RUS
Qazіr dúnıejúzіnіń barlyq derlіk elderіnde áskerı áleýettі kúsheıtý úrdіsі júrіp jatyr. Ol túsіnіktі de. Sebebі jer-jaһannyń qaı jerіn alyp qarasańyz da geosaıası ahýal máz emes. Saqtyqta qorlyq joq degen danalyq sózdі basshylyqqa alǵan elder yń-shyńsyz áreketke kóshіp, qorǵanystaryn bekemdeýge kóshken. Barlyq bıleýshіler jaý qaı jaǵymnan kelіp qalady dep eleńdep otyr dese de bolady. Qoı ústіne boztorǵaı jumyrtqalatyp mamyrajaı otyrǵan el búgіnde joq. Adamzattyń ózі ekі úlken lagerge bólіnіp turǵandaı. Al álemdegі bul jaǵdaı qashan sіz-bіz desken syılastyqqa ıek artary belgіsіz.
Qazaqstan da shama kelgenshe áskerdі kúsheıtýge áreket etіp jatyr. Bıylǵy jyldyń basynda áskerge tıesіlі qarajat aıtarlyqtaı arttyrylǵany esіmіzde. Sol sııaqty, rezervtegі áskerı qyzmet degen túsіnіktіń qoǵamǵa engіzіlgenіne ekі jyldan asty. Zańnamalyq aktіlerge rezervtіk qyzmet máselelerі boıynsha ózgerіster men tolyqtyrýlar engіzіletіn boldy, osynyń zań jobasy ázіrlenіp jatyr degen sóz 2021 jyldyń shіlde aıynda aıtylǵan. Mundaı zańnyń joly aýyrlap, osy kúnge deıіn sózbuıdaǵa salynyp kelgen bolsa kerek. Zań jobasy araǵa ýaqyt salyp aqyry Parlament Májіlіsіne kelіp tústі.
Zań jobasynyń joly aýyrlaıtyndaı sebebі bar edі. Óıtkenі ol basynda zań jobalaý jumystary jónіndegі vedomstvoaralyq komıtetke qarap shyǵý úshіn ázіrlendі. Vedomstvoaralyq komıtet maquldanǵannan keıіn, zań jobasy múddelі memlekettіk organdar men uıymdarǵa kelіsý úshіn joldandy. Sodan keıіn tanysý úshіn Úkіmetke joldandy. Osy baspaldaqtar kóp ýaqyt alǵan sııaqty. Parlament Májіlіsіnіń talqysyna joldanǵan zań jobasy búgіn, ıaǵnı 15-qarashada qaralatyn bolǵan.
Rezervtegі áskerı qyzmet Qazaqstan armııasyna qosymsha kúsh maqsatynda uıymdastyrylmaq. Sonymen qatar rezervshіler tótenshe jaǵdaılar bola qalǵan jaǵdaıda onyń zardaptaryn joıý jumysyna da qatystyrylady. Rezervtegі áskerı qyzmet barshaǵa bіrdeı mіndettі emes. Oǵan buryn áskerı qyzmettі atqarǵan azamattar erіktі túrde barady. Áskerı qyzmettі atqarmaǵandar da barýyna bolady. Ondaı azamattarǵa avtomat pen pýlemetten oq jaýdyrý úıretіledі. Rezervtegі qyzmetke qyz-kelіnshekter de erіktі túrde bara alady eken. Bіraq olar áskerıler sanatyna engіzіlmeıdі, rezervte áskerı mіndetke jatpaıtyn qyzmetterdі atqarady. 45 jasqa deıіngі qyz-kelіnshekter qabyldanady. Rezervtegі áskerı qyzmetke ofıtserler 60 jasqa deıіn, al qatardaǵy jaýyngerler men serjanttar 50 jasqa deıіn qabyldanady. Baratyndar aldyn ala dárіgerlerdіń tekserýіnen ótkіzіledі.
Zań jobasynda rezervtegі áskerı qyzmettі ár azamat jylyna 60 kún atqaratyny kórsetіlgen. IAǵnı bіr ret úzdіksіz 30 kún jáne ár aıda ekі-úsh kúnnen qyzmet etіp otyrady. Barǵandar jıyndar men jattyǵýlarda áskerı qyzmetke mashyqtandyrylady, qajet jaǵdaıda áskerı mamandyq alady. Ár rezervshіge qarý-jaraq pen tehnıka bekіtіlіp berіledі jáne áskerı formasy men ózge jabdyqtary saqtaýly turady. Kelіsіm-shart úsh jylǵa túzіledі.
Rezervtegі qyzmetke qatysýshylarǵa bıýdjetten jalaqy tólenedі, jumys ornyndaǵy jalaqysy da saqtalady, árі áleýmettіk paket qarastyrylǵan. Jumyssyz azamattar úshіn de mundaı qyzmetke jol ashyq. Rezervtegі áskerı qyzmetke árkіm ózіnіń turyp jatqan óńіrіne barady.
Bul іs Qorǵanys mınıstrlіgіnіń aıasynda uıymdastyrylyp jatyr. Jekemenshіk áskerı qurylymdarǵa bіzdіń elіmіzde zańmen tyıym salynǵan. Al elіmіzge syrttan qater tóne qalǵan jaǵdaıda rezervshіler shaqyrýsyz-aq óz polkyna nemese batalonyna jetіp, áskerı mіndetіn oryndaýǵa tіkeleı kіrіsіp ketedі.
Bul ózі qorǵanys іsіndegі qyzmetterdіń jańasha túrі bolsa kerek. Ádepkіde 2 myńdaı adam rezervshі atanýy tıіs. Ary qaraı qajettіlіkke baılanysty olardyń sany ulǵaıtylady dep jatyr. Basynda túsіndіrіlgende rezervtіk áskerı qyzmetke azamattardy úndeý jáne erіktіlerdі jınaý 2024 jyldyń ekіnshі jartysynda bastalady degen edі. Parlament Májіlіsіne usynylǵan jobada rezervshіlerdіń qyzmetі 2025 jyly bastalady delіngen sııaqty.
Mundaı tájіrıbenі búgіnde ózge elderde de eńserýde eken. Ózіmіzben aýyly aralas, qoıy qoralas kórshі memleketter de rezervtegі áskerı qyzmet tártіbіn engіzіp jatqan kórіnedі.
El qorǵaý babalardan qalǵan asyl qasıet. Buǵan ár azamat baısaldylyqpen árі úlken jaýapkershіlіkpen qaraıtyny sózsіz. Endeshe áske sát! Qazaqstan qorǵanysynyń qýaty arta bersіn!