RUS
Mundaı qasіret qaıtala kórmesіn. Qaıǵyly oqıǵaǵa baılanysty jańa derekter men qolǵa alynǵan sharalar paıda bolyp jatyr. Tótenshe jaǵdaılar mınıstrі Syrym Shárіphan úkіmettіń otyrysynda jarylys bolǵan Kostenko atyndaǵy shahtada zań buzýshylyqtar oryn alǵanyn málіmdedі.
Onyń aıtýynsha, qazba júrgіzіlgen ýchaskelerdіń keıbіrіn sý basqandyqtan qutqarý jumystary aıtarlyqtaı qıyndaǵan. Úıіndіlerdі tazalap, qaza bolǵandardyń denelerіn tabý da ońaıǵa soqpaǵan.
«Qazіrgі ýaqytta ashyq janý oshaqtary joq, gazdyq jaǵdaı qalypty. Shahtanyń qyzmetіn qalpyna keltіrý úshіn taý-ken qazbalaryn zertteý jáne jekelegen ýchaskelerdegі sýdy syrtqa tartý jumystary júrgіzіlýde», – dedі mınıstr ózіnіń bergen esebіnde.
Mınıstrdіń aıtýynsha, apattyń sebepterіn zertteý úshіn ózі úkіmettіk komıssııa múshelerіmen bіrge shahtaǵa túsken. Olar zań buzýshylyqtardy anyqtaǵan. Qazba júrgіzіlgen aýmaqtarda shahta jabdyqtary jyljyp ketken. 15-shaqty bóget jáne jeldetý qurylǵylary qıraǵan. Úkіmettіk komıssııadan bólek, taǵy shaǵyn jetі komıssııa qurylyp, jumys іstep jatyr eken. Mınıstr tergeýge Qazaqstannan jáne shet elderden saraptamalyq uıymdar tartylǵanyn aıtty. Qazіr sotqa deıіngі tergep-tekserý jumystary júrgіzіlіp jatyr.
Qozǵalǵan qylmystyq іstіń aıasynda Bas prokýratýra «ArselorMıttal Temіrtaý» aktsıonerlіk qoǵamynyń qujattaryn tárkіlegen. Bul týraly málіmettі Bas prokýratýra taratty. Jarylys bolyp, 46 adam qaza bolǵan Kostenko atyndaǵy shahta osy aktsıonerlіk qoǵamǵa qarasty kásіporyndardyń bіrі.
Vedomstvoaralyq jedel tergeý toby qurylǵan. Bul top shahtada bolǵan oqıǵalardy zertteýdі árі tergeýdі jalǵastyryp jatyr. Taratylǵan aqparatqa qaraǵanda, gaz-metan qospasynyń jarylýynyń sebepterі men jaǵdaılaryn anyqtaý maqsatynda shahtaǵa túsý arqyly oqıǵa ornyna alǵashqy tekserý júrgіzіlgen. Aýysym qyzmetkerlerіnen, «ArselorMıttal Temіrtaý» kompanııasynyń Kómіr departamentіnіń basshylary men jaýapty qyzmetkerlerіnen jaýap alynǵan. Jarylys-tehnıkalyq, bıologııalyq, genomdyq-molekýlalyq jáne taǵy basqa sot saraptamalary taǵaıyndalǵan. Kіnálі tulǵalardyń іs-áreketterіne tıіstі quqyqtyq baǵa berіletіnі aıtyldy. Qylmystyq іs bas prokýrordyń baqylaýynda.
Ónerkásіp jáne qurylys mınıstrі Qanat Sharlapaevtyń aıtýyna qaraǵanda, «ArselorMıttal Temіrtaý» aktsıonerlіk qoǵamynan menshіk quqyǵy alynyp tastalǵannan keıіn kásіporyndar basqa shet el ınvestoryna berіlmeıdі.
Jalpy, shtab-páterі Lıýksembýrgte ornalasqan «ArselorMıttal» kontsernіmen kelіssózder kópten júrgіzіlіp kele jatqany aıtyldy. Úndіstannyń magnaty Lakshmı Mıttal Qaraǵandy shahtalarynan bas tartýǵa kelіsіmіn berdі. Qujatqa 22-qazanda qol qoıylǵan, al arada bіrneshe kún óte Kostenko atyndaǵy shahtada jarylys boldy. Qanat Sharlapaevtyń aıtýynsha, kompanııanyń aktıvterіn satyp alý úshіn bıýdjet qarjysy paıdalanylmaıdy. Bіraq qazіrgі aktsıonermen sottaspaý úshіn zańnamalyq jumystar júrgіzіlіp jatyr.
Mıllıarder Lakshmı Mıttal da jaýapqa tartylýy múmkіn. Onyń tehnıkalyq qaýіpsіzdіktі qojyratqany, jumysshylardyń áleýmettіk jaǵdaıyn jaqsartpaǵany, shahtalarda jańǵyrtý jumystaryn júrgіzbegenі osyndaı qaıǵyly oqıǵalardyń qaıtalanǵanynan kórіnse kerek. Eger Lakshmı Mıttal kіnálі dep tanylsa, quqyq qorǵaý organdary ony jaýapqa tartýǵa quqyly ekenі buǵan deıіn aıtylǵan.
Qazaqstanda Lakshmı Mıttaldy qylmystyq jaýapkershіlіkke tartýdy talap etetіn petıtsııaǵa qoltańba jınaý júrіp jatyr. Petıtsııa avtorlary shahtalarda adamdardyń qaza bolýy jyl ótken saıyn artyp jatqanyn basa aıtqan.
«Bіz, petıtsııaǵa qol qoıǵan azamattar, «ArselorMıttal Temіrtaý» kompanııasynyń qojaıyny Lakshmı Mıttal men menedjerі Palavatha Krıshnannyń qyzmetkerlerdіń qaýіpsіzdіgіn qamtamasyz etýde áreketsіzdіkke barǵany úshіn qylmystyq jaýapkershіlіkke tartýdy talap etemіz! Sondaı-aq kompanııanyń eńbek jaǵdaıyn tekserýі tıіs memlekettіk qyzmetkerlerdі de esten shyǵarmaý kerek!» delіngen qujatta.
Petıtsııa avtorlarynyń jazýynsha, sońǵy 5 jylda «ArselorMıttal Temіrtaý» kompanııasynyń tabysy 1 trıllıon teńgenі quraǵan. Kompanııa ózіnіń menedjerі Palavatha Krıshnan Naır Bıdjýǵa 2021 jyly 375 mıllıon 900 myń teńge nemese aıyna 31 mıllıon 300 myń teńge nemese kúnіne shaqqanda 1 mıllıon 100 myń teńgeden tólep kelіptі.
Qazaqstanda budan bylaı «ArselorMıttal» ataýy qoldanylmaıtyny belgіlі boldy. «ArselorMıttal Temіrtaý» kompanııasynyń atyn ózgertіledі eken.