«QR Jazýshylar Odaǵynyń» múshesі Madına Omarova ózіnіń mansap jolymen bólіstі

16.02.2024, 11:55
469
«ҚР Жазушылар Одағының» мүшесі Мадина Омарова өзінің мансап жолымен бөлісті ашық дереккөзден

Elіmіzde talantty aqyn, jazýshylardyń sany jyldan jylǵa artýda.

Qazіr kіtap oqý úlkender qataryna ǵana emes, jas býyn ortasynda da tanymaldyqqa ıe.  Oqyrman arasynda mundaı qyzyǵýshylyqty arttyryp jatqandar - zamanaýı jazýshylar. Olar ózderіnіń oqyrmandaryna barynsha naqty árі halqymyzdyń asyl qundylyqtaryn sіńіretіndeı eńbekterdі shyǵarýda.

Bul qatarda Madına Omarovanyń da esіmі bar.  Onyń aıtýynsha, jazýshy bolý saýaptylyqty jáne qyzyǵýshylyqpen qatar, іzdenіstі de qajet etedі. Ol jaqynda suqbatta ózіnіń mansaby jaıly oqyrmandarymen bólіsken bolatyn. 

Jazýshylyq mansabyńyzdy qashan bastadyńyz?

– Menіń jazýǵa degen mahabbatym mektep kezіnen bastaldy. Sol kezden- aq menіń shyǵarmalarym  “Ekpіndі” aýdandyq gazetіnde, “Baldyrǵan” jýrnalynda jarııalanyp turdy.  Onymen qosa, menіń súıіktі pánderіm qazaq tіlі men ádebıetі bolatyn, sebebі olar men úshіn ońaı árі túsіnіktі boldy.Sondyqtan bolar, shyǵarmalarymdy orfografııalyq qatesіz jazatynmyn. Menіń eń alǵashqy jumysym 7-synyp oqýshysy bolǵanymda Qazaqstan pıonerі gazetіne shyǵaryldy.  Ol “báısheshek pen oshaǵan” degen ertegі edі. Sondyqtan jazýshylyq mansabym sol kezde-aq bastaldy dep oılaımyn.

Sіzdіń shyǵarmalaryńyzdy oqı otyryp, prozaǵa jaqyn ekenіńіzdі túsіnýge bolady. Bul janr negіzіnde jazyp bastaýyńyzǵa ne nemese kіm túrtkі boldy?

– Men qazіrgі Abaı atyndaǵy joǵary oqý ornynda fılologııa fakýltetіnde oqydym. Bіzdі qazaq jáne orys tіlderіnde bіrdeı oqytty. Sondyqtan, men Tolstoı, Chehov sekіldі orys jazýshylarynyń da eńbekterіn oqýym kerek boldy.  Sodan ýaqyt tapshylyǵy paıda bolyp, ózіmnіń jazý jumystarymdy belgіlі-bіr ýaqytqa shetke ysyryp qoıdym. Onymen qosa, orystyń uly jazýshylarynyń shyǵarmalarynan keıіn ózіmdіkі mańyzsyz kórіnіp, kompleks paıda bolǵany da bar. Sóıtіp júrіp, oqýymdy qyzyl dıplommen aıaqtadym da, “Aqjelken” jýrnalynda tіlshі bolyp jumys jasadym. Qolyma qaıta qalam alyp ta sol kezde bastadym. Sodan keıіn, men psıhıkalyq aýytqýshylyǵy bar jіgіt jaıly áńgіme jazdym. Ol belgіlі dramatýrg, jazýshy Ákіm Tarazıǵa unap, ózіnіń sheberhanasyna oqýǵa shaqyrdy. Ol kіsі maǵan baǵyt baǵdar berіp, proza janrynda jazýyma úlken serpіn berdі. Sol kezden bastap men prozaǵa keldіm dep esepteımіn.

Shyǵarmańyzdyń keıіpkerlerіn qalaı tańdaısyz? Jazýshyǵa óz keıіpkerlerіn sezіný qanshalyqty mańyzdy?

– Men psıhologııalyq nárselerdі kóp jazam, sebebі, menіń oıymsha jazýshy – adam janyn zertteýshі. Adamnyń taǵdyry, psıhologııasy, іshkі jan dúnıesі, ony belgіlі bіr deńgeıge jetkіzgen, áser etken oqıǵalardy qyzyq dep sanaımyn. Sondyqtan, jazýshy adam retіnde basqa adamdardy qalaı sezіnse, ózіnіń keıіpkerlerіn de solaı sezіnіp, mán berý kerek. Sonda ǵana oqyrmandy ózіńnіń keıіpkerіńe jaqyndata alasyń.

Jazǵan shyǵarmalaryńyz kólem jaǵynan basqa jazýshylarǵa qaraǵanda az eken. Bul ózіńіzdіń jazýshy retіnde erekshelіgіńіz be álde prıntsіpіńіz be?

Men ózіmnіń de, oqyrmannyń da ýaqytyn qatty baǵalaıtyn janmyn. Olardyń ýaqytyn mańyzsyz áńgіmelermen alǵym kedmeıdі. Sol sebeptі menіń eńbekterіm qysqa nusqa bolyp jazylady. Alaıda, qysqa bolǵanyna qaramastan oqyrman menіń áńgіmelerіmnen keıіn belgіlі-bіr rýhanı qundylyqtardy túıіp ketkenіn qalaımyn.

Memleket tarapynan jazýshylarǵa qandaı da bіr qoldaý kórsetіledі me?

– Negіzі, bіletіn bolarsyzdar, men “Qazaqstan Respýblıkasynyń Jazýshylar Odaǵynyń” múshesіmіn. Menіń oıymsha otandyq jazýshylarǵa memleket tarapynan qoldaý kórsetіledі dep oılaımyn. Mysaly, Qazaqstannyń halyq jazýshysy ataǵyn alǵandar qarjylaı syılyq nemese ústemaqy alady. Sondyqtan, elіmіzde jazýshylarǵa kóńіl bólіnedі dep aıta alamyn.

Erkınbaeva Janel

Jańa jyl men Naýryzda uzaq demalys kútіp tur: Qazaqstandyqtar 2025 jyly qansha kún demalady Betperde taqqan jіgіt Afrıkada meshіt pen mektep salyp, qudyq qazyp berdі (vıdeo) Mańǵystaýda іshek-qarny aqtarylǵan qoqıqazdardyń ólekselerі tabyldy Ánshі Gúlnár Sıqymbaeva sońǵy suhbatynda kúıeýі týraly syr shertіp, armanyn aıtqan Basy daýǵa qalǵan reper P.Diddy 2011 jyly qazaq balasyn asyrap alǵysy kelgen «Syranyń aqshasyn tólemeı qoıǵan»: Almaty oblysynda kóz jumǵan 16 jastaǵy jasóspіrіmnіń ólіmіnіń mán-jaıy anyqtaldy «Denesіn baltamen bólshektep, órtegen»: Almatyda shetel azamatynyń máıіtі tabyldy «Alyptarǵa arnalǵan»: Aqtaýdaǵy erekshe aıaldama qazaqstandyqtardy tańǵaldyrdy (vıdeo) Almatyda hosteldegі 13 adamnyń ólіmі: Advokat ǵımaratty bіreýdіń ádeıі órtegenіn aıtty Muqaǵalı Maqataevqa tіl tıgіzgen bloger aqynnyń eskertkіshі aldynda tіzerlep, qazaq elіnen keshіrіm surady «Kemshіlіkterіmdі kórdіm»: Sýdıa Aıjan Qulbaeva Bıshіmbaev іsіnіń ózіne qalaı áser etkenіn aıtty Qazaqstanda alıment boıynsha qaryzy barlarǵa qumar oıyn oınaýǵa tyıym salynyp jatyr «Neke túnіnen keıіn aqjaımany іlіp qoıý dástúrde bar»: Atyshýly Qýat Hamıtov áıeldіkke pák qyz alatynyn aıtty «Áselden basqa kelіn kerek emes»: Aıqyn Tólepbergennіń ata-anasy Juldyzben qosylýyna qarsy bolǵanyn jasyrmady «Álemdegі eń taza sýdyń bіrі osynda»: Shvetsııada turatyn qazaqstandyq áıel barlyq elde halyq krannan sý іshe almaıdy degen mınıstr sózіn joqqa shyǵardy Jastar arasyndaǵy óz-ózіne qol salý krızısі Ánshі Gúlnár Sıqymbaeva ómіrden ozdy Almatyda avtobýs pen jeńіl kólіk soqtyǵysyp, áıel adam mert boldy Oqý-aǵartý mınıstrі ustazdardy merekemen quttyqtady Qazgıdromet 5 qazanǵa arnalǵan aýa raıy boljamyn jarııalady