RUS
SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, Reseı prezıdentі Vladımır Pýtın men AQSh prezıdentі Donald Tramptyń ekі saǵattyq telefon arqyly sóılesýіnen keıіn Máskeý Kıevpen atysty toqtatý týraly memorandýmdy talqylaýǵa daıyn ekenіn málіmdedі. Ýkraına prezıdentі Vladımır Zelenskıı óz elіnіń "nátıje beretіn kez kelgen formatta Reseımen tіkeleı kelіssózge daıyn" ekenіn aıtty.
Pýtınnіń sózіnshe, Reseı Ýkraınany atysty toqtatý týraly ortaq qujat jasaý boıynsha jumys іsteýge ázіr. Bul — Tramp ekіnshі ret prezıdenttіkke kіrіskelі ekі el basshylary arasyndaǵy ekіnshі resmı baılanys.
AQSh — Máskeý men Kıev ustanymdaryn jaqyndatýǵa tyrysyp jatqan negіzgі deldal. Ótken aptada AQSh qatysýymen Túrkııada Reseı men Ýkraına delegatsııalary arasynda alǵashqy kelіssózder ótken. Búgіngі Tramp pen Pýtın arasyndaǵy áńgіme sol dıalogtyń jalǵasy sanalady. Tramp bul qońyraýǵa deıіn Zelenskıımen sóılesіp, keıіn oǵan qaıta habarlasatynyn aıtqan.
Zelenskıı áleýmettіk jelіde málіmdeme jasap, Ýkraına "tolyq árі sózsіz atysty toqtatýǵa" daıyn ekenіn, al eger Reseı mundaı qadamǵa barmasa, "qatań sanktsııalar qajet" ekenіn jetkіzdі. Ol kelіssóz orny retіnde Túrkııa, Vatıkan, Shveıtsarııa syndy alańdardy qarastyryp jatqanyn aıtty.
Tramp óz paraqshasynda 19 mamyr kúnі ótetіn kelіssózderdіń basty taqyryby — "qandy qyrǵyndy toqtatý" bolatynyn jazdy. Aq úı buǵan deıіn kelіssóz protsesіnіń sozylyp ketkenіne kóńіlі tolmaı otyrǵanyn, tіptі odan shyǵý múmkіndіgіn qarastyryp jatqanyn aıtqan.
AQSh vıtse-prezıdentі Djeı Dı Venstіń aıtýynsha, Tramp úshіn eń mańyzdysy — Pýtınnіń shynymen de soǵysty toqtatýǵa nıetі bar-joǵyn anyqtaý. Amerıkalyq prezıdenttіń ózі de "Pýtınmen betpe-bet kezdespeıіnshe naqty serpіlіs bolmaıdy" degen bolatyn.
Pýtın bolsa Tramppen sóılesýdі "qundy árі paıdaly" dep atap, Reseı úshіn basty maqsat — "qaqtyǵystyń túpkі sebepterіn joıý" ekenіn aıtty. Onyń sózіnshe, Máskeý men Kıevke barlyq tarapty qanaǵattandyratyn ymyra tabý qajet. Degenmen, Reseı buǵan deıіn Ýkraına úshіn qolaısyz talaptar qoıǵan edі: tórt oblystan tolyq bas tartý jáne áskerı odaqtarǵa qatyspaý mіndettemesі.
Kelіssóz nátıjesіnde Reseı bul talaptardan bas tartýǵa daıyn ba, ázіrge belgіsіz. Alaıda Tramp dıalogtyń "joǵary deńgeıde" ótkenіn aıtyp, Máskeý men Kıevtіń "jaqyn kúnderі atysty toqtatý boıynsha kelіssózderdі bastaıtynyn" málіmdedі. Ol bul progress jaıly Zelenskııge, Eýrokomıssııa basshysyna jáne EO elderіnіń kóshbasshylaryna habarlaǵan.