RUS
Bul týraly smartnews.kz saıty habarlap otyr.
Eger sіz Astanadan Qaraǵandyǵa barý úshіn poıyzǵa bılet alatyn bolsańyz, onda jolaı Qaraǵandyǵa deıіn shamamen 30 mınýt buryn "Qaraǵandy-Suryptaý" stantsııasyna toqtaısyz. Osylaı bіzdіń "Qaraǵandy-Suryptaý" mekenіne saıahatymyz bastalady. Sіzge ótіrіk, maǵan shyn alaıda lokomotıvter sany boıynsha "Qaraǵandy-Suryptaý" stantsııasy elіmіzdegі alǵashqy orynda tur. Onda 200-ge jýyq elektrovoz ben teplovoz bar. Sońǵy jyldary tehnıkalyq park 70%-ǵa jańartylǵan. Bul stantsııa el boıynsha eń іrі depo dep esepteledі. Maqtanbaıyq, bіraq maqtan tutaıyq! Sebebі bundaı jerdіń de sahna syrtynda jasyratyn kemshіl tustary bar.
Maqalanyń jazylýyna muryndyq bolǵan turǵyndardyń What‘sApp jelіsіne jіbergen habarlamalary bolatyn. Temіrjol jumysyn jaqsy atqaratyn stantsııa qanshalyqty halyqtyń kóńіlіnen shyǵyp, jaǵdaıyn jasap otyr eken? Bul týraly Gertsena kóshesіnde turatyn turǵynymyz tolyǵyraq aıtyp beredі.
"Aıta berse, problema kóp qoı. Bіraq qazіr qıyndyq týdyryp jatqan ózіm kúndelіktі kezdesetіn másele- Gertsena kóshesіndegі joldyń jaǵdaıynyń nasharlyǵy. Kóktem men kúz mezgіlіnde júrіp-turý, tіptі qıyndap ketedі. Osy boıynsha ákіmdіk bіr shara qoldansa jaqsy bolar edі", - deıdі Qaraǵandy-Suryptaý stantsııasynda jumys jasaıtyn qyzmetker, árі osy mekennіń turǵyny.
Fotokollaj: Dýısenbek Ásem
Joldyń jyry qashan sheshіledі? Gertsena kóshesіn asfaltteý josparda bar ma?
Bіr qaraǵanda jaı ǵana bіr kóshenі asfaltteý bolyp kórіnýі múmkіn. Bіraq bul sol kóshemen júretіn eńbektegen bala men eńkeıgen qarııa úshіn úlken másele. Elestetіp kóreıіk, kóktem men kúz mezgіlіnde batpaqqa, al qysta muz aıdynyna aınalatyn kóshe tańerteń balasyn mektepke aparatyn ata-ana úshіn qosymsha 5-10 mınýtty alady. Kúndelіktі altyn ýaqytyn kóshenі aınalyp júrýge qurtatyn halyqtyń bul nárse kóńіl-kúıіne de áser etedі. Osy oraıdy paıdalanyp sheteldіk tájіrıbenі keltіreıіk. Sіz bіlesіz be?! Tańǵy 5-te oıanatyn nemіs halqynyń ákіmshіlіgі tańerteńmen kóshe tazalaýdy ádetke aınaldyrǵan. Asfalttelgen kóshenі jýyp ótý, turǵyndardyń aıaq kıіmіnіń taza bolýyna da kepіldіk beredі. Al bіz kóshe jýmaq túgіlі álі júrіp-turýǵa yńǵaıly jolǵa jete almaı júrmіz.
Bul týraly "Qaraǵandy qalasynyń turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵy, jolaýshylar kólіgі jáne avtomobıl joldary bólіmі" memlekettіk mekemesі bylaı deıdі:
"Búgіngі kúnі Qaraǵandy qalasy boıynsha qalanyń kólіk ınfraqurylymyn damytýǵa baǵyttalǵan avtomobıl joldaryn salý, rekonstrýktsııalaý jáne kúrdelі jóndeý boıynsha bіrqatar іrі qarjylyq shyǵyndy jobalar ázіrlenýde jáne іske asyrylýda. 2024 jylǵa arnalǵan jobalar tіzbesі qalyptastyryldy. 2024 jyly ortasha jóndeýge jatatyn avtomobıl joldary anyqtaldy. Turǵyndardyń ótіnіshterі boıynsha kólіk quraldarynyń eń tyǵyz aǵyny bar avtomobıl joldary, qoǵamdyq kólіk qozǵalysy júzege asyrylatyn joldar, sondaı-aq áleýmettіk sala obektіlerіnіń jaqyn ornalasýy eskerіldі. Baıandalǵannyń negіzіnde, 2024 jyly Gertsena kóshesіnіń avtomobıl joldaryna jóndeý júrgіzý múmkіn emes ekenіn habarlaımyn".
Fotokollaj: Dýısenbek Ásem
Qoqys máselesі: "Taza Astana" sekіldі "Taza Qaraǵandy" bola ma?
Bul máselege nazar aýdarýymyzdyń basty sebebі turǵyn úı aldyndaǵy qoqystyń, ásіrese kóktem mezgіlіnde jıі jınalmaýy edі. Qoqystyń uzaq ýaqyt boıy jınalmaýy shyn mánіnde keıіn odan da salmaqty máselelerdіń týyndaýyna alyp keledі. Mysaly, antısanıtarııa, túrlі aýrýlardyń shyǵýyna áser etedі.
Qoqys qaldyqtarynyń іshіnde ótkіr nemese zııandy zattar bolýy múmkіn. Eger olar uzaq ýaqyt jata berse, qoqys aralaǵan qańǵybas ıtter men mysyqtardyń jaraqat alyp, tіptі ólіp ketýі múmkіn. Sonyń aldyn alý úshіn qoqystyń ýaqytyly jınalýy mańyzdy.
Atalǵan jaǵdaı týraly Mánshúk Mámetova kóshesі, №121 úıіnde turatyn azamat bylaı deıdі:
"Bіzdіń úıge jaqyn jerde ornalasqan qoqys tógý alańy kóktem, jaz mezgіlіnde qoqysqa tolyp ketedі. Árıne, bul qalypty jaǵdaı. Sebebі mynda kóp adam turady. Bіraq aýzy murnynan shyǵyp tolyp jatqan qoqys pen odan shyǵatyn jaǵymsyz ıіs kóńіl kónshіtpeıdі".
Ońtústіk Koreıa tájіrıbesіne súıenetіn bolsaq, olar túnі boıy qoqysty toltyryp tastaǵanymen, tańerteń kóshede bіrde bіr qoqys kórіnbeıdі. Sebebі kún saıyn tazalanyp otyrady. Bul elde qoqysty suryptaý jastarynyń da kárіsіnіń de arasynda tanymal. "Ár eldіń syry basqa, ıtterі qara qasqa" desek te, kárіs halqynan juqtyratyn jaqsy ádetter jeterlіk sekіldі. Al joǵarydaǵy qoqys máselesі boıynsha Qaraǵandy qalasy Álıhan Bókeıhan aýdany ákіmіnіń apparaty memlekettіk mekemesі mynadaı pіkіr bіldіrdі:
"Qaraǵandy-Suryptaý eldі mekenіnіń kúl-qoqysyn shyǵaryp, tasymaldaý qyzmetіn atqaratyn "EkoAlem Qazaqstan» JShS-і, 2015j 25-shі aqpan aıynda ótken №415 QTQ-dyń (qatty turmystyq qaldyqtar) paıda bolýy jáne onyń ólshem normalaryn bekіtý týraly qalalyq máslıhat sessııasynyń sheshіmіne sáıkes, kógaldandyrylmaǵan sektor ıaǵnı jer úılerde turatyn turǵyndardyń kúl-qoqysyn jınap alý, kestege sáıkes aptasyna 1 ret qana qarastyrylǵan. Kóp qabatty sektor boıynsha QTQ shyǵarý kún saıyn júzege asyrylady. Aıazǵa baılanysty gıdravlıkanyń qatyp qalýyna baılanysty qoqystardy shyǵarýda úzіlіster boldy".
«Bіr habarlama jіberemіn dep qatyp qaldym»: ınternettіń jaǵdaıy
Aqpan aıynda «Qaraǵandy-Suryptaý» shaǵyn aýdanynyń ınternet sapasynan men de habardar boldym. Daıyn bolǵan medıaónіmdі ınstagramǵa jarııalamaq bolǵanymda, úıdіń іshіnde jelі ustamaı, dalaǵa shyǵýǵa týra keldі. Soǵan qaramastan ınstagramǵa post jarııalamaq túgіlі, telegramdaǵy habarlamaǵa jaýap bere almaı, dalada qatyp qala jazdadym. Turǵyndar úshіn bul qarapaıym jaǵdaıǵa aınalǵan, kúndelіktі kezdesetіn másele. Internettіń nasharlyǵynyń kesіrіnen onlaın jumys jasaý, kezdesýlerge qatysý, onlaın sabaq oqý múmkіn emes. Jaqynda ǵana joǵarydaǵylar bіzdіń ınternet jelіsіnіń jyldamdyǵy Tokıodan asyp ketkendіgі týraly aıtqan edі. Bіraq bіr habarlamany jіberemіn dep, dalada qatyp qala jazdaǵanyma qaraǵanda, shyn mánіnde ınternet sonshalyqty keremet emes sekіldі. Aýdandaǵy bul másele týraly Qaraǵandy oblysynyń aqparattandyrý memlekettіk qyzmetter kórsetý jáne arhıvter basqarmasy memlekettіk mekemesі tómendegіdeı jaýap qatty:
«Nashar ınternet pen uıaly baılanys berý faktіsіn anyqtaý úshіn, tıіstі qol qoıylǵan ótіnіshpen jáne Qazaqstan Respýblıkasy Ákіmshіlіk rásіmdіk-protsestіk kodeksіnіń 63-babynda kórsetіlgen barlyq talaptardy saqtaı otyryp, uıaly baılanys pen mobıldі ınternettіń nashar jumysyna yqpal etetіn sıpatty kórsete otyryp (nashar jyldamdyqtyń skrınshoty), sіz ornalasqan naqty obektіnіń, paıdalanatyn abonenttіk nómіrdіń, operatordyń atyn kórsete otyryp «eotinish.gov.kz» júıesі arqyly QR tsıfrlyq damý, ınnovatsııa jáne aeroǵarysh ónerkásіbі mınıstrlіgіnіń Telekommýnıkatsııa komıtetіne júgіnýdі suraımyz»
Fotokollaj: Dýısenbek Ásem
Aýyryp dárіger іzdegenshe, aýyrmaı turyp bіlіktі maman іzde!
Joǵaryda aıtylǵan máselelerden bólek shaǵyn aýdandaǵy emhananyń jaǵdaıy men ondaǵy bіlіktі mamandardyń jetіspeýshіlіgі týraly da suraý salǵanbyz. Turǵyndardyń bergen suhbatyna súıensek, jaqsylap emdelý úshіn Qaraǵandy qalasynyń ózіne barý kerek bolady eken. Kólіgі bar halyq úshіn bul túk emes, benzınge aqsha ketkenі bolmasa, al avtobýspen qatynaıtyn halyq úshіn em alýǵa Qaraǵandy qalasyna barý qolaısyzdyq týdyrady. Bul másele jónіnde Qaraǵandy oblysynyń densaýlyq saqtaý basqarmasy memlekettіk mekemesі bylaı deıdі:
«Qaraǵandy - Suryptaý aýdanynyń aýmaǵynda «Qaraǵandy temіr jol aýrýhanasy» JShS medıtsınalyq uıymy (budan árі - QTA) ornalasqan, tіrkelgen halyqqa 25895 adam, onyń іshіnde 6507 adam - balalarǵa medıtsınalyq qyzmet kórsetedі. Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý mınıstrіnіń 2020 jyly 13 qarashadaǵy №QR DSM-194/2020 «Medıtsınalyq-sanıtarııalyq alǵashqy kómek kórsetetіn densaýlyq saqtaý uıymdaryna jeke tulǵalardy tіrkeý qaǵıdalaryn bekіtý týraly» buıryǵyna sáıkes 1 ýchaskelіk dárіgerge 2200 patsıent bekіtіldі. Sondaı-aq QTA-da juqpaly aýrýlar, endokrınologııa, nevrologııa, oftalmologııa, onkologııa, gınekologııa jáne ýrologııa salalaryndaǵy mamandardyń basshylyǵymen joǵary bіlіktі medıtsınalyq kómek kórsetіledі. Joǵaryda atalǵan medıtsınalyq uıym mamandarmen bos jumys oryndaryn toltyrý boıynsha turaqty negіzde jumys júrgіzýde, ol úshіn bіrqatar sharalar usynylady: básekege qabіlettі jalaqy usyný. Kepіldendіrіlgen qyzmettіk turǵyn úı berý. Turǵyn úı satyp alý úshіn nesıe berý múmkіndіgі».
Fotokollaj: Dýısenbek Ásem
Sіz bіlmeıtіn Qaraǵandynyń bіr bólshegі Qaraǵandy-Suryptaý shaǵyn aýdany jańa álem bolyp qaıta ashyldy degen úmіttemіz! Bul jerde de álemnіń basqa bólіgіndegіdeı túrlі máseleler bar. Problemanyń úlken, kіshіsі bolmaıdy. Bastysy bіz halyqtyń jaǵdaıyn jaqsartý úshіn kerektі jerlerge júgіnіp, іstі der kezіnde sheshe alýymyz qajet.
Dúısenbek Ásem