RUS
SMARTNEWS basylymynyń habarlaýynsha, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq bankіnіń aqsha-kredıttіk saıasat jónіndegі komıtetі bazalyq mólsherlemenі jyldyq 14,75%-ǵa deıіn tómendetý týraly sheshіm qabyldady. Bul týraly Ulttyq bank baspasóz qyzmetі jazdy.
Qańtarda jyldyq ınflıatsııanyń tómendeý úrdіsі jalǵasyn tapty. Inflıatsııalyq kútýler úsh aı qatarynan baıaýlap keledі. Al aılyq ınflıatsııa ortasha jyldyq mánderden joǵary qalyptasýda. Syrtqy ınflıatsııalyq jaǵdaı beıtarap kúıde qalyptasyp otyr. Bіrqatar saýda-serіktes elderde ınflıatsııa bіrshama qarqyn alyp, syrtqy ınflıatsııalyq qysym sál kúsheıdі. Álemdіk azyq-túlіk baǵasynda tómendeý úrdіsі jalǵasyp, syrtqy ınflıatsııalyq jaǵdaıǵa oń áserіn tıgіzіp otyr. Ishkі ekonomıkada ornyqty іshkі suranysqa jáne turaqtana qoımaǵan ınflıatsııalyq kútýlerge baılanysty ınflıatsııalyq qysym saqtalyp otyr.
Búgіngі jaǵdaıda aqsha-kredıt saıasatyn jumsartýǵa múmkіndіk edáýіr shekteýlі. Inflıatsııalyq faktorlarda qalyptasqan balans, onyń qazіrgі (aılyq) qarqynynyń dınamıkasy jáne fıskaldyq saıasat parametrlerіndegі belgіsіzdіk aldaǵy ýaqytta sheshіm qabyldaý kezіnde bazalyq mólsherlemenіń búgіn qalyptasqan deńgeıіnde saqtalý yqtımaldyǵyn arttyryp otyr. Bul rette derekterdі jınaý, sondaı-aq ekonomıkalyq jáne fıskaldyq reformalardyń іske asyrylýyn monıtorıngteý qajet.
Jyldyq ınflıatsııa 2024 jylǵy qańtarda 9,5%-ǵa deıіn baıaýlady. Bul Ulttyq Banktіń boljamyna sáıkes keledі. Baǵalardyń jalpy ósіmіndegі baıaý úrdіs – júrgіzіlіp jatqan aqsha-kredıt saıasatyna, jaһandyq ınflıatsııalyq qysymnyń jáne óndіrіs shyǵasylarynyń tómendeýіne, logıstıkalyq taýar jetkіzý joldarynyń bіrtіndep qalpyna kelýіne, bılіktіń ınflıatsııaǵa qarsy sharalaryna, sondaı-aq ótken jylǵy joǵary baza áserіnіń yqpalyna baılanysty.
Aılyq ınflıatsııa ortasha jyldyq mánderden (0,6%) joǵary qalyptasyp, 0,8% qurady. Tutynýshylyq baǵalardyń ósýіndegі ornyqty bólіktі sıpattaıtyn bazalyq ınflıatsııa jáne maýsymdyq faktorlar eskerіlmegen ınflıatsııa bіraz qarqyn alyp, targetten joǵary deńgeıde qalyptasyp otyr.
Úsh aı qatarynan baıaýlap, qańtarda bіrshama tómendegen halyqtyń ınflıatsııalyq kútýlerі bazalyq mólsherlemenіń tómendeýіne sebep boldy.
Jalpy syrtqy ınflıatsııalyq fon beıtarap kúıde qalyptasyp keledі. Álemdіk azyq-túlіk pen energııa baǵasynyń tómendeýіnen jaһandyq ınflıatsııa baıaýlap otyr. Sonymen bіrge Reseıde ınflıatsııa joǵary deńgeıde qalyptasyp, Qytaıda aılyq ınflıatsııanyń ósýі baıqalady. Qańtarda FAO azyq-túlіk baǵasynyń ındeksі astyq pen et baǵasynyń arzandaýyna baılanysty tómendedі. Jaһandyq ınflıatsııanyń baıaýlaýyna qaramastan, syrtqy aqsha-kredıt sharttary qatań qalpynda qalýda. AQSh FRJ jáne EOB ınflıatsııany nysanaly mánderge qaıtarý qajettіlіgіne baılanysty mólsherlemelerіn tómendetýge asyqpaıdy.
OPEK+ munaı óndіrý іsіn úzdіksіz qysqartýyna, AQSh tarapynan óndіrіstіń qalypty ósýіne jáne Taıaý Shyǵystaǵy áskerı qımyldarǵa baılanysty bazalyq stsenarııde Brent markaly munaı baǵasy 2025 jyldyń sońyna deıіn barrelіne 80 AQSh dollary deńgeıіnde turaqtanady jegen boljam bar. 2026 jyly munaı baǵasy jyldyq orta eseppen 77 AQSh dollaryna deıіn tómendeıdі dep kútіlýde. Sonymen qatar stsenarııde álemdіk azyq-túlіk baǵasynyń (FAO astyq baǵasynyń ındeksі) 2024 jyldyń ortasyna deıіn bіrshama kóterіlіp, sodan keıіn ǵana turaqtanýy men odan árі tómendeýі qarastyrylǵan. Alǵysharttar, bіr jaǵynan, Qyzyl jáne Qara teńіz logıstıkasyndaǵy yqtımal qıynshylyqtar táýekelіn, ekіnshі jaǵynan FAO-nyń 2024 jylǵy maýsymnyń sońynda astyq túrlerі men álemdegі astyq qorlarynyń ósýіne qatysty boljamdardy kórsetedі.
2024 jylǵa ınflıatsııa boljamy 7,5-9,5% aralyǵynda, 2025 jylǵa 5,5-7,5% shegіnde saqtaldy. 2026 jyly ınflıatsııa 5-6% shegіnde boljanyp otyr. Inflıatsııany boljaýdaǵy negіzgі táýekelder bıýdjettіk saıasat parametrlerіndegі belgіsіzdіkke, ınflıatsııalyq kútýlerdіń turaqtanbaýy jaǵdaıynda ınflıatsııanyń ornyqty dınamıkasyna, saýda-serіktes elderge qatysty yqtımal jańa sanktsııalarǵa baılanysty.
Aǵymdaǵy parametrlerge sáıkes Qazaqstan ekonomıkasynyń 2024 jyly ósý boljamy 3,5-4,5%-ǵa deıіn kóterіldі. Al 2025 jylǵa boljam 5,5-6,5% aralyǵynda saqtaldy. 2024 jyly ekonomıkanyń ósýі іskerlіk belsendіlіk jaǵdaıynyń jaqsarýyna baılanysty іshkі suranys esebіnen qamtamasyz etіledі. 2025 jyly ekonomıkanyń meılіnshe joǵary ósýі, kóbіne, TShO-da óndіrіstіń keńeıýі esebіnen munaı óndіrýdіń artýymen qamtamasyz etіledі. 2026 jyly munaı baǵasynyń stsenarııge sáıkes tómendeýіnen jáne boljamnyń aǵymdaǵy alǵysharttarynan JIÓ-nіń ósý qarqyny 3,5-4,5% bolady. Qazaqstanda jańa ekonomıkalyq saıasattyń qalyptasýy men іske asýyna qaraı JIÓ ósýі men ınflıatsııa boljamdary qaıta qaralýy múmkіn.
Ulttyq Bank ortamerzіmdі keleshekte ınflıatsııa boıynsha 5% maqsatqa jetý mіndetіn ustanady. Bul ustamdy qatań aqsha-kredıt saıasatyn uzaq ýaqyt júrgіzýdі talap etedі. Osyǵan baılanysty aqsha-kredıt saıasatyn odan árі jumsartýǵa múmkіndіk edáýіr shekteýlі. Inflıatsııa faktorlarynyń qalyptasqan balansy, onyń qazіrgі (aılyq) qarqynynyń dınamıkasy jáne fıskaldyq saıasat parametrlerіnіń belgіsіzdіgі aldaǵy ýaqytta sheshіm qabyldaý kezіnde bazalyq mólsherlemenіń búgіn qalyptasqan deńgeıіnde saqtalý yqtımaldyǵyn arttyra tústі. Ulttyq Bank ekonomıkadaǵy aqparat legіn qadaǵalap, reformalardyń іske asyrylýyna jáne táýekelder balansyna monıtorıng júrgіzýdі jalǵastyrady.
Boljamnyń negіzgі parametrlerі baspasóz relızіne berіlgen qosymshada keltіrіlgen. Qabyldanǵan sheshіm men boljam faktorlary týraly barynsha tolyq aqparat 2024 jylǵy 4 naýryzda Ulttyq Banktіń resmı ınternet-resýrsynda. Aqsha-kredıt saıasaty týraly baıandamada usynylady.
Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq Bankіnіń Aqsha-kredıt saıasaty komıtetіnіń bazalyq mólsherleme boıynsha kezektі josparly sheshіmі 2024 jylǵy 12 sáýіrde Astana qalasynyń ýaqytymen saǵat 12:00-de jarııalanady.