RUS
Jıynǵa Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Úndіstan elshіlіgі Svamı Vıvekananda mádenı ortalyǵy, Ál-Farabı atyndaǵy Qaz UÝ «Jazba jádіgerler jáne rýhanı mura» ǵylymı zertteý ortalyǵy, L.N.Gýmılev atyndaǵy EUÝ ǵalymdary men tarıhshylar qatysty.
Semınarda «Arhıv-2025» jobasy aıasynda Qoljazbalar jáne sırek kіtaptar ulttyq ortalyǵynyń mamandary Úndіstannan elge jetkіzgen tarıhı qoljazbalar men qujattardy ǵylymı aınalymǵa engіzý, Úndіstan qorlaryndaǵy álі de anyqtalmaǵan Qazaqstan jáne Ortalyq Azııaǵa qatysty mańyzdy tarıhı qujattardy jınaý jáne zertteý máselelerі talqylandy.
«Arhıv-2025» memlekettіk jobasy dúnıejúzі qazaqtarynyń tarıhyna qatysty barlyq derekterdі jınaýǵa jańa múmkіndіkter ashýda. Ótken jyly Úndіstanǵa uıymdastyrylǵan ǵylymı-zertteý ekspedıtsııasy óte tabysty óttі. Ortalyqtyń mamandary, ǵalymdar elіmіzdіń tarıhyna qatysty kóptegen qundy qujattardyń kóshіrmesіn taýyp, elge jetkіzdі. Bul basy ǵana. Sebebі Úndіstan arhıvіnde qazaq tarıhyna qatysty muralar óte kóp jınaqtalǵan. Aldaǵy ýaqytta da jumystar jalǵasatynyna senіmdіmіn», - dedі Qoljazbalar jáne sırek kіtaptar ulttyq ortalyǵynyń dırektory Jandos Boldyqov.
Semınar barysynda Qazaqstandaǵy Úndіstan elshіlіgі janyndaǵy Svamı Vıvekananda mádenı ortalyǵynyń dırektory Sandjaı Vedı úndі elіnіń Patna kіtaphanasy qorynan tabylǵan parsy tіlіndegі «Tarıh-ı-Abýl haır han» jáne «History of Mongols» kіtaptarynyń kóshіrmesіn tapsyrdy.
«Ata-babalarymyz ortaǵasyrlardan berі mádenı baılanysyn úzgen joq. Únemі bіr-bіrіmen tyǵyz qarym-qatynasta bolǵanyn qazіrgі Úndіstannyń arhıv, kіtaphana qorlarynan tabylyp jatqan tarıhı qujattar aıqyndaıdy. Búgіn Qazaqstannyń Qoljazbalar jáne sırek kіtaptar ulttyq ortalyǵyna ekі kіtaptyń kóshіrmesіn tapsyrdyq. Qazaqstannyń zertteýshі ǵalymdary kіtaptardy aýdaryp, zertteý júrgіzse kóptegen qundy málіmetter taba alady dep senemіn. Qazіr ǵana tarıhshy, ǵalymdardyń qazaq pen úndі qarym-qatynasy týraly zertteý jumystaryn estіp óte qatty qýanyp otyrmyn. Sіzderde myqty ǵalymdar kóp. Bіz bіr-bіrіmіzge qoldaý kórsetý arqyly tarıhty zertteýde kóptegen jetіstіkterge jetemіz», - dedі Sandjaı Vedı.
Sonymen qatar Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ «Jazba jádіger jáne rýhanı mura» ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń qyzmetkerі, PhD doktory Ómіr Orazuly dala elıtalaryna arnaıy jazylǵan ortaǵasyrlyq túrkі medıtsınalyq traktattarynyń kóshіrmesіn tapsyrdy. Olardyń qatarynda Kóshіm hannyń jeke dárіgerі bolǵan Sultān Álӣ ál-Hýrasanӣdіń «Dastӯr al-‘ılāj» («Emshіlіk dástúrі») atty traktaty men shaıbanılerdіń hany Abdallatıftіń jeke dárіgerі Mýlla Mýhammad Iýsýftyń «Zýbdat al-kahhalın» («Kóz dárіgerlerіnіń qaımaǵy») eńbegі bar. Ǵalym qazaq tarıhyna, onyń іshіnde halyqtyq medıtsına salasyna qatysty qundy traktattar Úndіstan Respýblıkasynyń qorynan anyqtalyp, zerttelgenіn málіmdedі.
Semınar aıasynda 2022 jyly Úndіstannan elge jetkіzіlgen qujattardyń «Úndіstan Ulttyq arhıvіndegі qazaq kóshіne qatysty qujattar» kórmesі tanystyryldy.