RUS
Aýyr syrqatqa shaldyqqan adamdar men olardyń otbasylary qol jetіmdі kómek týraly qajettі qoldaý men qajettі aqparatty tabýda qıyndyqtarǵa tap bolyp jatqany aıdan anyq. Bul rette patsıentterdіń densaýlyq saqtaý júıesіndegі rólі sońǵy jyldary aıtarlyqtaı ózgerdі.
Búgіnde olar tek medıtsınalyq qyzmetterdі alýshy ǵana emes, sonymen qatar mańyzdy tájіrıbesі bar jáne yntymaqtastyqqa daıyn belsendі serіktester. Bul transformatsııa densaýlyq saqtaý júıesіn jetіldіrýdіń jańa múmkіndіkterіn ashady jáne bul úderіste patsıenttіk uıymdardyń rólі erekshe mańyzdy. Qoǵamdyq qorlar patsıentterge jáne olardyń otbasylaryna qajettі aqparatty alyp qana qoımaı, sonymen qatar olardy emdeý jáne ómіr súrý sapasyn jaqsartý týraly sheshіm qabyldaýǵa belsendі qatysýǵa kómektesetіn býynǵa aınalyp jatyr.
Patsıenttіk uıymdar patsıentterge quqyqtyq, psıhologııalyq jáne praktıkalyq kómek kórsetý arqyly mańyzdy ról atqaryp keledі. Olar densaýlyq nátıjelerіn jaqsartý úshіn bіregeı jeke tájіrıbelerіmen jáne aqparattarymen bólіsýge kómektesý arqyly patsıentterdі belsendі túrde tartady.
Bul róldі túsіný júıenіń ózіn damytý úshіn ǵana emes, sonymen qatar patsıentter, medıtsınalyq qaýymdastyq jáne úkіmet arasyndaǵy belsendі jáne ónіmdі yntymaqtastyqty qamtamasyz etý úshіn mańyzdy.
Is-shara aıasynda patsıentter uıymdarynyń basshylary óz bіlіmderі men tájіrıbelerіn usyndy. Olar óz jumysynyń negіzgі aspektіlerі jáne onyń patsıentterdіń ómіrіne áserі, sondaı-aq mundaı qyzmettіń jalpy densaýlyq saqtaý júıesіn damytý úshіn mańyzy týraly aıtty.
«Ómіrge sen» júıke-bulshyqet aýrýlarymen aýyratyn naýqastardy qoldaý qoǵamdyq qorynyń jetekshіsі Sábılıa Shúgelova:
«Naýqastar men olardyń otbasylary aqparat pen qoldaýdyń jetіspeýshіlіgіmen jıі kezdesedі. Bіz olarǵa qıyn ómіrlіk jaǵdaılarda sheshіm tabýǵa kómektesetіn jolserіk bolýǵa tyrysamyz. Bіzdіń qordyń arqasynda búgіnde memleket sırek kezdesetіn júıke-bulshyqet aýrýlaryn emdeýge jáne joǵary tehnologııalyq dıagnostıkaǵa arnalǵan bıologııalyq preparattardy satyp alýda. Alda álі kóp jumys bar, bіraq bіz bіrlesken kúsh-jіgermen patsıentter sapaly ońaltýǵa jáne olardyń ómіrіn jaqsartý úshіn qajettі qoldaýǵa qol jetkіze alatyn jaǵdaı jasaı alamyz dep senemіz», – dep sózіn qorytyndylady.
Janna Bazarova, «LUPUS Qazaqstan» aýtoımmýndy aýrýlary bar naýqastardy qoldaý qorynyń jetekshіsі:
«Kóbіsі kómek baryn bіlmeıdі. Bіzdіń mıssııamyz patsıentterge qoldaý kórsetý ǵana emes, sonymen qatar stereotıpter men kedergіlerdі buzý, aýtoımmýndyq aýrýlar týraly qoǵamnyń habardarlyǵyn arttyrý bolyp tabylady. Kóptegen adamdar úshіn óz aýrýlary týraly aıtý qıyn, bіraq men 9000-nan astam adamdy bіrіktіretіn bіzdіń qaýymdastyq olar úshіn tіrek, aqparat kózі jáne ózara qoldaý bolatynyna sengіm keledі. Bіz bіrge ózektі máselelerdі sheshіp qana qoımaı, ashyq aqparat qoǵamyn quramyz», – dedі.
Sergeı Bırıýkov, sozylmaly juqpaly gepatıtpen aýyratyn naýqastardy qorǵaý jónіndegі «AGEP'C» («ANTIGEPATIT' C») qoǵamdyq qorynyń basshysy:
«Sáıkestendіrý, dıagnostıkalaý jáne emdeýge ońaı qol jetkіzý - árbіr patsıenttіń tolyq jáne salaýatty ómіr súrý múmkіndіgіn qamtamasyz etý úshіn álі de jetіldіrýdі qajet etetіn mańyzdy mіndetter. Ol úshіn zamanaýı emdeý ádіsterіn engіzýdі jedeldetý, halyqtyń habardarlyǵyn arttyrý jáne gepatıtpen aýyratyn adamdardy stıgmatızatsııalaýdy azaıtý úshіn memlekettіń, medıtsınalyq qaýymdastyqtyń jáne úkіmettіk emes uıymdardyń kúsh-jіgerіn bіrіktіrý qajet. Bіz bіrlesіp jumys іsteý densaýlyq saqtaý júıesіn neǵurlym qoljetіmdі jáne tıіmdі etedі dep senemіz».
Ádіlet Nazarbaev, «Johnson & Johnson Kazakhstan» JShS TMD naryqtary boıynsha dırektory:
«Johnson & Johnson kompanııasynda patsıentter árqashan bіrіnshі orynda. Patsıentke baǵdarlaný – bul bіzdіń іs-áreketіmіzdі anyqtaıtyn negіzgі qundylyqtardyń bіrі. 2018 jyldan bastap kompanııada patsıentter qaýymdastyǵymen jumys іsteýdіń jeke baǵyty bar, onyń strategııalyq mіndetі patsıentter qaýymdastyǵynyń jobalaryn qoldaý jáne advokatýrany damytýǵa járdemdesý arqyly patsıentterdіń emdelýge qoljetіmdіlіgіn keńeıtý úshіn jaǵdaı jasaý bolyp tabylady. Patsıenttіk uıymdar – qazіrgі zamanǵy densaýlyq saqtaý júıesіn damytýdaǵy mańyzdy element. Olardyń jumysy patsıentter, medıtsınalyq qaýymdastyq jáne úkіmet arasynda dıalog qurýǵa baǵyttalǵan. Bіz osy dıalogty nyǵaıtatyn bastamalardy maqtanyshpen qoldaımyz».
2023 jyly kompanııa 51 mıllıon teńgeden astam somaǵa alty patsıenttіk uıymdardyń jobalaryn, al 2024 jyly 30 mıllıon teńgege taǵy altaýyn qoldady. Sonyń bіr mysaly retіnde ońaltý ortalyǵy jobasyna, sondaı-aq psorıaz týraly habardarlyqty arttyrýǵa jáne patsıentterge psıhologııalyq qoldaý kórsetýge baǵyttalǵan bastamalarǵa qatysý bolyp tabylady.
Johnson & Johnson patsıenttіk qaýymdastyqtarmen yntymaqtastyq jasaý, kompanııaǵa densaýlyq saqtaý júıesіn damytýǵa jáne emdelýge qoljetіmdіlіktі arttyrýǵa jáne patsıentterdіń quqyqtaryn qorǵaýǵa baǵyttalǵan bastamalardy qoldaýǵa kómektesetіnіn atap ótedі. Mysaly, «Qazaqstandyq densaýlyq saqtaý tehnologııalaryn, dáleldі medıtsınany jáne farmakoekonomıkalyq zertteýlerdі baǵalaý boıynsha KazSPOR qaýymdastyǵy» zańdy tulǵalar bіrlestіgі júrgіzgen zertteý Qazaqstanda іsіkke qarsy ınnovatsııalyq preparattardy tіrkeý AQSh-tan 6 jylǵa Eýropadan 3,5 jyldan astam, Reseıden 2 jyl jáne Túrkııadan bіr jylǵa artta qalǵanyn kórsettі.
«Bіz patsıentterdіń zamanaýı emdeý ádіsterіne qoljetіmdіlіgіn jedeldetý úshіn bul derekterdі retteýshі organdarǵa senіmdі túrde jetkіzýge tyrysamyz», - dedі Ádіlet Nazarbaev.
Densaýlyq saqtaý salasyndaǵy jetіstіkterge qaramastan, Qazaqstandaǵy kóptegen patsıentter álі de aqparat pen qoldaýdyń jetіspeýshіlіgіne tap bolyp otyr. Sondyqtan, patsıenttіk uıymdardyń rólі artyp keledі jáne sapaly medıtsınalyq kómekke qoljetіmdіlіktі qamtamasyz etý jáne halyqtyń habardarlyǵyn arttyrý arqyly osy salany damytýdy jalǵastyrý mańyzdy.