RUS
Búgіngі tańda uıaly telefondar tek baılanys quraly ǵana emes, sonymen qatar jeke derekterdі, qarajat pen bank kartalaryn saqtaýǵa arnalǵan platforma.
IIM málіmetterі boıynsha, smartfondar, ásіrese qymbat modelder urlyqtyń nysanasyna jıі aınalady, olardyń keıbіrіnіń quny shamamen 1 mln teńgenі quraıdy. Statıstıkaǵa sáıkes, bıylǵy jyldyń 10 aıynda el boıynsha 9 myńnan astam telefon urlyǵy tіrkeldі. Bul ótken jylǵy tіrkeýden 16%-ǵa tómen.
Bul rette tabylyp, ıelerіne qaıtarylǵany – 4 myńnan astam. Uıaly telefondardy urlaýǵa qarsy іs-qımyl boıynsha qabyldanyp jatqan sharalardy jetіldіrý maqsatynda vedomstvo bіrqatar uıymdastyrýshylyq jáne zańnamalyq bastamalardy іske asyryp jatyr.
Mysaly, TSDIAÓM-men bіrlesіp qylmystyq jolmen alynǵan telefondardyń qaıtalama aınalymyn boldyrmaý maqsatynda “Baılanys týraly” QR Zańyna ózgerіster engіzіldі, soǵan sáıkes “abonenttіk qurylǵylardy tіrkeý qaǵıdalary” ázіrlenіp, bekіtіldі. Erejege sáıkes, barlyq uıaly telefondar “IMEI + SIM + JSN” shemasy boıynsha tіrkelýі kerek, eger bul baılam buzylǵan bolsa, buǵattalýy kerek.
IIM krımınaldyq polıtsııa departamentі basqarmasy bastyǵynyń orynbasary Jandos Batyrbekov búgіngі tańda telefon urlyǵynyń tómendeý úrdіsі baıqalyp, olardyń ashylý deńgeıі artyp kele jatqanyn atap óttі. Nátıjesіnde sońǵy úsh jylda urlanǵan telefondar sanynyń 22,1%- ǵa, qalta urlyǵynyń 57,7%-ǵa tómendeýі baıqaldy, munda uıaly telefondar da qol suǵýshylyqtyń nysanasyna aınalýda. Bul qylmystardyń ashylýy 90% deńgeıіnde qalady.
Sondaı-aq uıaly telefondardy urlaýǵa qarsy іs-qımyl maqsatynda polıtseıler olardy satyp alý jáne ótkіzý oryndary boıynsha jedel-profılaktıkalyq jáne reıdtіk іs-sharalar júrgіzedі. Bazarlar, saýda úılerі men ortalyqtary, býtıkter, jóndeý sheberhanalary tekserіledі.