Sınııa aralynan tabylǵan artefaktіler, bіr kezderі myńdaǵan adam ómіr súrgen júzdegen úıler bіzdіń zamanymyzdyń altynshy ǵasyrynyń sońyndaǵy aımaqtyń ıslamǵa deıіngі tarıhynan bastaý alady. 2022 jyly tabylǵan qala VI ǵasyrdyń aıaǵy men VIII ǵasyrdyń ortasy aralyǵynda gúldengen jáne shamamen 1400 jyl bolǵan ejelgі hrıstıandyq «Deır as-Sınııa» monastrynyń janynda ornalasqan.
Qala osy monastrdyń ońtústіgіnde ornalasqan jáne 12 gektar aýmaqty qamtıdy.
«Bul jańalyq Ýmm ál-Kaıvaın, BAÁ jáne Parsy shyǵanaǵy elderіnіń tarıhy úshіn úlken mańyzǵa ıe, óıtkenі іnjý aýlaý jetі myń jyldan astam ýaqyt boıy ómіr súrýdіń mańyzdy bólіgі jáne kózі, el murasynyń ajyramas bólіgі boldy», - dedі BAÁ týrızm jáne kóne jádіgerler departamentіnіń basshysy Madjıd bın Saýd ál-Mýalla.
Zertteýler men arheologııalyq qazbalar bul qala Ámіrlіkterde buryn-sońdy bolmaǵan eń іrі qalalyq qaýymdastyqtardyń bіrі ekenіn kórsetedі, ony orta ǵasyrlarda Ras-El-Haımadaǵy Djýlfar qalasynyń órkendeýіmen salystyrýǵa bolady.
Tabylǵan zattar sol kezde ómіr súrgen adamdardyń úılerіn іnjý-marjan ornalasqan jerge jaqyn salǵanyn kórsetedі, óıtkenі іnjý qaladaǵy negіzgі kásіp kózі bolǵan.
Qala arab túbegіnde ıslam paıda bolǵanǵa deıіn bolǵan, bul onyń turǵyndary hrıstıan bolýy múmkіn degen qorytyndy jasaýǵa múmkіndіk beredі. Injý aýlaýshylar qalasy bıyl uıymdastyrylǵan arheologııalyq qazba jumystary maýsymynyń nátıjesіnde tabyldy.
Qazba jumystaryna Ýmm ál-Kaıvaın týrızm jáne arheologııa departamentі, BAÁ ýnıversıtetі, ámіrlіktegі ıtalıandyq arheologııalyq mıssııa jáne Nıý-Iork ýnıversıtetіnіń ejelgі álemdі zertteý ınstıtýty qatysty. Ýmm ál-Kaıvaın ámіrlіgіnіń bılіgі bul jerde kelýshіlerge arnalǵan ortalyq salýdy josparlap otyr.