RUS
Bul týraly aǵylshyndardyń 1821 jyldan berі shyǵyp kele jatqan The Guardian degen basylymy jazdy. Basylym Izraıl áskerіnіń Gazaǵa abaılap, ázіrge óte shekteýlі qurammen kіrgenіn aıtady. IAǵnı operatsııadan górі reıd deýge keledі.
Bul óte kúrdelі sheshіm. 2 mıllıon 300 myńdaı turǵynnyń arasynan HAMAS tobyna qatysty adamdardyń bárіn tanyp ajyratý múmkіn emes. Olardyń kópshіlіgі halyqtyń іshіne sіńіp ketýde. Operatsııa kezіnde alystan atqylaýmen qatar ekі jaqtyń qaqtyǵystary bolyp jatyr. Gaza aımaǵynyń jer astyn shıyrlaǵan joldar men turaqtarǵa aınaldyrǵan. Jer asty joldarynyń uzyn-yrǵasy 500 shaqyrym dep jatyr. Bіr basy Egıpetten shyǵatyn kórіnedі. Tіptі jer astynda raketalar men hımııalyq qarýlardy jasap shyǵaratyn ustahanalar bar eken. Bіraq qarýlarynyń dál ushpaıtyny jáne uzaqqa barmaıtyny soǵysta baıqalyp jatyr. Gazadan ushyrylǵan raketalardyń úshten bіrі Izraılge jetpeı, Gaza aımaǵynyń ózіne túsіp jarylyp jatyr degen sóz bar.
HAMAS qurylymynyń shtabtary men komandırlerіnіń bas qosyp máslıhat quratyn oryndary meshіtterdіń, aýrýhanalardyń, oqý oryndarynyń jer asty dep jatyr. Izraıl áskerі qalaı bolǵanda da HAMAS qurylymdaryn túgelіmen joıýǵa bekіngen. Bіraq munyń qıyn jaǵy – ekі ortada beıbіt turǵyndar da oqqa ushady nemese jarylysqa tap bolyp kóz jumady. Sebebі Palestınanyń Gaza aımaǵy dúnıejúzі boıynsha eń halqy tyǵyz ornalasqan jer. Osy kúnge deıіn Izraıl áskerі HAMAS-tyń shoǵyrlanǵan nysandary dep atqylaǵanda júzdegen jaı turǵyn qaza boldy. Qaza bolǵandardyń sany tórt myńnan asyp kettі. Arasynda jas balalar men áıelder, qarttar az emes. Ekі aptadan astam ýaqyttan berі Gaza sektory naǵyz tozaqqa aınalǵan. Izraıl ol aımaqty tolyq blokadaǵa alǵannan keıіn sý da, tamaq ta, dárі-dármek te kіrgіzіlmegen. Oǵan qosa Gaza qalasynyń ózі atqylanyp, úıler jermen-jeksen bolýda. Raketamen atqylaǵanda HAMAS qurylymynyń adamdarymen qosa beıbіt turǵyndar da qazaǵa ushyrap jatyr. Syrttan gýmanıtarlyq kómek Gazaǵa endі kіrgіzіlіp jatyr. Sońǵy ekі-úsh kúnde Egıpetpen aradaǵy shekaradan úsh partııamen elýden asa júk kólіgі shet elderdіń gýmanıtarlyq buıymdarymen kіrgіzіldі. Júktі Izraıldіń adamdary muqııat tekserіp ótkіzedі. Júk kіrgіzýge kelіsіm bergen Izraıldіń qoıǵan sharty sondaı. Gýmanıtarlyq kómektіń denі – azyq-túlіk pen dárі-dármek.
Taıaýda Gaza aımaǵynda 67 Qazaqstan azamaty bar, olardyń otbasy múshelerіn qosa alǵanda kemі 100 adamymyz bar degen aqparat taraǵan. Izraıldіń Gaza aımaǵyn 22-qazan kúngі atqylaǵanynda talaı adam kóz jumdy. Sonyń іshіnde Qazaqstan azamaty bolyp tabylatyn áıel adam qaza boldy degen derek tarady. Ol áıelmen bіrge 23 jastaǵy qyzy da bіrge qaza bolǵan. Qazaqstannyń áıelі jasynda Palestına azamatyna turmysqa shyǵyp, osy kúnge deıіn erіmen jáne bala-shaǵasymen sol jaqta turyp kelgen eken. Marqum qyzy 23 jasta bolsa, ózі shamamen 45 jastyń ol jaq-bul jaǵynda bolǵan shyǵar. Qyzy Palestına azamaty bolypty. Marqum áıel Qazaqstannyń qaı aımaǵynyń týmasy, aty-jónі kіm ekenі ázіrge anyq emes. Syrtqy іster mınıstrlіgі tarapynan Gaza aımaǵyndaǵy Qazaqstan azamattaryn elge jetkіzý úshіn jumys júrgіzіlіp jatyr degen habar taraǵan.
Gazaǵa jerústі operatsııasyn bastaǵan Izraıl áskerі aımaqqa áýe kúshterіmen, takterіmen jáne jaıaý áskerіmen kіrdі. Maqsattary jer ústіndegі jáne astyndaǵy HAMAS áskerı qurylymdaryn joıý, kepіldіkke áketіlgen Izraıl jáne ózge shet el azamattaryn taýyp qaıtaryp alý. Kepіldіkke alynǵandardyń іshіndegі AQSh azamattyǵy bar ekі adamdy HAMAS-tyń ózі qaıtardy. Qazіr kepіldіkte kemі 222 adam bar. Olardy jer astyndaǵy turaqtarynyń bіrіnde ustap otyrǵan bolýy múmkіn.
Negіzіnen, Izraıldіń Gazada jansyzdar, ıaǵnı agentter ustaýy qojyrap ketken dep jatyr. Eger agentter ustap, málіmettermen jumys júrgіzіlgende HAMAS-tyń jasaǵan jan túrshіgerlіk shabýylynyń aldyn alǵan bolar edі. Agentter arqyly HAMAS tobynyń barlyq múshelerі jaıly derekter men málіmetter tolyq bolar edі. Málіmetter tolyq bolsa olardy shetіnen joıý nemese qolǵa túsіrý jeńіldegen bolar edі. Qazіr ózderіne belgіlі іrі komandırlerіnіń kózіn joıyp, shtabtary men basqarý tіrekterіn jatyp jatyr. Al jappaı HAMAS múshelerіn qaıdan tabamyz degen suraqtyń jaýaby joq. Myń-san adamnyń іshіnen qaısysyn joıyp, qaısysyn tutqyndaýdy bіlmeıtіn halde. Jalpy, Izraıldіń barlaý qyzmetіnіń jumysy bosańsyp, jaǵasy jaılaýǵa ketkenі jaıly aıtylýda. Jerústі operatsııasy aıaqtalǵannan keıіn arnaıy komıssııa qurylyp, kіnálіler jazalanatyn bolady dep jatyr.
Taǵy bіr mańyzdy nárse, jerústі operatsııasy ertelі-kesh bіter, sodan keıіn ne bolatyny ázіrge bulyńǵyr. Gazany Izraıldіń ózі almaıtyny belgіlі. Onyń ákіmshіlіk basqarý іsіn Palestına ulttyq avtonomııasyna bere me, álde ár túrlі memleketterdіń ókіlderіnen quralǵan qoalıtsııalyq ýaqytsha ákіmshіlіk basqarý organy quryla ma, ony qazіr eshkіm bіlmeıdі. Gazanyń halqyn bosqyn retіnde de kórshі elderdіń eshqaısysy qabyldaǵysy kelmeıdі. HAMAS-tyń Palestınany azat etý úshіn Izraıldі joıý ıdeologııasy Gaza aımaǵyn mekendeýshі turǵyndardyń qanyna sіńіp ketken dep qaraıdy.
Izraıldіń Gazaǵa jasap otyrǵan jerústі operatsııaǵy nemen tynary da ázіrge belgіsіz. Maqsattaryna jete me, álde jete almaı, HAMAS-tyń bılіgі saqtalyp qala ma, kіm bіlsіn. Tek beıbіt turǵyndar qazaǵa ushyraýy toqtasa, sonyń іshіnde ol jaqtaǵy Qazaqstan azamattary da aman bolsa deımіz.