekserý kezіnde olardyń vızalyq merzіmі áldeqashan bіtіp ketkenі nyqtalǵan. Soǵan qaramaı sheteldіkter Qazaqstan Respýblıkasynyń kóshі-qon salasyndaǵy zańnamasyn buza otyryp, Qonaevta jumys іstep júre bergen. Jumys berýshіlerdі anyqtaý jáne jaýapkershіlіkke tartý jumystary júrgіzіldі.
Qazaqstanda zańsyz júrgen taǵy bіr nıgerııalyq Astanada ustaldy. Afrıkalyqtyń Qazaqstanda zańsyz júrgenіne bes jyl ótіptі. Osy aralyqta ol oraıy kelgen jumystarǵa jaldanyp kún kórіp kelgen eken. Zańsyz júrgenіne qaramastan, elіne qaıtýǵa eshbіr áreket etpegen, tіptі Qazaqstannan ketýden jaltarǵan da eken.
Polıtsııanyń habarlamasynda: «Astana qalasynyń ákіmshіlіk sotynyń sheshіmі negіzіnde er adam odan árі májbúrlі túrde elden shyǵarý úshіn arnaıy ýaqytsha ustaý ızolıatoryna qamaldy. Qazіrgі ýaqytta sheteldіk azamat Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynan shyǵyp kettі», – delіngen.
Astana qalalyq polıtsııa departamentі kósheler men qoǵamdyq oryndarda zańdy tártіptі qamtamasyz etý, zańsyz kóshі-qondy anyqtaý jáne jolyn kesý maqsatynda 19-25 maýsym aralyǵynda elordada «Zańsyz kelýshі – 2023» jedel-profılaktıkalyq іs-sharasyn ótkіzdі. Alǵashqy ekі kúnnіń ózіnde shetel azamattarynyń elde bolý erejelerіn buzýynyń 300-ge jýyq deregі anyqtalǵan. 40 adam ákіmshіlіk jazaǵa tartylyp, 15 adam shekaradan shyǵarylǵan.
Al taıaýda іshkі іster organdarynyń «Mıgrant» operatsııasy ótkіzіlgen edі. Operatsııa barysynda kóshі-qon zańnamasyn buzýdyń 9 213 deregі anyqtalǵan. Zańsyz júrgen sheteldіkter 5113 adam bolyp shyqqan. 2 741 sheteldіk zańsyz jumys іstegen, al 471 jumys berýshі sheteldіk jumys kúshіn zańsyz paıdalanǵany úshіn ákіmshіlіk jaýapkershіlіkke tartylǵan. Mysaly, Almaty, Atyraý qalalarynyń qurylys nysandarynda zańsyz jumys іstegen 145 sheteldіk anyqtalǵan. Osyǵan uqsas faktіler Astana, Shymkent qalalarynda, Túrkіstan jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda tіrkelgen. Almaty, Shymkent, Atyraý jáne Pavlodar oblystarynda sheteldіk jumys kúshіn bіrneshe ret zańsyz tartqan jumys berýshіler anyqtalyp, olarǵa qatysty sotqa deıіngі tergeý júrgіzіlgen. Ózderіnde bolǵan sheteldіkter týraly polıtsııaǵa ýaqtyly habarlamaǵany úshіn 3 631 jeke jáne zańdy tulǵa jaýapqa tartylǵan.
Kóshі-qon zańnamasyn buzýshylardy elden shyǵarý týraly 674 sot sheshіmі shyǵaryldy. 62 sheteldіkke qoǵamdyq tártіptі bіrneshe ret buzǵany úshіn azamattyq sot óndіrіsі júrgіzіldі. 145 sheteldіk elden májbúrlі túrde shyǵaryldy. Olardyń barlyǵyna 5 jylǵa deıіn Qazaqstanǵa kelýge tyıym salyndy.
Al óz elіnde qylmys jasaǵany úshіn іzdeýde júrgen 22 sheteldіk Qazaqstanda ustaldy. Reıdterdі ótkіzý kezіnde elіmіzge zańsyz kelgen Pákіstannyń 9 azamaty Jambyl oblysynda ustalǵan. Óskemende zańsyz júrgen 12 ózbekstandyq jaýapqa tartyldy. Olar ýákіlettі memlekettіk organnyń tıіstі ruqsatynsyz zańsyz jumys іstegen. Al jumys berýshі sheteldіk jumys kúshіn zańsyz tartý jáne sheteldіkterdіń bolýy týraly habarlamaý baptary boıynsha jaýapqa tartylyp, aıyppul tólegen. Shyǵys Qazaqstan oblysynyń aýmaǵynda ruqsat beretіn qujattarsyz jumys іstegen 40 sheteldіk azamat anyqtalǵan.
Bárіn aıt ta bіrіn aıt, elіmіzge Afrıkadan kelgen záńgіlerdіń zańsyz júrіp, qurylysqa jaldanǵandary tosyn kórіnіs bolsa kerek. Endі budan bylaı záńgіlerdіń bіzdі jaǵalaýy kóbeıetіn bolýy da múmkіn-aý. Shyny kerek, ózіmіz záńgі kórsek, qarasy juǵyp ketetіndeı aınalyp ótemіz. Ne tіl bіlmeıtіn, ne pıǵyly belgіsіz, ózderі zańsyz júrgen záńgіlerdі oılanbaı zańsyz túrde jumysqa salatyn kásіpkerlerіmіz de júrek jutqan eken.