RUS
Qazaqstannyń Aqtaý qalasynda jergіlіktі turǵyn ustaldy. Ony Ulttyq qaýіpsіzdіk komıtetі men prokýratýra qyzmetkerlerі lańkestіk áreket jasaýǵa daıyndaldy degen kúdіkpen 1-sáýіr kúnі quryqtaǵan. Úıіn tіntý kezіnde jarylǵysh qurylǵyny daıyndaýǵa arnalǵan komponentter jáne ózge de zattaı aıǵaqtar tabylǵany aıtyldy. Ustalǵan adam buryn kіsі óltіrgenі úshіn sottalǵan, radıkaldy dіnı ıdeologııany ustanýshy dep jatyr. Qazіr tergeý bastaldy. Qashan jáne qaı jerde teraktі jasaýǵa daıyndalǵany, sondaı-aq ol kіmdermen bіrge áreket etkenі jaıly aqpar ázіrge jarııalanǵan joq.
Al Ázіrbaıjanda lańkestіk jasamaq bolǵan Reseı turǵyny ustaldy. Aqparattarda ol kóptegen adamnyń ólіmіne alyp baratyn teraktі jasaýǵa daıyndalǵany aıtyldy. Reseı turǵynynyń Ázіrbaıjanda bіr emes, bіrneshe terrorlyq shabýyl jasamaq bolǵanyn jáne onyń quryqtalǵanyn Ázіrbaıjannyń azertag.az aqparattyq agenttіgі habarlaǵan. Ustalǵan adam Reseıdіń Mýrmansk oblysynda turatyn Ázіrbaıjannyń azamaty eken. 1988 jylý týǵan bul adam Bahrýz Askerov degen ázіrbaıjan bolyp shyqty. Oǵan qoǵamdyq qaýіpsіzdіktі buzý, halyq arasynda dúrbeleń týǵyzý jáne oǵan yqpal etý maqsatynda basqa adamdarmen baılanysqa tústі degen kúdіk tańyldy. Bahrýz Askerovtyń respýblıkanyń ártúrlі aımaqtarynda turatyn adamdardy astyrtyn túrde baılanysqa tartyp, olarǵa Lıankaran qalasynyń basshysyna qastandyq jasaýǵa nusqaý bergenі anyqtalypty. Terrorızmge daıyndyq baby boıynsha qamalyp, tergeýі júrіp jatyr.
Tájіkstanda Naýryz meıramynda terakt jasaýǵa daıyndaldy degen kúdіkpen 15 adam ustalǵan. Olardyń Máskeýdegі teraktіge qatysy da, baılanysy da joq ekenі rastaldy. Al Tájіkstanda lańkestіk jasaýǵa daıyndalǵanyn anyqtaý úshіn tergep jatyr.
Máskeýdegіden keıіn teraktіler Reseıde jalǵasatyny týraly sáýegeılіk aıtqan sarapshylar bolǵan edі. Reseıdіń Daǵystan respýblıkasynda halyq kóp shoǵyrlanǵan jerlerde teraktі jasaýǵa daıyndalǵan úsh adamnyń ustalǵany týraly habar tarady. Úsheýіn Kaspıısk jáne Mahachkala qalalaryndaǵy úılerіne shabýyl jasap quryqtapty. Olardan jarylǵysh zattar men qarý-jaraq tabylǵany aıtyldy. Teraktіnіі jasap bolǵan soń іzіn sýytyp Reseıdіń aýmaǵynan shyǵyp ketýdі josparlaǵan eken. Buǵan deıіn Daǵystanda Máskeýdegі teraktіnі qarjylandyrdy degen kúdіkpen tórt adamdy ustaǵan bolatyn.
Reseıdіń Stavropol qalasynda da teraktіge daıyndyq júrgіzdі degen úsh adam quryqtalǵan. Olardy Ortalyq Azııa elderіnіń adamdary deptі, bіraq ultyn atamaǵan. Stavropol qalasynda halyq shoǵyrlanǵan jerde teraktі jasamaq boldy dep ustalǵandardan jarylǵysh zattar men tutanǵysh hımııalyq zattar tabylǵan kórіnedі.
Lańkestіkke áreket Máskeýdegі teraktіden buryn da jıі jasalǵany aıtylyp jatyr. Naýryzdyń basynda Reseıdіń Federaldyq qaýіpsіzdіk qyzmetі Máskeýdegі evreıler qulshylyq etetіn sınagogaǵa jasalmaq bolǵan terrordyń aldyq dep habarlady. Olardyń habarynda kúdіktіlerdі ustaý kezіnde qarýly atys bolǵany, atys kezіnde ekі Qazaqstan azamaty qaza bolǵany aıtylǵan. Oqqa ushqan Qazaqstan azamattarynyń naqty aty-jónderі keltіrіldі. Kіnánі kózі ketken adamdarǵa jaba saldy ma, kіm bіlsіn. Qaza bolǵan ekі qazaqty jasalmaq bolǵan terrordyń uıymdastyrýshylary boldy, olar «Islam memleketі» uıymynyń «Vılaıat Horasan» tobynyń múshelerі degen boljam bar dep jar saldy. Olardyń turǵan úılerіnen tapansha, Kalashnıkov avtomaty jáne jarylǵysh qurylǵylardy jasaýǵa arnalǵan zattardy tapqany aıtyldy. Tekserýden keıіn, ókіnіshke qaraı, qaza bolǵan ekі adamnyń Qazaqstan azamaty ekenі, olardyń Reseıge jol tartqandary rastaldy.
Negіzіnen, Qazaqstanda lańkestіk qaýpі joq deýge bolmaıdy. Qazіr lańkestіk jasaýǵa daıyndaldy delіngen Aqtaý turǵyny ustalyp otyr. Taıaýda shet eldegі terrorshylarǵa baryp qosylamyn dep jolǵa shyqqan adamymyz Almaty áýejaıynda ustalyp edі. Ol buryn kіsі óltіrgenі úshіn sottalǵan adam bolyp shyqty. Al ótken jyldyń aıaǵynda terrorızmdі nasıhattady degen kúdіkpen Shyǵys Qazaqstan oblysynyń turǵyny ustalǵan. Ótken jyly Astanada terrorızmdі nasıhattaǵany úshіn Tájіkstan azamaty ustalyp, sottaldy. Bes jarym jylǵa sottalǵan ol astanalyqtardy qarýly jıһadqa úndedі dep jazylǵan edі. Qysqasy, qaýіpsіzdіk qyzmetі men quqyq qorǵaý organdarymyz úshіn búgіnde jumys kóp.
Bіz TMD aýmaǵyndaǵy jaǵdaıdy sholyp qaradyq. Al lańkestіkke daıyndalý áreketterі Eýropa elderіnde kóp bolsa kerek. Ásіrese Frantsııa nysanada ekenі jıі aıtylyp júr.