RUS
2024 jylǵy 18-19 qazanda Astanada ótken «Connected-2024: keleshektіń beınesіn paıymdaý» halyqaralyq konferentsııasy álemge áıgіlі sarapshylar búkіl adamzattyń bolashaǵy týraly óz kózqarastaryn usynǵan bіregeı alańǵa aınaldy.
Qazіrgі zamannyń negіzgі syn-qaterlerі men múmkіndіkterіn taldaý maqsatynda konferentsııa jaһandyq qundylyqtardy іlgerіletýdіń mańyzdylyǵyna senetіn álemnіń ártúrlі elderіnen kelgen ózgerіs agentterіn, sondaı-aq bіlіm men saraptamany sanaly túrde qoldanýdy bіrіktіrdі. Bul olardyń qyzmetі áleýmettіk ózgerіsterge ákeletіn jáne jeke adamdardyń dúnıetanymyna áser etetіn adamdar, áleýmettіk qozǵalystar men uıymdar.
Is-shara qorytyndysy boıynsha naqtylanǵan málіmetterge sáıkes, konferentsııaǵa álemnіń 27 elіnen 2000-nan astam delegat qatysty: AQSh, Ulybrıtanııa, Germanııa, Shveıtsarııa, Nıderlandy, Ispanııa, Italııa, Polsha, Horvatııa, Fınlıandııa, Bolgarııa, Estonııa, Grýzııa, Qytaı, Ońtústіk Koreıa, Sıngapýr, Indonezııa, Izraıl, Túrkııa, BAÁ, Ońtústіk Afrıka, Nepal, Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Tájіkstan, Ázіrbaıjan jáne Qazaqstan.
Is-sharanyń bas demeýshіsі – kásіpker, ınvestor jáne AITAS holdıngіnіń negіzіn qalaýshy Serіk Tolyqbaev qazіr árqaısymyzdyń belgіsіzdіk kezeńіnen ótіp jatqanymyzǵa nazar aýdardy, óıtkenі álem óte qatty ózgerdі.
«Álemdі úlken problemalar, geosaıasat, dіn, ıdeologııa deńgeıіndegі qaqtyǵystar bólіp tur. Bіz spıkerlermen bіrge tabýǵa tyrysqan eń mańyzdy suraq – adamdar óz egosymen ne іsteý kerek degen suraq boldy. Bіz oǵan jaýap іzdeýdі jalǵastyra beremіz dep úmіttenemіn. Kem degende, іzdeý joldaryn anyqtaımyz.
Bіzdіń basty mіndetіmіz – Qazaqstanda bolashaq týraly 20-30 jylǵa aldyn ala oılaıtyn qoǵamdastyq bar ekenіn álemge kórsetý. Bіz ómіr súrіp jatqan álemdі qaı álem almastyratynyn túsіný bul óte mańyzdy mıssııa. Men bolashaq álemdі adamı qundylyqtar basqarýy kerek ekenіne tereń senіmdіmіn. Jańa álemge eń aldymen úılesіmdіlіk qajet», - dedі ol.
Serіk Júnіsov, Aitas Foundation bas dırektory, Connected qozǵalysynyń negіzіn qalaýshy atap óttі:
«Bіz búgіngі tańda ózektі álemdіk problemalardyń sheshіmіn іzdeýge dúnıetanymdyq kózqaraspen qaraǵymyz keledі. Osy tańǵajaıyp belgіsіzdіk kezeńіnde bolashaqtyń jalpy beınesіn jaһandyq sınhrondaý múmkіn be? Tabıǵat bіzge jaýap berýdіń kіltіn berdі. Bіz muny sınhrondaý mysaldarynan kóre alamyz – jaryq qońyzdardyń jypylyqtaýy, metronomnyń sınhrondalǵan qozǵalysy. Olar úılesіmdіlіkte bіrіgý arqyly yrǵaqty tabady. Bul mańyzdy shyndyqty jasyrady: jaһandyq narratıvter de úılesіmdі bola alady».
Connected konferentsııasy qundylyqtardyń nemese bіlіmnіń bіr júıesіmen shektelmeıdі, bіraq ǵylym men ónerden fılosofııa men áleýmettіk ǵylymdarǵa deıіngі ártúrlі salalardyń obektıvі arqyly kóp qyrly álemdі ashyq túrde zertteıdі. Is-shara Open Mind formatynda óttі. Konferentsııaǵa qatysýshylar jańa ıdeıalardy qabyldaýǵa, óz senіmderіn synı turǵydan qaıta qaraýǵa jáne basqalardan úırenýge múmkіndіk aldy.
Uıymdastyrýshylar atap ótkendeı, bul tásіl ómіrdіń ártúrlі salalary arasyndaǵy qatynastardy kórýge múmkіndіk beredі, shyǵarmashylyq oılaýǵa jáne kúrdelі máselelerdі tıіmdі sheshýge yqpal etedі, sondaı-aq alýan túrlі álemde empatııa men yntymaqtastyq qabіletіn nyǵaıtady.
«Álem aldyndaǵy jaýapkershіlіk, adamdarǵa degen qurmet, qoǵamǵa paıdasy, qorshaǵan ortaǵa qamqorlyq, bіlіm berý men bolashaq urpaqty damytýǵa ınvestıtsııa salý – bul adamdardyń oıyndaǵy ǵana shartty uǵymdar emes. Bіzdіń uıymdastyrý toby úshіn bul DNQ-nyń bіr bólіgі. Bіz muny óz elіmіzde de, búkіl álemde de dáleldeýge jáne kórsetýge tyrysamyz. Sondyqtan Connected konferentsııasy barysynda bіz álemnіń túrlі elderіnen kelgen daryndy oıshyldardy bіr alańǵa bіrіktіrý mіndetіn qoıdyq», - dep atap óttі Connected qozǵalysynyń negіzіn qalaýshylarynyń bіrі, konferentsııanyń bas prodıýserі Rýslan Jemkov.
Is-sharanyń basty hedlaınerlerіnіń bіrі tarıhshy, fýtýrolog, adamzattyń bolashaǵy týraly bestseller avtory IÝval Noı Hararı boldy. Oǵan qoıylatyn basty suraqtardyń bіrі – bolashaqty kórý perspektıvasyndaǵy tehnologııalar bul jaqsylyq pa jamandyq pa, jaratylys quraly ma álde destrýktıvtі kúsh pe degen suraq boldy. Onyń pіkіrіnshe jasandy ıntellekttіń qaýіptіlіgі – bіr kúnі jasandy ıntellekt óz qundylyqtaryn jasaı bastaýy múmkіn deıdі.
«Myńdaǵan jyldar boıy bіz adamdar adam álemіnde ómіr súrdіk, aınalamyzdaǵy barlyq nárse fızıkalyq artefaktіlerden bastap qarjylyq, dіnı jáne saıası júıelerge deıіngі nársenіń barlyǵy da adam sanasynyń ónіmі boldy. Jer planetasynda mundaı zattardy adamnan basqa eshkіm oılap taba almaıtyn edі. Al qazіr jasandy ıntellekt qarjy júıelerіnen dіnı júıelerge deıіngі barlyq salalarda qundylyqtardyń jańa túrlerіn oılap taba bastaýy múmkіn. Adamdar saıası nemese qarjylyq júıe sııaqty mańyzdy elementterdі baqylaýdy joǵaltqan kezde úkіmettermen, adamzat qoǵamymen ne bolatynyn qazіr túsіný kerek», - deıdі fýtýrolog.
Sondaı-aq, konferentsııa hedlaınerlerіnіń bіrі shveıtsarııalyq fýtýrıst, gýmanıst, «Tehnologııalar adamǵa qarsy» kіtabynyń avtory Gerd Leongard konferentsııa qatysýshylaryna «Adamdar men mashınalar, adam ıntellektіsі jáne jasandy ıntellekt: 2030 jylǵy álem» taqyrybynda prezentatsııa usyndy.
Spıker atap ótkendeı, JI — bul ot nemese baspa mashınasy sııaqty keń qoldanylysqa ıe tehnologııa. Sondaı-aq bul quraldardyń bіzge ústemdіk etýіne nemese adamdyq telos-tyń (maqsaty men mánі) basym bolýyna qaraı bіz úshіn jumaqqa da, tozaqqa da aınalýy múmkіn jańa tehnologııalyq platforma. Gerd Leongard bіzde kúsh pen múmkіndіk neǵurlym kóp bolsa, soǵurlym bіzge danalyq qajet bolady dep senedі.
«Bіz adamgershіlіgіmіzdі qorǵap, saqtaı otyryp, jańa múmkіndіkterdі qabyldaýymyz kerek. Bіz tıіmdіlіktі nemese qarjylyq paıdany arttyrýdan tys qundylyqtar men maqsattardy qaıta anyqtaýymyz kerek. Aldaǵy jasandy ıntellekt dáýіrіnde bіz tehnologııany basqarý nemese olardyń kómegіmen jyldamyraq bolý qabіletі úshіn emes, androrıtmder úshіn — bіzdіń bіregeı adamı daǵdylarymyz ben qasıetterіmіz úshіn baǵalanatyn bolamyz», - dep atap óttі Gerd Leongard.
Connected konferentsııasynyń spıkerlerі retіnde mynadaı kórnektі sarapshylar qatysty: Jasyl ekonomıka salasyndaǵy Nobel syılyǵynyń laýreaty Rae Kvon Chýng; fýtýrologtar qaýymdastyǵynyń prezıdentі, Eýropalyq komıssııanyń forsaıt-keńesshіsі Tanıa Shındler; Oksford ýnıversıtetіnіń professory jáne «Jіbek joly. Álemnіń jańa tarıhy» bestsellerіnіń avtory Pıter Frankopan;«Qytaıdyń jasyl qudaıy» jáne jasyl damýdyń advokaty Peggı Lıý; Stenford ýnıversıtetіnіń professory, jasandy ıntellekt kýrstarynyń avtory IÝnes Bensýda Mýrrı, WIRED jýrnalynyń alǵashqy bas redaktory Devıd Roýen;fýtýrolog, trend taldaýshysy, ekonomıst, BUUDB-nyń bolashaq máselelerі jónіndegі ǵylymı qyzmetkerі Bronvın Ýılıams; tıbettіk lama, sheber, avtor Shıalpa Tenzın Rınpoche; Afrıkanyń eń yqpaldy adamdarynyń (Forbes) TOR-10 kіretіn júıelіk oıshyl jáne metsenat Mamadý Kvıdjım Týre; analıtıkalyq Whetston ortalyǵyndaǵy strategııalyq boljaý boıynsha sarapshy jáne Z býynynyń negіzgі baıandamashysy Djahkını Bısselınk jáne basqalar.
Sonymen qatar, konferentsııa aıasynda Ortalyq Azııa men Shyǵys Eýropanyń ambıtsııalyq EdTech-startaptary arasynda Startup Battle konkýrsy óttі. Oǵan Qazaqstan, Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Ázіrbaıjan, Estonııa, Polsha jáne Grýzııa komandalary qatysty. Baıqaýdyń júlde qory 50 000 dollardy qurady, olar 5 jeńіmpaz arasynda teń bólіndі.
Aldaǵy ýaqytta Connected konferentsııasy qoǵamnyń ártúrlі salalaryndaǵy ózgerіster agentterі týdyratyn mańyzdy jaһandyq áńgіmeler men syn-qaterlerdі talqylaıtyn turaqty negіzde jumys іsteıtіn álemdіk pіkіrtalas alańyna aınalý múmkіndіgіne ıe.