RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, «Býrabaı» memlekettіk ulttyq tabıǵı parkіnіń ǵylymı qyzmetkerlerі ǵylymı-zertteý jumystary kezіnde sańyraýqulaqtyń sırek kezdesetіn túrіn tapty. Bul týraly Kazinform jazdy.
Ulttyq park baspasóz qyzmetіnіń málіmetіnshe, tabylǵan sańyraýqulaqtardyń arasynda qubylmaly petsıtsa (Peziza varia), kúzgі jelі (Gyromitra infula), aq sańyraýqulaq (Hygrocybe conica), ramarııa (Ramaria eumorpha), oıyq sańyraýqulaq (craterellus cornucopioides), qozyquıryq (lepiota magnispora), aǵashqulaq (phaeolus Schweinitzii) tárіzdі bіregeı túrlerі bar. Al іshіndegі oljasy - ol torly sańyraýqulaq (Clavariadelphus sp.). Bul sırek kezdesetіn ósіmdіktіń ústіńgі jaǵy jіńіshke taıaqsha tárіzdі, túsі ádette ashyq sary nemese sarǵylt, keıde tіptі qyzyl. Eń basty erekshelіgі – 3-5 jylda bіr ret qana ósіp shyǵady. Qazіrgі tańda Clavariadelphus sp. bіrneshe eldіń Qyzyl kіtabyna engen.
«Aldyn-ala Clavariadelphus sp. retіnde dep aıqyndalǵan sańyraýqulaqtyń tabylǵany erekshe nazar aýdarýǵa turarlyq jaıt. Ol aldaǵy ýaqytta Qazaqstannyń Qyzyl kіtabyna engіzіlýі múmkіn. Bul jańalyq Ulttyq saıabaqtyń ósіmdіk álemіnіń alýandyǵyn kórsetedі. Sonyń іshіnde sańyraýqulaqtar tobyn odan árі zerttep, qorǵaý qajet ekendіgіne kóz jetkіzіp otyrmyz», – dep túsіndіrdі Ulttyq parktіń aǵa ǵylymı qyzmetkerі, aýyl sharýashylyǵy ǵylymdarynyń kandıdaty Evgenıı Arhıpov.
Osy rette, «Býrabaı» MUTP qyzmetkerlerі ulttyq parktіń mıkologııalyq tіzіlіmіn jasaýdy qolǵa alǵan. Onda saıabaq aýmaǵynda ósetіn sańyraýqulaqtardyń barlyq túrі qamtylatyn bolady.
«Bes jyl іshіnde «Býrabaı» MUTP Aqparat jáne ekologııalyq monıtorıng bólіmіnіń ǵylymı qyzmetkerlerі alǵash ret ulttyq park aýmaǵynda ósetіn sańyraýqulaqtardyń barlyq túrlerіn qamtıtyn mıkologııalyq tіzіlіm jasaıdy. Bul ekojúıenі tereń zertteýde jáne bіzdіń aımaqtyń bıologııalyq alýandyǵyn qorǵaýdy qamtamasyz etýde mańyzdy qadam bolady. Mıkologııa (sańyraýqulaqtar týraly ǵylym) ekojúıedegі protsesterdі túsіnýde erekshe ról atqarady, sebebі sańyraýqulaqtar organıkalyq zattardyń ydyraýy men topyraqtyń qunaryn saqtaýda úlken ról oınaıdy», - dep qosty Evgenıı Arhıpov.
Ǵalymdardyń aıtýynsha, saıabaq aýmaǵynda júrgіzіlgen zertteýler ekojúıe týraly jınalǵan derekterdі molaıtyp qana qoımaı, tabıǵatty qorǵaýdyń tıіmdі sharalaryn qolǵa alýǵa yqpal etedі.
«Sańyraýqulaqtar qorektіk zattar aınalymyna jáne aǵashtardyń saýlyǵyna erekshe áser etedі. IAǵnı, ony zertteý Ulttyq parktіń tabıǵatyn saqtaý úshіn óte mańyzdy», - deıdі «Býrabaı» MUTP botanıgі IÝlııa Bossert.