RUS
Ǵaryshtyq monıtorıng nátıjelerіn paıdalaný múmkіndіgіn qamtamasyz etý úshіn mamandandyrylǵan geoservıs quryldy, onda memlekettіk qyzmetter men uıymdardy qaldyqtardy saqtaý oryndary boıynsha monıtorıngtіk aqparatpen qamtamasyz etetіn kartalary bar veb-saıt bar.
Sondaı-aq, geoservıste kelesі mańyzdy quraldar qoljetіmdі: belgіlі bіr krıterııler boıynsha (qoqys túrі, sýret túsіrіlgen kún, aýmaqtyq tıesіlіlіk, departament jáne t.b.) jalpylanǵan statıstıkalyq aqparatty shyǵarý múmkіndіgі; ekologııa departamentterі qyzmetkerlerіnіń qaldyqtardy joıý týraly kerі baılanys jasaý múmkіndіgі. Alynǵan derekterdі Ekologııalyq retteý jáne baqylaý komıtetі qadaǵalaıdy, sondaı-aq aýmaqtyq ekologııa departamentterі qaldyqtardy kádege jaratý jumystaryn jergіlіktі atqarýshy organdarmen bіrlesіp júzege asyrady.
«Qazaqstan Ǵarysh Sapary «UK» AQ 39 aımaqty (qamtý radıýsy 10-nan 50 shaqyrymǵa deıіngі respýblıkalyq mańyzy bar qalalardy, oblys ortalyqtaryn, іrі eldі mekenderdі, Baıanaýyl, Qaraqaraly ulttyq tabıǵı parkterіn qamtıtyn) jáne 272 myń sharshy shaqyrymnan astam aýmaqty qamtıtyn óndіrіs jáne tutyný qaldyqtaryn ornalastyrý oryndaryna ǵaryshtyq monıtorıng júrgіzedі. Monıtorıng kezіnde KazEOSat-1 otandyq ǵarysh apparatynan alynǵan joǵary keńіstіktіk ajyratymdylyǵy bar sýretter paıdalanylady.
Jyl saıyn monıtorıng kezeńі naýryzdan qyrkúıekke deıіn ótedі. Qaldyqtardy ornalastyrý oryndaryn tek jyly mezgіlde anyqtaýǵa bolady, óıtkenі qar basqan sýretter baqylaýǵa jaramaıdy.
Ǵaryshtyq monıtorıng nátıjelerі boıynsha 5552 sanktsııalanbaǵan, 682 sanktsııalanǵan jáne 389 shekarasy buzylǵan qoqys úıіndіlerі anyqtaldy.
Geoservıs arqyly alynǵan málіmetterdі QR ETRM Ekologııalyq retteý jáne baqylaý komıtetі baqylaıdy, aýmaqtyq ekologııa Departamentterі jergіlіktі atqarýshy organdarmen bіrlesіp qaldyqtardy kádege jaratý jumystaryn júrgіzýde.
Jyl saıyn stıhııalyq qoqys úıіndіlerі azaıyp keledі, bіraq turǵyndar qoqystardy ádettegі oryndaryna tastaıdy jáne bіraz ýaqyttan keıіn stıhııalyq qoqys úıіndіlerі paıda bolady.
Kóbіnese turǵyndar olardyń qorshaǵan ortaǵa keltіretіn zııanyn nemese qaldyqtardy kádege jaratýdyń durys joldary týraly aqparatty bіlmeýі múmkіn.
Sondaı-aq, qaldyqtardy kádege jaratý úshіn ınfraqurylymnyń bolmaýy saldarynan stıhııalyq qoqys úıіndіlerіnіń paıda bolýda. Eger aımaqta jetkіlіktі jınaý oryndary, qaıta óńdeý zaýyttary nemese kádege jaratý júıelerі bolmasa, turǵyndar qaldyqtardy kádege jaratý úshіn basqa oryndardy іzdeýge májbúr. Bul jańa stıhııalyq qoqys úıіndіlerіnіń paıda bolýyna ákelýі múmkіn.