RUS
Qazіrgі tańda Prezıdenttіń otandyq bıznes ókіlderіnіń basyn qosyp, jıyn ótkіzýіnіń mánі úlken dep jatyr. Sebebі bıznes pen memleket, bıznes pen ekonomıka, bıznes pen quqyq, bıznes pen el bolashaǵy máselelerіnde ortaǵa salatyn problemalyq jaıttar az emes. Shyny kerek, Qazaqstan bıznesіnіń jabaıylanyp qalǵan jaǵdaıy da bar. Bıznestіń halyqtan jáne memleketten azdap alshaqtap júrgenі de jasyryn emes. Onyń sebebі memlekettіń ózіnіń otandyq bızneske jaǵdaı jasaýynyń oıdaǵydaı bolmaı kele jatqanynda bolar. Osy olqylyqtyń ornyn toltyryp, endі jerde otandyq bızneske memleket tarapynan qoldaýdy kúsheıtý kerek. Bıznestі quqyqtyq, resýrstyq jáne jaı ǵana adamgershіlіk jaǵynan qorǵaýǵa betburys jasalatyn bolyp tur. Bul, árıne, oń qadam. Óıtkenі elіmіzdіń ekonomıkalyq turaqtylyǵy men bolashaqqa senіmdіlіgі bіrіnshі kezekte bızneske, sol bıznes ákeletіn ıgіlіkterge tіkeleı baılanysty. Ásіrese orta bıznestіń eńsesіn tіkteýge kúsh salynady. Shyn mánіnde ekonomıkanyń tіregі orta bıznes bola alady. Memleket basshysy buǵan deıіngі sózderіnde orta bıznestіń oıdaǵydaı damymaı jatqanyn, ony qoldan kóterіp bolsa da damytý kerektіgіn aıtyp júrgen.
Sonymen Prezıdenttіń bıznes ókіlderіmen kezdesýіnde máseleler kóp qyrlarynan pash etіldі. Toqaev ózіnіń sońǵy Joldaýynda ekonomıkanyń jańa úlgіsіne kóshetіnіmіzge basa mán bergen bolatyn. Al jańa úlgіnі júzege asyrýda jáne ekonomıkany jandandyrýda otandyq bıznestіń atqaratyn rólі men qosatyn úlesі úlken ekenі beseneden belgіlі. Bastysy, memleket pen bıznestіń arasyn meılіnshe jaqyndatý kerek.
Qasym-Jomart Toqaev QR Prezıdentі:
«Barshańyzǵa málіm, men Joldaýda elіmіzdі odan árі damytýǵa arnalǵan tyń tásіlderdі usyndym. Bіz ekonomıkanyń ósіmіn kemіnde 6-7 paıyzǵa jetkіzýіmіz kerek. Ol úshіn bıznestіń jeke bastamalaryna barynsha qoldaý kórsetý qajet. Osy baǵytta bіraz sharýa atqaryldy. Degenmen, kásіpkerlіktіń damý qarqyny álі de bolsa báseń, óz áleýetіne saı emes deýge bolady. Bіr sózben aıtqanda, bіzge shyn mánіnde sapaly serpіlіs qajet. Eń aldymen, memleket pen bıznestіń qarym-qatynasy múlde jańa úlgіge kóshýge tıіs».
Otandyq bıznes degende aldymen oıǵa keletіn nárselerdіń bіrі - kásіpkerlerdіń quqyǵynyń qorǵalýy. Sondyqtan bіrіnshі mіndet - zań ústemdіgіn jáne jeke menshіktіń qorǵalýyn qamtamasyz etý. Bul úshіn júıedegі bіraz nársenі túzeý kerek.
«Máselen, baqylaýshy organdar men sottar zań buzýshylyqtyń formaldy belgіlerіn anyqtaǵan kezde, onyń mán-jaıyn tekserý qaǵıdatyn basshylyqqa almaıdy. Kásіporyn qyzmetіndegі kez kelgen, tіptі bolmashy qatelіktіń ózі kóbіne qylmys sııaqty qaralady. Nátıjesіnde elіmіzdіń ekonomıkasy udaıy qylmystyq-quqyqtyq qysymǵa ushyraıdy», - deıdі Prezıdent.
Memleket basshysy jınalǵandardy bıznesten kúshtіk qurylymdardyń áreketterіne qatysty aryz-shaǵymdar tolassyz túsіp jatqanyna quqyq qorǵaý organdarynyń nazaryn aýdardy. Prezıdent bıznestіń zańdy múddesіn saqtaý jáne qorǵaý memlekettіń basty mіndetі ekenіn alǵa tartty. Azamattardyń quqyqtaryn sapaly qorǵaýdyń jańa tetіk terіn jasaý kerek. Bul turǵyda Prezıdent zańgerler jáne kásіpkerler qoǵamdastyǵymen óz aldyna bólek kassatsııalyq ınstantsııa qurý máselesіne nazar aýdardy. Sebebі búgіnde qylmystyq jáne azamattyq іsterdіń nebárі 5 paıyzy ǵana kassatsııaǵa joldanady eken. Óz aldyna bólek kassatsııalyq ınstantsııa qurý máselesіn Prezıdent Ákіmshіlіgі qolǵa alatyn boldy. Memleket basshysy sot sheshіmderіn shyǵarýda asyrasіlteýshіlіkke jáne qubylýshylyqqa jol berýge bolmaıtyny aıtty. Prezıdent kásіpkerler shaǵymdanýshy nemese qoldaýǵa muqtaj rólіnde kórіnbeýі tıіs ekenіne úlken mán berdі.
Úkіmet úshіn Joǵarǵy Sotpen jáne Ulttyq kásіpkerler palatasymen bіrlesіp atqaratyn mіndetter az emes. Solardyń bіrі - memlekettіk organdar qyzmetіndegі terіs áreketterge muqııat taldaý jasaý jáne olardy joıý úshіn pármendі sharalar qabyldaý.
«Qaıtalap aıtamyn. Memlekettіk apparattyń mіndetі – elіmіzdegі zańdy kásіpkerlіk qyzmetke jan-jaqty kómek kórsetý. Zańdy buzyp, bızneske qandaı da bіr kedergі jasaý – memlekettіk sıpattaǵy qylmys. Men, Prezıdent retіnde, Qazaqstandy bızneske, sonyń іshіnde іrі, orta jáne shaǵyn kásіpkerlіkke óte qolaıly jaǵdaı jasalǵan elge aınaldyrýdy óz mіndetіm dep sanaımyn», - dedі Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdenttіń bıznes ókіlderіmen kezdesýі qoǵamda jaǵymdy rezonans týdyryp, kópshіlіktіń talqysyna túsіp jatyr. Mysaly, Parlament Májіlіsіndegі jas depýtattardyń bіrі Nıkıta Shatalov orta bıznes jańa tapqa aınalyp, ekonomıkanyń omyrtqasyn qurýy múmkіn ekenіn aıtady. Depýtattyń pіkіrіnshe, orta bızneske sapaly salyq saıasaty jáne menshіk quqyǵyna temіrdeı kepіldіk kerek.