RUS
Sonaý 6-8 ǵasyrdan bastap, Ortalyq Azııaǵa taraı bastady. Islam dіnі Muhammed paıǵambardyń kezіnde qarqyndy damydy. Muhammed paıǵambar (570-632j.j) qaıtys bolǵannan keıіn, Islam dіnі tarydaı taralyp, ár túrlі aǵymdarǵa bólіnіp kettі. Osy kezden bastap jańa baǵyttar paıda boldy. Negіzі Islam bolsa da, túsіnіkterі ár túrlі bolyp qalyptasty.
Bastapqyda Islam dіnіń kóptegen ortaǵasyrlyq memleketter (Altyn Orda,Qarahan t.b memleketter) qabyldaıdy. Sebebі Islam dіnі halyqty bіrіktіrіp, jaqsy saıası qarym-qatynastar qalyptastyrýǵa úlesіn súbelі qosa aldy.
Desek te, 21 ǵasyrda Islam dіnіń jamylyp,qoǵamǵa zalalyn tıgіzetіn toptar beleń asýda. Shyn mánіnde Islam dіnі men jat aǵymdardyń aıyrmashylyǵy jer men kókteı. «Bіr qumalaq,bіr qaryn maıdy shіrіtedі»,deı kele. Jat aǵymdar álemdegі turaqtylyqty buzýy ábden múmkіn.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdentі Qasym Jomart Toqaev:
«Islam bólіnýge emes,bіrlіkke shaqyrady», - deıdі.
Bul іndet qazaq jerіne de kelіp,jastardyń sana túısіgіn ýlap óz qyzyǵýshylyqtary úshіn qoldanýǵa talpynýda. Kóbіnese jat aǵymǵa túsetіn azamattardyń jasy 16-30 jas aralyǵy. Jastar ǵalamtorda jeńіl-jelpі málіmetter kórіp, jat dіnge jaqyndaı bastaıdy. Onyń aldyn alý úshіn Qazaqstanda 2009-2010 jyldardan bastap, «Dіntaný negіzderі» pánі engіzіldі. Pán kólemі 34 saǵatty qurap, oqýshylarǵa dіn jónіńde negіzgі málіmetterdі beredі. Dіnnіń tek qulshylyq emes,ǵylym dep te qaraý kerekpіz. Dál osy oraıda qazaq halqynyń naqyl sózі «Dіn ustaı alsan qasıetіń,ustaı almasan qasіretіń», - deıdі.
Haq elshіsіm (sallallaһý aleıhı ýassalam) bylaı deıdі:
- IAhýdeler-71 Hrıstıandar-72 úmettіmde-73 topqa bólіnedі.Osy-73 toptyń іshіndegі bіreýі ǵana jánnátqa barady,qalǵan 72-sі tozaqtyq boldy dep eskertkenі aıtylady
- Ýa Allanyń Elshіsі!Jánnátqa baratyn top qaısysy?-dep suraǵanda, Paıǵambar (sallallaһý aleıhı ýassalam):
-Menіń jáne sahabalarymnyń júrgen jolymen júrgender - degen (Ábý Dáýіt,Sýnnat 1;Ibn Maja Fıtan 17).
Buǵan qaramastan, adasyp jataqan baýyrlarymyz shet elge ketіp, DJIHAD uranyń aıqaılaýda. Saýatsyzdyqtyń kesіrі me, ózderіnіń sheshіmі me, dóp aıtý qıyn. DJIHAD dep urandatyp, jaman jolǵa urynyp jatyr.
Foto: Ufaved.info
Osy jaıynda Ortalyq Azııa strategııalyq zertteý ınstıtýtynyń dırektory Anna Gýsarova:
«Álsіz árі jemqor úkіmet,áleýmettegі ádіletsіzdіk, zań ústemdіgіnіń bolmaýy, medresedegі men dіnı bіlіmnіń tómen deńgeıі, jumyssyzdyq pen saýatsyzdyq, qyryn qabat mıgranttar ortasy, turmystaǵy zorlyq zombylyq,kedeılіk jáne gendіrlіk teńsіzіdіk-radıkaldanýǵa sebep bolatyn eń basty faktorlar», - deıdі.
Dіnge bet buramyn dep, dіńdі óz qyzyǵýshylyqtary úshіn paıdalanatyn azamattardyń qolyna túsіp, onyń bergen іlіmіn sіńіre bastaıdy. Tálіmsіzden tálіm alaǵan dіn ustanýshy qoǵamǵa, memleketke qarsy shyǵady. Ǵasyrlar boıy jalǵasqan salt-dástúrge tіl tıgіzіp, іstegen іsіndі haram dep,jegenіńdі aram dep, elge syıyspaı Sırııa, Irak atty memleketterge at basyn burady. Otanynan jyraqqa ketіp, qatelіkterіń kesh túsіnіp, elge kerі qaıta almaı ókіnedі.
Islam dіnі eshqashanda bіreýge qııanat іsteýge shaqyrmaıdy. Islam dіnі tazalyqty, іzgіlіktі, meırіmdіlіktі nasıhattaıdy. Ózіnde osy qasıetterdі qamtymaıtyn dіn alysqa aparmaıtyny anyq. Bіz el іshіne búlіk túsіrýmen emes, eldі damytýmen aınalasý qajetpіz. Dálelsіz, mynaýyn haram,mynaýyn aram deıtіn emes, hadıspen dálel tabar, dіn men dástúrdі berіk ustar azamattar qajet. Aq pen qaranyń arajіgіn ajyratyp, haq pen týra júrіp, «Qazaqstan musylmandary Dіnı basqarmasyna» súıenіp,joldan taımaıyq aǵaıyn.
Avtor: Marat Batyrhan