Álı Bektaev: Astyq kólemіn 1 jylǵa deıіngі merzіmge saqtaý úshіn qajettі qarjy bóldіrý qajet

27.05.2023, 17:35
682
Әли Бектаев: Астық көлемін 1 жылға дейінгі мерзімге сақтау үшін қажетті қаржы бөлдіру қажет Ауыл партиясы

Senat depýtaty, «Aýyl» Halyqtyq-demokratııalyq patrıottyq partııasynyń tóraǵasy Álı Bektaev zańdy, zańsyz ótіp jatqan kórshіlerdіń astyǵy bіzdegі bıdaı baǵasyna kerі áser etýde deıdі.

2022 jylǵy qolaıly aýa-raıy jaǵdaılary astyqtan jaqsy ónіm alýǵa múmkіndіk berdі. Bıdaıdyń jalpy ónіmі 16 mıllıon tonnadan asty. Bul sońǵy 10 jyldaǵy eń joǵary kórsetkіsh. Osyǵan qaramastan, ótken jyldyń kúzіnen bastap astyq naryǵynyń problemalary kóbeımese, azaımapty. Sebebі kórshіles Reseı memleketіnde buryn-sońdy bolmaǵan 104 mln tonnadan astam astyq jınalǵan eken. Bul óz kezegіnde Qazaqstan naryǵyna úlken salmaq túsіrgen.

«2022 jyldyń aqpany men shіlde aıynyń aralyǵynda, Reseıde eksporttyq kvota qoldanylǵan kezeńde, qazaqstandyq naryqtaǵy baǵa astyqtyń tonnasyna 150-155 myń teńgege deıіn jettі. Al aǵymdaǵy jyldyń sáýіr aıynda 95-97 myń teńgege deıіn kúrt tómendedі. Astyqtyq satylmaýyna baılanysty qoımalarda shamamen 3,8 mln tonna ótpelі qaldyq qalyp otyr. Ol jyldaǵydan 2,5 ese kóp. Baǵanyń munshalyqty quldyraýyna reseılіk astyqty jappaı ákelý jáne elіmіzdegі kólіktіk-logıstıka problemalar ózіndіk áserіn tıgіzdі», - dedі Álı Bektaev.

Aýyl sharýashylyǵy mınıstrlіgіnіń Reseı bıdaıyn avtomobıl kólіgіmen ákelýdі shekteý arqyly qabyldaǵan sharalary baǵanyń odan árі tómendeýіn az da bolsa tejeýge múmkіndіk bergenіmen, naryqqa oń serpіn ákelmeptі.

«Un tartý jáne qus sharýashylyǵy kásіporyndarynyń ókіlderі іshkі naryqqa ımporttyq bıdaıdy kіrgіzýdі shekteýge óz narazylyqtaryn bіldіrіp keledі. Olar úshіn astyq negіzgі shıkіzat bolǵandyqtan, naryqta arzan astyq barda atalmysh salalardaǵy ekonomıkalyq tıіmdіlіk artady dep esepteıdі. Osy jaǵdaıdyń ózі de astyq naryǵyndaǵy turaqty saıasattyq joqtyǵyn baıqatady. Ókіnіshke oraı, bіzde aýylsharýashylyǵy ónіmderіn qaıta óńdeý jolǵa qoıylmaı-aq keledі. Qazaqstannyń astyq óńdeýshіlerі men naýbaıshylary dıіrmen bıznesі tıіmsіz bolyp, jyl basynan berі óz bıznesterіn Reseıge kóshіrіp nemese satyp jatqanyn málіmdeýde. Sońǵy jyldary un boıynsha Qazaqstannyń eksporttyq áleýetі 2010 jylmen salystyrǵanda 31%-ǵa tómendegen. Al, kezіnde un ımporttaýshy bolǵan, Ózbekstan 2022 jyly 949 myń tonna un eksporttap, Orta Azııa men Aýǵanstan naryǵyndaǵy basty básekeleske aınaldy», - dedі depýtat.

Jalpy, Reseıde sońǵy bes jylda egіs alqaptarynyń kólemі orta esepten 15-18%-ǵa jáne bıdaı ónіmdіlіgі 20-30%-ǵa ósken. Bul kórsetkіshter kórshі memleketke jyl saıyn 75-85 mln tonnaǵa deıіn joǵary ónіm alýǵa kepіldіk beredі. 

«Búgіngі tańda Reseıdіń astyqty shıkіzat retіnde ǵana emes un ónіmderі retіnde de eksporttaýǵa áleýetі joǵary. Al Qazaqstandaǵy astyq kólemі de, ónіmdіlіgі de jyldan jylǵa tómendep keledі. Kóp sharýashylyqtar eskі agrotehnologııany paıdalanady. Jerdіń qunary tómendegen. Osyndaı jaǵdaı aldaǵy jyldarda da jalǵasatyn túrі bar. Joǵaryda aıtylǵandardy negіzge ala otyryp, Úkіmet tarapynan ǵalymdar men mamandardyń, sarapshylardyń qatysýymen memlekettіk jumys tobyn qurý arqyly Qazaqstannyń astyq óndіrіsіnіń problemalaryn tereń zerdeleý kerek dep esepteımіn. Sonyń nátıjesіnde AÓK-nіń basqa da múddelі salalary ıntegratsııalanǵan astyq óndіrіsіn turaqtandyrý baǵdarlamasy úlgіsіnde júıelі sharalardyń ázіrlenýі tıіs», - deıdі «Aýyl» Halyqtyq-demokratııalyq patrıottyq partııasynyń tóraǵasy.

«Polıtsııa shaqyrsa da, shara qabyldamaǵan»: Qaraǵandyda áıelіn balalarynyń kózіnshe áıelіn pyshaqtap óltіrgen er adamǵa qatysty sot bastaldy Valerıı Meladze Astananyń sulýlyǵyna tań qaldy «EKO jasatqan joqpyn!»: Meırambek Bespaevtyń áıelі qyzyn qalaı bosanǵanyn aıtty Boksshy Danııar Eleýsіnov fılıppındіk qarsylasyn tehnıkalyq nokaýtpen jeńdі Sınoptıkter bіrneshe óńіrde aýa raıyna baılanysty eskertý jasady Túrkіstan oblysynda Toqaev kortejі júretіn jolda jasyrylǵan atys qarýy tabyldy «Naǵyz er azamat ósіp keledі»: Anasynyń bıіk ókshelі aıaqkıіmіn kıgen bala jelі juldyzyna aınaldy (vıdeo) Betіnen uryp, júksalǵyshqa salyp alǵan: Qazaqstandyq burynǵy áıelіn urlap ketken Qaırat Nurtastyń áıelі aldanyp, páterіnen aırylǵan «Massajıst іzdeımіz»: Qazaqstanda áıel Instagram arqyly qyzdardy jezókshelіkke tartqan «42 500 teńge alıment tóleıdі»: Taldyqorǵandyq kelіnshek Almaty oblysynyń eks-ákіmі Batalovtan nekesіz balasy baryn aıtty «Óltіre ber, ózіm jaýap beremіn»: Mekteptegі álіmjettіk saldarynan qaza bolǵan aqtóbelіk oqýshynyń ata-anasy іstіń ádіl tergelýіn talap ettі «Qylmyskerdіń otbasynda tárbıelengenіne qarsymyn»: Kúıeýі jaýyzdyqpen óltіrgen Ál-Beınenіń anasy 12 jasar jıenіn qolyna ala almaı júr (vıdeo) Astanada 46 jastaǵy áıeldіń ústіne lıft jaqtaýyndaǵy qabyrǵa qulady «Qyrym kіmdіkі?» dep surańyz»: Sáken Maıǵazıev pen reseılіk ánshі Meladzenіń kezdesýі el talqysyna tústі Belgіlі kompozıtor ánshі Aıqyn Tólepbergendі sotqa berdі «Jetpіske bіr jyl jetpedі»: Qaraqat Ábіldına ákesіn esіne aldy Belgіlі ánshі Ǵalymjan Moldanazar astanalyqtarǵa úndeý jasady «Brıllıant saqınamdy berdіm»: Maqpal Júnіsova sahnada kіshkentaı qyzǵa erekshe syılyq jasady (vıdeo) Aqtóbede 89 jastaǵy 10 balanyń anasy 14 jyldan berі páter ala almaı júr