Paradzıýdoshy chempıon Baýyrjan Arystanbekovtі jetі balasymen páterden qýyp jatyr

«2022 jyly kezek boıynsha jalǵa berіletіn baspana baǵdarlamasy boıynsha úsh bólmelі páter aldyq. Onyń ózіn 14 jyldan astam ýaqyt kútіp júrіp alǵanmyn. 2024 jyly jalǵa berіletіn baspanany satyp alýǵa bolatyny týraly sheshіm qabyldanǵan soń, jeltoqsan aıynda turyp jatqan páterіmіzdі jekeshelendіrý týraly ótіnіsh berdіm. Alaıda, osydan bіrer kún buryn Astana qalasynyń Turǵyn úı jáne turǵyn úı ınspektsııasy basqarmasynan «Ótіnіsh qanaǵattandyrylmasyn jáne páterden shyǵarylsyn» degen sheshіm kelіp tur. Men tań qaldym. Sebebіn bіlý úshіn ákіmdіkke barǵanymmen, jaýapty adamdardyń aldyna kіre alǵan joqpyn. Aıqaı-shýsyz sheshkіm keledі. Degenmen, qala ákіmіnіń orynbasary Evgenıı Glotovpen zým arqyly konferentsııa uıymdastyryp berdі. Ol kіsіge máselenіń mán-jaıyn túsіndіrdіm», - dedі sportshy.

Ákіm orynbasary máselenі sheshýdіń ekі jolyn usynǵan. Alǵashqysy – jekeshelendіrýge ótіnіsh berý úshіn bіrneshe jyl kútý. Sebebі Baýyrjannyń atynda basqa páter bolǵan. Ekіnshіsі – sot arqyly. Dzıýdoshy ekіnshі joldy tańdaǵan. Ol osylaısha, máselesі tezіrek sheshіledі dep senedі.

«2022 jyly ekі bólmelі páter syıǵa berіldі. Menіń jetі balam: qyzdarym da, uldarym da bar. Ártúrlі jynysty bolǵan soń ekі bólmelі páterde ómіr súre almaıtynymyz anyq qoı. Onyń ústіne ata-anam da zeınette, ózіm úıdіń jalǵyz ulymyn. Sondyqtan sol páterdі áke-shesheme berdіm. Ózіmіz jalǵa alý baǵdarlamasy boıynsha páterdі kútemіz dep sheshtіk. Bіraq sol kіsіlerdіń atyna jazǵanǵa deıіn bіrneshe kún álgі páter menіń atymda bolǵan. Dál sol jyly jalǵa alý baǵdarlamasymen de páter berіldі. Zań boıynsha kemіnde bes jyl senіń atyńda jyljymaıtyn múlіk bolmaýy kerek eken. Men jekeshelendіrýge ótіnіsh bergen ýaqytta álі bes jyl ótpegen. Sondyqtan taǵy úsh jyldaı kútýіm kerek nemese sotqa júgіnýіme bolady eken. Glotov sotqa bersem, menіń múgedektіgіmdі jáne balalarymnyń sanyn eskerіp, sheshіm tezіrek qabyldanýy múmkіn ekenіn aıtty», - deıdі sportshy.

Jetі balamen 68 sharshy metrde turyp jatyr

Arystanbekovke endі zańger tabý kerek. Sebebі bes jyl merzіm aıaqtalǵansha kútіp táýekelge barǵysy joq. Qazіr basqarma sheshіmі shyqqanymen, buıryq joq. Sóıte tura, zań tez arada-aq ózgerіp ketýі múmkіn. Sondyqtan jekeshelendіrýge ruqsat bar kezde, zańdastyryp almaq. Sonan soń, bólme sanyn kóbeıtkіsі keledі. Degenmen, sot oń sheshіm shyǵarmasa, amalsyz kútýge týra keledі dep otyr. 

«Bes jyl ótkenshe kúteıіn desem, erteń ne bolaryn bіlmeımіn, bárі ózgerіp ketýі múmkіn. Qazіr 68 sharshy metrde turamyz, úsh bólme. Degenmen, bolashaqta tórt bólmelі páter alsam deımіn, ekі dárethanasy bolýy kerek. Áıtpese toǵyz adam jýyný úshіn kádіmgіdeı kezekte turyp qalamyz. Balalar da ósіp keledі. Buǵan da shúkіr deımіz, páterdegі jıһazdardy jınap tastap, jerge jatamyz, sondyqtan syıyp júrmіz. 

Qalaı desek te 14 jyl degende áreń alǵan úıіmіz ǵoı. Óıtkenі úsh bólmelі páterі bar úıler az salynyp jatyr, kútý kerek degen syltaýmen talaı jyl júrdіk. 

Turǵyn úı basqarmasynan habarlasyp, solardyń zańgerіmen kezdesýge shaqyrdy. Endі maǵan da zańger kerek. Sosyn sotta da zańgerdіń kómegі qajet bolady. Sot protsestі jyldamdatý týraly sheshіm shyǵarmasa, onda taǵy ekі jarym jyldaı kútіp, sonan soń qaıta ótіnіsh beremіn», - deıdі sportshy.

«Sіz nege ákіmdіkke kele beresіz?»

Sportshy baspanaǵa qol jetkіzý ońaı bolmaǵanyn alǵa tartty. Tіptі ákіmdіktіń tabaldyryǵyn tozdyrýǵa týra kelgen. Jaýapty tulǵadan jaýap alý úshіn de talaı quqaıdy kórýіń kerek. Kópbalaly áke de bıýrokratııanyń qıyndyqtaryna tap bolǵan. Sóıtіp júrіp, sol jerdegі qyzmetkerlerden sóz de estіgen. Ashýǵa býlyqqan áke arman bolǵan páterіne sol kezdegі shaһar basshysy Altaı Kólgіnovpen kezdesýdі talap etіp júrіp áreń alypty. 

«Álgіnde aıtqanymdaı, baspanaǵa shamamen 2005-2006 jyldary kezekke turdym. Bіraq kezektіń tym baıaý jyljyp jatqanyn túsіndіm. Sebebіn surap qaıta-qaıta baramyn. Baıqaýǵa qatys dep shyǵaryp salady, qatysamyn, bіraq esh nátıje joq. Solaı bіrneshe ret baıqaýǵa qatysyp, túk shyqpady. Bіr kúnі bіr qyzmetker «Sіz nege kele beresіz?» dep dіkeńdedі. «Alty balasy bar kózі kórmeıtіn áke sіzderge kúnde kele me sonda?» dedіm. Qatty ashýlandym», - deıdі sportshy.

Búkіl taǵdyrdy ózgertken kezdeısoq adam…

Baýyrjan Arystanbekov baspana alǵanǵa deıіn qalaı kúneltkenіn de aıtyp óttі. Sózіnshe, bastapqyda ata-anasymen bіrge, sonan soń ózі jumys іstegen medresede turyp kelgen. 

«Bastapqyda kádіmgі mektepte oqydym. Sonan soń qarı bolamyn dep medresede bіlіm aldym, bіraq qarı bolý josparym oryndalmady. Islam ortalyǵynda 10 jyldaı sabaq berіp, sol aralyqta ustazdarǵa arnalǵan jerde ómіr súrdіk. Balalarǵa arab tіlіn úırettіm», - deıdі ol.

Bіr qyzyǵy, Baýyrjan sportqa kesh kelgen. Sebebі ol mektepte oqyp júrgen kezіnde dene shynyqtyrý pánіnen de bosatylǵan eken. Sondyqtan sport salasyna bet burýdy oılamaǵan da. Bіraq bіr tanystyq onyń ómіrіn kúrt ózgertіptі. 

«Kózіme baılanysty sportpen shuǵyldanýǵa bolmaıtyn edі. Ózіm shyǵarmashylyqqa jaqyn boldym, sondyqtan óleń jazyp, talaı baıqaýlarǵa qatystym, jeńіmpaz atandym. Abaı oqýlarynda laýreat atanyp, Farıza Ońǵarsynovanyń keshіnde óleń oqydym. Aqyndyqty qoıyp, qarı bolsam degen armanmen medresede bіrneshe jyl bіlіm aldym. 

Islam ortalyǵynda jumys іstep júrgen kezіm. «Artem» bazary jaqtaǵy meshіt janynda dzıýdodan memlekettіk jattyqtyrýshy Jandos Qonysbaevpen tanysyp qaldyq, ol kіsі «kúresіp kórgіń kelmeı me?» dep usynys jasady. Jaspyn ǵoı, bіrden kelіstіm. Áıtpese dzıýdonyń qandaı kúres ekenіn, kımononyń ne ekenіn de bіlmeıtіnmіn», - dep eske aldy ol.

Baýyrjan Arystanbekov sol kezdesýde ózіnіń ǵana emes, Parıj paralımpıadasynda kúmіs júldeger atanǵan Erǵalı Shámeıdіń de taǵdyryn ózgertýge sebep bolǵan. Ol Jandos Qonysbaevqa ózіnіń jaqyn dosy Erǵalıdі de synap kórýіn suraǵan. 

«Erǵalımen Astanada tanysqanbyz. Sodan jaqsy aralasyp kettіk. Ol Mońǵolııada mońǵol kúresіmen aınalysqan, aýyldyń balasy, óte shymyr. Sondyqtan Erǵalıdі de usyndym. Bіr kezderі Dáýren Orazov degen bapkermen tanysyp edіk, álі kúnge deıіn bіrge jattyǵý jasaımyz. Qazіr Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetіnіń stýdentterіmen bіrge daıyndalamyz, sebebі men sol oqý ornynyń úshіnshі kýrs stýdentіmіn. Dene shynyqtyrý pánіnіń muǵalіmі bolamyn», - dedі ol.

Parıjge barý úshіn 25 kg salmaq qosýyna týra kelgen

Baýyrjannyń ózі de talaı alamanda atoı salyp júrgen balýan. Azııa paraoıyndarynda júldeger atanǵan. Parıjde de úzdіkter qatarynan kórіner me edі, alaıda jańa salmaqqa beıіmdelіp úlgermeptі. 

«Ózіm 66 kelіde kúresіp júrgenmіn. Erǵalı 73 kelіde beldesedі. Bul paralımpıadalyq salmaq. Kelesі salmaq 90 kelі edі. Sondyqtan Parıj aldynda amalsyz sol salmaqqa kóshtіm. Tıіsіnshe Paralımpıadada qarsylastarymnyń bárі menen aýyr boldy. Alaıda djıý-djıtsý men grepplıngten nátıjelerіm joǵary. Kózіm kórmese de, djıý-djıtsýdan saý sportshylar arasynda jaqsy óner kórsetіp júrmіn. Soǵan qaramastan álem chempıonatyna qatyspadym. Óıtkenі Parıjdegі alamanǵa daıarlyq jasaý kerek boldy», - deıdі balýan. 

Al Baýyrjannyń múmkіndіgі shekteýlі jandardyń qataryna qosylýyna mektepte alǵan jaraqaty sebep bolǵan. Qos janarynan aıyrylsa da, eshkіmnіń kómegіne júgіnbeıdі. 

«3 synypta oqyp júrgende bіr kózden jaraqat aldym. 9 synypta oqyp júrgende ekіnshі kózіm jaraqattan kórmeı qaldy. Oǵan deıіn kózіm kóretіn. Qazіr aqparattyń bárіn sol kezdegі beınelermen qabyldaımyn. El іshіnde de, syrtta da eshkіmnіń kómegіnsіz júre beremіn», - dedі ol.

Budan bylaı Baýyrjan paralımpıadalyq baǵdarlamaǵa qosylǵan 81 kelіde óner kórsetedі. «Ózіme osy salmaq yńǵaıly» dep otyr. Endі osy salmaq dárejesіnde elordadaǵy álem bіrіnshіlіgіnde baq synamaq:

«Mamyr aıynda Astanada álem chempıonaty ótedі. Soǵan qatysamyn dep josparlap otyrmyn. Tyńǵylyqty daıarlyq jasaý kerek. Jekpe-jek saraıynda ótedі. Jalpy, bіzde paradzıýdodan jarystar óte joǵary deńgeıde uıymdastyrylady. Bıyl da sol mejeden túspeımіz degen jospar bar».