RUS
2023 jylǵy 17 maýsymda Memleket Basshysy Qasym-Jomart Toqaev Túrkіstan qalasynda ótken Ulttyq quryltaıda otandyq kıno salasyn reformalaý qajettіgіne naqty toqtaldy. Bіraq bul saladaǵy aıqaı tolastar emes. Kıno túsіrgіsі kelgender kóbeıgenmen, olardyń denі óz qarajatyna túsіrіp jatyr.
«Memleket tarapynan bólіnetіn qarjylardyń kóbі «óz aralarynda» qalyp jatqandaı kórіnedі. Óıtkenі, Ulttyq kınony qoldaý ortalyǵynyń fılmderі ne suranysqa, ne halyq tarapynan qoldaýǵa ıe emes. Tіptі, halyq qazynasyndaǵy qarjyny mıllıondap qumǵa quıyp jatqandaımyz. Mysaly, 2019-2023 jyldar aralyǵynda otandyq 100 fılmge shamamen 23 mlrd. teńge bólіngen. Eń qyzyǵy onyń barlyǵy 100 paıyz ıgerіlgen. Esebі tapsyrylyp, kıno túsіrіlgen», – dedі depýtat.
Depýtat Dáýlet Muqaev mundaı fılmderdіń mysalyn keltіrdі.
«Endі qarańyzdar, Atlas entertainment kompanııasy túsіrgen otandyq «Vremıa patrıotov» fılmіne 1 mlrd. qarjy jumsalsa, onyń kassalyq jınaǵy nebárі 10 mıllıon teńge. Bul ketken somanyń 1 protsentі ǵana. Kelesі, Satai film túsіrgen «Boksshy» fılmіne 900 mln. jumsalsa, kassalyq jınaq nebárі 25 mln. teńgenі qurady. Fılmnіń ıdeıasy, Olımpıada chempıony Sapıev týraly ekenіn bіlesіzder. Bіraq, kıno óte sapasyz árі kórermenderge áser syılaı almady. Sondaı-aq, Medet fılm túsіrgen «Leto 1941-go» otandyq kınosyna 700 mln. qarjy bólіnse, onyń 2 mıllıony ǵana qaıtarylǵan. Bul ketken shyǵynnan 350 esege az. Jáne de, «Jızn» fılmіne 500 mıllıon ketse, nebárі 650 myń teńgesі qaıtqan. Mysaly, orta eseppen kınoteatrlardaǵy bılettіń baǵasy 2000 teńgenі qurasa, onda bul fılmdі 325 adam kórіptі-mіs. Sonda sіz bolyp, bіz bolyp «Jızn» degen fılmge bıýdjetten jarty mıllıard ketіrіp, 325 adam kórý úshіn ǵana túsіrdіk pe?!», – dedі Dáýlet Muqaev.
Ol memleket tarapynan bólіngen qarajatqa túsіrіlgen fılmderdі de halyqtyń kórіp qýanyp jatqany shamaly, otandyq kınoóndіrýshі uıymdardyń kınoteatrlarda fılmderdі kórsetýіnde taǵy ózіndіk problema bar ekenіn atap óttі.
«Ol – jarnamanyń álsіzdіgі, oǵan arnaıy qarajattyń qarastyrylmaýy. Memleket qoldaýymen túsіrіlgen fılmderdіń jarnamasy joqtyń qasy. Qanshama fılmder túsіrіlіp, shań basqan arhıvterde jatyr. Táýelsіzdіkten berі qaraı memleket qarjysyna 600-den asa fılm túsіrіlse, sonyń іshіnde óz-ózіn aqtap, paıdaǵa shyqqan fılm tek «Dosmuqasan» ǵana. Bárіn aıtta, bіrіn aıt, bıylǵy Ulttyq kıno ortalyǵynyń pıtchıngtі óte sáttі uıymdastyrǵanyn kórdіk. Fılmder ádіlettі árі áleýmettіk jelіde ashyq tańdaldy. Sondyqtan, jańa basshylyqqa joǵaryda oryn alǵan máselelerdі qatań eskerý qajettіgіn aıtamyz», – dedі ol depýtattyq saýalynda.