SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Qazaqstannyń bіrqatar óńіrlerіnde kartop baǵasynyń kúrt kóterіlýіne baılanysty Úkіmet alty aıǵa kókónіstі úshіnshі elderge eksporttaýdy shekteý týraly sheshіm qabyldady.
Úkіmettіń baspasóz qyzmetі habarlaǵandaı, Premer-Mınıstrdіń tapsyrmasy boıynsha Aýyl sharýashylyǵy, Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrlіkterі eldegі kartop naryǵyndaǵy qalyptasqan jaǵdaıdy turaqty baqylaýda ustamaq.
"Kórshі elderdіń, ásіrese Ózbekstannyń suranysynyń artýyna jáne eksporttyq baǵanyń joǵary bolýyna baılanysty bıyl kartop eksporty 1,5 esege, ıaǵnı 411 myń tonnadan 605 myń tonnaǵa deıіn óstі. Qarqyndy suranys іshkі naryqqa óz áserіn tıgіzdі. Ótken aptada eksportqa baǵyttalǵan taýar óndіrýshіlerdіń baǵasy kúrt óstі (170 teńgeden 270 teńgege deıіn), - dep habarlady úkіmet.
Ishkі naryqtaǵy kartop baǵasyn turaqtandyrý maqsatynda 18 qańtarda ótken Saýda qyzmetі jónіndegі vedomstvoaralyq komıssııa otyrysynda úshіnshі elderge kartop eksportyn 6 aı merzіmge shekteý týraly sheshіm qabyldandy.
"Bul shara EAEO elderіne qatysty emes, bіraq osy baǵyttaǵy eksport qadaǵalanatyn bolady. Sonymen bіrge qalyptasqan jaǵdaıdy eskere otyryp, 16 qańtarda eksportqa fıtosanıtarlyq sertıfıkattardy berý tolyǵymen toqtatyldy", - dep túsіndіrdі úkіmet.
Qabyldanǵan sharalar kartop baǵasynyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etýge, baǵanyń negіzsіz ósýіne jol bermeýge jáne naryq sýbektіlerі tarapynan alypsatarlyq áreketterge jol bermeýge baǵyttalǵany atap ótіldі.
Sonymen qatar, Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrlіgіnіń aýmaqtyq organdary monopolııaǵa qarsy organnyń aýmaqtyq bólіmshelerіmen bіrlese otyryp, jaǵdaıǵa kúsheıtіlgen monıtorıng júrgіzýge jáne saýda qyzmetі týraly qoldanystaǵy zańnamany buzǵan jaǵdaıda, olar naryqqa qatysýshylarǵa áser etý boıynsha shuǵyl sharalar.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrlіgіnіń málіmetіnshe, aǵymdaǵy rezervter 2025 jyldyń erte ónіmіne deıіn іshkі suranysty tolyǵymen jabýǵa jetkіlіktі. 19 qańtardaǵy jaǵdaı boıynsha qorlar saýda jelіlerіndegі qorlardy eseptemegende 850 myń tonnadan astamdy quraıdy (kartop ósіrýshіler qaýymdastyǵynda 600 myń tonna, turaqtandyrý qorlarynda 68 myń tonna, jeke sharýashylyqtar men shaǵyn sharýashylyqtardaǵy jertólelerde 200 myń tonnadan astam).
Aıta keteıіk, 2024 jyly kartoptyń jalpy túsіmі 2,9 mln tonnany qurady (onyń іshіnde erte jınaý – 300 myń tonna). 2024 jylǵa ımport 56 myń tonnany qurady. 2024 jyldyń tamyzynan bastap naryqqa shyǵarylatyn kartop kólemі 2,6 mln tonnany quraıdy, jalpy halyqqa erte egіn jınaýǵa deıіn (qańtar-sáýіrde) 1,5 mln tonna (onyń іshіnde qala boıynsha 954 myń tonna) qajet. 2024 jyldyń tamyz-jeltoqsan aılarynda 844 myń tonna tutynyldy, 620 myń tonna eksporttaldy (2024 jylǵy qańtar-jeltoqsan aralyǵynda). 2025 jylǵa (qańtar-sáýіr) boljamdy tutyný kólemі 675 myń tonnany quraıdy.