RUS
Bul týraly smartnews.kz saıty habarlap otyr.
Májіlіs spıkerі óz sózіn jýyrda Máskeý oblysynda bolǵan terrorlyq shabýylǵa baılanysty Reseı halqyna kóńіl aıtýdan bastady.
Erlan Qoshanov Parlamentaralyq Odaq Assambleıasynda sóılegen sózіnde «Parlamenttіk dıplomatııa: beıbіtshіlіk pen ózara túsіnіstіk jolynda baılanys ornatý» atty kezdesý taqyrybynyń ózektіlіgі aıryqsha ekenіn atap óttі.
– Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń basshylyǵymen Qazaqstan ornyqty damýǵa jáne búkіl adamzattyń úılesіmdі bolashaǵyn qalyptastyrýǵa óz úlesіn qosyp keledі. Oǵan, ásіrese, sońǵy jyldary elіmіzde júrgіzіlіp jatqan aýqymdy saıası reformalar aıqyn dálel. Qazіrgі kezde demokratııalyq el, ádіlettі Qazaqstan qurý úshіn barlyq jaǵdaı jasalǵan. Bul – beıbіtshіlіk pen órkendeýdіń kepіlі. Qazaqstan Parlamentі de bul jumysqa belsene atsalysýda. Budan bólek, elіmіzdіń ıadrolyq, hımııalyq jáne bıologııalyq qarýǵa qarsy bastamalaryn, turaqty túrde ótkіzіlіp keletіn Álemdіk jáne dástúrlі dіnder kóshbasshylarynyń sezderіn erekshe atap ótýge bolady, – dedі Erlan Qoshanov.
Májіlіs tóraǵasy BUU-nyń turaqty damý maqsattaryn іlgerіletýge búkіl álem parlamentterіnіń qatysýynyń mańyzdylyǵyna nazar aýdaryp, Almatyda Ortalyq Azııa men Aýǵanstan úshіn BUU-nyń Ornyqty damý jónіndegі Óńіrlіk ortalyǵyn qurý baǵytyndaǵy josparlary týraly aıtty. Sondaı-aq Ortalyq Azııa elderі áıelderіnіń dıalogy men «TechnoWomen Central Asia» qoǵamdastyǵy alańdarynda ótkіzіletіn genderlіk jumysqa jeke toqtaldy.
– Depýtattar halyqaralyq janjaldardyń aldyn alý jáne olardy retteý úshіn parlamenttіk dıplomatııa tetіkterіn qoldaný mańyzdy ekenіn quptaıdy. Jaqynda bіz Parlamentte Qazaqstannyń bіtіmgershіlіk kontıngentіn Golan asýlaryna jіberý jónіndegі sheshіmdі maquldadyq. Bul – Bіrіkken Ulttar Uıymynyń mandaty boıynsha bіzdіń bіtіmgerlerіmіzdіń alǵashqy derbes mıssııasy. Bul Qazaqstannyń jaһandyq qaýіpsіzdіk pen turaqtylyqqa qosqan úlesі dep bіlemіz, – dedі Erlan Qoshanov.
Májіlіs tóraǵasy halyqaralyq kólіk-logıstıka yntymaqtastyǵyn damytý jónіnde usynys aıtyp, Qazaqstan búkіl Eýrazııa qurlyǵy boıynsha transkontınentaldyq tasymaldardy ártaraptandyrý baǵytynda tynymsyz jumys іstep jatqanyna nazar aýdardy. Osy oraıda Orta dálіzdіń naqty quqyqtyq rejımіn qurýdyń mańyzy erekshe.
Májіlіs spıkerі Azyq-túlіk qaýіpsіzdіgі jónіndegі Islam Uıymynyń jumysyn mysal ete otyryp, azyq-túlіk qaýіpsіzdіgі máselelerіne mán berdі. Sý resýrstaryn tıіmdі paıdalaný týraly aıta kele, Májіlіs tóraǵasy Qazaqstan men Frantsııa Prezıdentterіnіń bastamasymen Nıý-Iorkte «One Water» sammıtі ótetіnіn jáne 2026 jyly Qazaqstan Bіrіkken Ulttar Uıymy aıasynda Óńіrlіk klımattyq sammıt ótkіzýdі josparlap otyrǵanyn aıtty.
Parlamentaralyq Odaq Assambleıasy aıasynda Erlan Qoshanov Parlamentaralyq Odaqtyń Tóraıymy Tý́lııa Áksonmen kezdestі. Kezdesýdіń basty taqyryby Qazaqstan Parlamentіnіń Parlamentaralyq Odaqpen ózara іs-áreketіn nyǵaıtý boldy, onyń jumysyna Májіlіs depýtattary belsene qatysýda.
– Saıası, ekonomıkalyq jáne gýmanıtarlyq baılanystarǵa járdemdesý úshіn parlamenttіk dıplomatııa áleýetіn paıdalaný – elіmіzdіń Syrtqy saıasat tujyrymdamasy basymdyǵynyń bіrі. Bіzdіń elіmіz jaһandyq jáne óńіrlіk deńgeıde beıbіtshіlіktі, qaýіpsіzdіk pen ornyqty damýdy qamtamasyz etýde belsendі pozıtsııa ustanady jáne oǵan eleýlі úles qosyp otyr, – dedі Májіlіs tóraǵasy.
Óz kezegіnde, Parlamentaralyq Odaq basshysy klımattyń ózgerýі, demokratııa jáne adam quqyqtary, beıbіtshіlіk pen qaýіpsіzdіk, genderlіk teńdіk, jastardyń belsendіlіgі men ornyqty damý sııaqty baǵyttar boıynsha Parlamentaralyq Odaq Assambleıasynyń quramyndaǵy qazaqstandyq depýtattardyń nátıjelі jumysyn atap óttі.
Áńgіme sońynda Erlan Qoshanov Tý́lııa Áksondy Qazaqstanǵa resmı saparmen kelіp, 2025 jyly ótetіn Álemdіk jáne dástúrlі dіnder lıderlerі Sezіne qatysýǵa shaqyrdy.
Parlamentaralyq Odaq Assambleıasynyń alańynda Májіlіs tóraǵasy Egıpet Arab Respýblıkasy Ókіlder Palatasynyń spıkerі Hanafı Djebalımen jáne Pákіstan Islam Respýblıkasy Ulttyq Assambleıasynyń tóraǵasy Sardar Sadıkpen kezdesýler ótkіzdі. Erlan Qoshanov sheteldіk árіptesterіne Qazaqstanda júrgіzіlіp jatqan reformalar týraly málіmet berіp, olarmen parlamentaralyq dıplomatııa baǵytyndaǵy yqpaldastyqtyń joldaryn talqylady.
Jenevadaǵy Parlamentaralyq Odaq Assambleıasynyń jumysyna uıymǵa múshe 150-den astam eldіń delegattary qatysty. Májіlіs depýtattary negіzgі sessııadan basqa turaqty komıtetterdіń, Azııa parlamenttіk assambleıasynyń úılestіrý kezdesýіne, paneldіk pіkіrtalastarǵa, sondaı-aq áıel-parlamentshіler men jas depýtattardyń forýmdaryna qatysty. Bul sessııada 2023 jyly Lýandada Beıbіtshіlіk jáne halyqaralyq qaýіpsіzdіk máselelerі jónіndegі turaqty komıtettіń úsh jylǵa tóraǵasy bolyp saılanǵan Májіlіs depýtaty Aıgúl Quspan óz mіndetіn atqarýǵa kіrіstі.
Parlamentaralyq Odaq - 1889 jyly qurylǵan eń іrі halyqaralyq parlamenttіk uıym. Oǵan 180 eldіń parlamentterі kіredі. Qazaqstan 1993 jyldan bastap Parlamentaralyq Odaq Assambleıasyna múshe.
Parlamentaralyq Odaq Assambleıasy parlamenttіk dıplomatııaǵa yqpal etedі jáne parlamentter men parlamentshіlerge búkіl álemde beıbіt saıasatty, demokratııany jáne turaqty damýdy іlgerіletý ókіlettіkterіn beredі.