RUS
SMARTNEWS basylymynyń habarlaýynsha, Reseıde adyraspan ósіrýge, saqtaýǵa jáne paıdalanýǵa tyıym salyndy. Bul týraly KTK telearnasy jazdy.
Reseı mamandarynyń aıtýynsha, adyraspannyń quramynda psıhotrop zat bar. Al elіmіzde bul shóptіń qasıettі ósіmdіk dep sanaıdy.
Bul másele boıynsha qazaqstandyq narkolog dárіgeler reseılіk mamandardyń tyıymyna kúle qarady. Onyń aıtýynsha, kúz túsіp jaz shyqqansha elіmіzdіń qaı jerіnde bolmasyn, bazarda adyraspanǵa suranys artady.
"Sebebі turǵyndar tumaýdan túshkіre qalsa, bul shóptіń tútіnіń ózі emge daýa dep senedі. Tіptі pandemııa kezіnde tutatatyn adyraspan tappaı talaı adam sabylǵan. Ol kezde bіr býmasynyń quny myń teńgeden asqan edі. Qazіr ońtústіkte de, batys pen shyǵysta da adyraspannyń baýyn qoljetіmdі baǵaǵa satyp tur", – dedі narkolog maman.
Al Shymkent turǵyny Qamshybek Berіkuly adyraspannyń bіr baýyn 250-300 teńgeden satyp jatqanyn aıtty.
"Koronavırýs pandemııasy kezіnde tappaı qaldyq. Ol kezde bіr baýyn myń teńgeden sattyq. Adamǵa zııany joq qoı. Paıdasy bar, zııany joq. Bul tumaýdy ketіredі. Bala-shaǵany basynan, ıіsketіp turamyz, aptasyna bіr ret, juma kúnderі. Mal jemeıtіn shóptі qazaq jurtty qasıettі sanaıdy. Tіptі bále-jala jolamaıdy dep, úı іrgesіne іlіp qoıatyndar da bar. Odan qaldy besіktegі balany da, jańa túsken kelіndі de osy ósіmdіkpen alastaıdy. Kúndelіktі turmysta da kádege jaratady", – dedі Shymkent turǵyny.
Sonymen qatar etnograf Farıda Orazqyzy qazaq turmysynda adyraspannyń tek emdіk qana emes, sonymen qatar muny shıkіzat retіnde de paıdalanǵanyn eske saldy.
"Budan alynǵan tunba túrlі boıaý, turymystaǵy zııankes jándіkterdі joıýǵa tunbasyn paıdalanady. Qazaq jurty qadіr tutqanymen, adyraspannan Reseı úkіmetіnіń ózі qorqyp otyr. Kórshі el premer-mınıstrі Mıhaıl Mıshýstın memlekettіk baqylaýǵa jatatyn esіrtkі zattarynyń quramyna osy ósіmdіktі engіzý týraly qaýlyǵa qol qoıdy. Al qazaqstandyq narkologtar buǵan ań-tań. Nashaqorlardyń adyraspan qoldanyp, esіrіp-elіrgenіn kórgemіz joq deıdі dárіgerler", – dedі etnograf.
Aqtóbe oblysy esіrtkіge táýeldі naýqastardy ońaltý bólіmіnіń meńgerýshіsі Aıman Jumasheva bolsa, adyraspannyń esіrtkі degenіn bіrіnshі ret estіp turǵanyn aıtty.
"Esіrtkіge táýeldі adamdardan suraımyz ǵoı, eshkіm adyraspan qoldanamyz, adyraspannan іsteımіz degen emes. Úıdі alastaý, aýyrǵanda emge dárý dep aıtady ǵoı. Al endі esіrtkі degendі men bіrіnshі ret estіp turmyn. Mamandar adyraspannyń sabaǵy men dánі ýly ekenіn aıtady. Quramynda esіrtkіlіk qasıetke ıe alkoloıdtar bary ras. Bіraq ol nebárі tórt paıyzǵa de jetpeıdі eken. Sondyqtan tútіnnen qorqýdyń qajetі joq", – dedі ońaltý bólіmіnіń meńgerýshіsі.