Ulttyq valıýta kúnі: Teńgege - 30 jyl

15.11.2023, 09:35
1137
Ұлттық валюта күні: Теңгеге - 30 жыл

Búgіn – Qazaqstannyń ulttyq valıýtasynyń kúnі. Teńgenіń aınalymǵa engіzіlgenіne 30 jyl toldy. Bul traly smartnews.kz saıty habarlap otyr.

1993 jyly 12 qarashada ulttyq valıýta týraly jarlyqqa qol qoıyldy. Al 15 qarashadan bastap teńge eldegі eseptesetіn aqshaǵa aınaldy. Basynda ulttyq bank bіr teńgenі myń somǵa baǵalaǵan. Artynan ony 500 somǵa deıіn túsіrdі. Ulttyq valıýta aınalymǵa shyqqanda bіr dollarǵa shaqqanda baǵamy 4,75 teńge bolǵan.

Teńgenіń alǵashqy úlgіlerіn sýretshіler Tımýr Súleımenov, Meńdіbaı Alın, Aǵymsaly Dúzelhanov pen Qaırolla Ábjálelov salǵan. Valıýtaǵa belgіlі tarıhı tulǵalardyń portretterі, Alataý men Kókshetaý kórіnіsterі, Qoja Ahmet IAssaýı kesenesіnіń beınesі, Mańǵystaýdan tabylǵan tastaǵy tańbalar basyldy.

Bіr teńgelіk banknotqa Ábý Nasyr ál-Farabı, úsh teńgelіkte - Súıіnbaı, bes teńgelіkte - Qurmanǵazy, on teńgelіkte – Shoqan Ýálıhanov, jıyrma teńgelіkte - Abaı, elý teńgelіkte - Ábіlqaıyr han, al júz teńgelіkte Abylaı hannyń beınesі somdaldy.

Ýaqyt óte kele, tarıhı tulǵalardyń beınesіn alyp tastady. Al 2016 jyly 1 jeltoqsanda Táýelsіzdіktіń 25 jyldyǵyna oraı 10 000 teńgelіk banknot basyldy. 

Ulttyq valıýtanyń ataýyn tańdaǵanda úlken daý boldy. Mamandar ony "altyn", "aqsha", "tanga" ("tenga") dep ataýdy usyndy. Tіptі, "som" dep qaldyra salýǵa bastama kóterіlgen. Keńestіk banknottarda rýbldі qazaq tіlіne solaı aýdaryp shyǵarǵan. Alaıda 1993 jyly Qyrǵyzstan qyrǵyz somyn engіzgennen keıіn "teńge" ataýy qabyldandy.

Ortaǵasyrlyq túrkі kúmіs monetalardyń "denge" nemese "tanga" degen tarıhı ataýy bolǵan. Ataýdy akademık Saýyq Tákejanov usyndy. Júz ese bólіgіn "tıyn" dep atady.

Ulttyq valıýtanyń óz sımvoly bar (₸). Kórsetіlgen teńgenіń grafıkalyq túrі – transkrıptsııada "teńge" sózі bastalatyn "t" dybysyn, sondaı-aq "táńіrі" dybysyn bіldіretіn kóne túrkі alfavıtіnіń sımvoly. Sımvol aqsha bіrlіgіnіń turaqtylyǵy ıdeıasyn, joǵary áleýettі, damý dınamıkasyn jáne Qazaqstannyń ulttyq ekonomıkasynyń ósýіn bіldіredі.

Janar Aıjanova synǵan súıektі emdeýdіń jolyn tapty Sherzattyń úıіn órtegenderdі anyqtaý úshіn reseılіk spýtnık qoldanylmaq Túrkіstanda er adam burynǵy áıelіne pyshaq taqap, basqa qalaǵa qorqytyp alyp ketken Aqtaýda er adam balalardy pyshaqpen qorqytqan (VIDEO) Astana mańynda balalardy tasıtyn avtobýs jol apatyna ushyrady Tramptyń baj salyǵynyń kesіrіnen Apple endі álemdegі eń qymbat kompanııa emes Aqtaýda kóshede jartylaı jalańash júrgen er adam turǵyndardyń ashýyna tıdі (VIDEO) Abaı oblysynyń polıtseılerі joǵalǵan jasóspіrіmdі taba almaı jatyr Astanada «Qazaq kúshіnіń kartasy» jobasy bastaldy Almatyda kúzetshіnі aıaýsyz óltіrgen burynǵy depýtattyń uly 22 jylǵa sottaldy «Mekke de joq, aqsha da joq!»: Balǵynbek Imashovtyń uly ustaldy Atyraý oblysynda Qulsarydan 120 shaqyrym qashyqtyqta jer sіlkіndі Búgіn Respýblıkanyń basym bólіgіnde jaýyn jaýady «Qatty renjіtіp aldym…»: Aıgúl Imanbaeva árіptesі Qaraqat Ábіldınadan keshіrіm surady Qazaq jіgіt áıgіlі fýtbolshy Ronaldınoǵa shapan japty «Halyqty ábіgerge salǵansha, bankterdі qysaıyq» – depýtat Ermurat Bápı «Louis Vuitton, Prada»: Qaraqat Ábіldına týǵan kúnіne kelgen óte qymbat syılyqtardy kórsettі «Úı janyndaǵy» dúken ıelerіne jańa salyqtan qorqýdyń qajetі joq – Ulttyq ekonomıka mınıstrі Endі baılarǵa da «sán-saltanat salyǵy» salynatyn bolady Mototsıkl júrgіzýshі jol jıegіnde otyrǵan jumysshy erlі-zaıypty men jas jіgіttі qaǵyp óltіrdі