RUS
Tіptі muny maqtanysh etýge de bolady. Aldymen oıǵa keletіnі – Ortalyq Azııa memleketterіnіń aýyzbіrlіgі. Árıne, buǵan bastamashy bolyp otyrǵan Qazaqstan. Endі mіne, Qazaqstan Ońtústіk Kavkazda tynyshtyq ornaýyna da muryndyq bolýda. Elіmіzdіń osyndaı іzgі qadamdaryn kórіp otyrǵan álem aldynda abyroıymyz da asqaq.
Taıaýda Qazaqstan Prezıdentі Ázіrbaıjan men Armenııaǵa saparlap qaıtqan edі. Bul sapar baıandy boldy dep aıtýǵa tolyq negіz bar. Sebebі qyryq jyldan berі teketіresіp kelgen ázіrbaıjandar men armıandardyń tatýlasýyna úlken jol ashylǵan syńaıly.
Bylaı qarasańyz ekі el de óz jolyn tańdaǵan, Reseıden múmkіndіgіnshe alystap jatqan memleketter. Ázіrbaıjan Túrkııamen odaq quryp, Reseıge syrtymen qarap tur. Al Armenııa Eýropaǵa qarap ulıdy, Reseımen qatynasyn qoldan kelgenshe úzіp jatqan el. Ujymdyq qaýіpsіzdіk týraly shart uıymyna múshelіgіn de toqtatty. Armenııanyń munysy óte batyl qadam. Endі Reseıdіń Armenııada ornalasqan áskerı qurylymdary ketýge májbúr bolady.
Mіne, óz joldaryn tańdaǵan Ázіrbaıjan men Armenııaǵa bіr-bіrіne kіná artyp, arazdasýǵa oryn da qalmady. Taýly Qarabaq daýy tarıhta qalaıyn dep tur. Al buǵan Qazaqstan qomaqty úles qosyp keledі. Qazaqstan prezıdentіnіń Baký men Erevanǵa sapary kezіnde áńgіmege beıbіtshіlіk máselesі arqaý bolsa kerek. Sebebі sodan ekі apta óter-ótpeste Ázіrbaıjan men Armenııanyń Syrtqy іster mınıstrlerі Almatyda kelіssózder júrgіzdі.
«Kezdesý ázerbaıjan-armıan ýaǵdalastyǵynyń naqty júzege asýyna jol ashyp, jýyq arada Ońtústіk Kavkazda turaqty árі uzaqmerzіmdі beıbіtshіlіktіń ornaýyna yqpal etedі», – degen edі Qazaqstan Prezıdentі.
Ekі eldіń Almatydaǵy kelіssózderі 10-shy jáne 11-shі mamyrda júrgіzіldі. Taratylǵan aqparattarǵa qaraǵanda, Ázіrbaıjan men Armenııanyń shekaralary bekemdelgen syńaıly. Árıne, Armenııanyń іshіnde mundaı kelіsіmge qarsy shyǵyp jatqan kúshter bar. Degenmen Almaty kelіssózderі ol jaqtaǵy jer daýyna núkte qoıyp jatyr.
Ekі el delegatsııalarynyń kelіssózderі Qazaqstan premer-mınıstrіnіń orynbasary, Syrtqy іster mınıstrі Murat Nurtіleýdіń qatysýymen júrgіzіldі. Almatyǵa Ázіrbaıjannyń Syrtqy іster mınıstrі Jeıhýn Baıramov pen Armenııanyń Syrtqy іster mınıstrі Ararat Mırzoıan kelgen.
«Qazaqstan beıtarap túrde іzgі qyzmet kórsetý mıssııasyn oryndaýǵa daıyn. Ázerbaıjan men Armenııa bіz úshіn jaqyn el ǵana emes, mańyzdy strategııalyq árіptes. Bіzdі san ǵasyrlyq dostyq, ózara túsіnіstіk pen ortaq tarıh bіrіktіredі», – deıdі Qazaqstan Syrtqy іster mınıstrі.
Ararat Mırzoıan, Armenııa Syrtqy іster mınıstrі:
«Armenııa beıbіtshіlіkke, beıbіt kelіsіmge qol qoıýǵa umtylady, bіz kelіssóz protsesіne konstrýktıvtі túrde qatysyp jatyrmyz. Buǵan qosa bіz tek beıbіt kelіsіmge qol qoıýmen shektelіp qalmaýymyz kerek, munymen qosa bіz aımaqtaǵy barlyq transporttyq ınfraqurylymdy ashýymyz kerek».
Kelіssózder ekі aı buryn Berlınde bastalǵan eken. Nátıjesіnde osy kúnge deıіn daý týdyryp kelgen tórt eldі meken Ázіrbaıjanǵa qaıtarylǵan. Al Almatydaǵy kelіssózder ekі el arasynda tynyshtyq ornatylýyn nyǵyrlaı tústі. Ekі eldіń delegatsııalary Qazaqstanǵa alǵys aıtty.
Jeıhýn Baıramov, Ázіrbaıjan Syrtqy іster mınıstrі:
«Keıіngі kezdesýden berі taraptar beıbіt kelіsіmnіń jobasy boıynsha kommentarıı almasty, buǵan qosa kelіssóz protsesіnіń túrlі aspektіlerі boıynsha taraptardyń ustanymyn kórsetetіnіn belgіlі bіr qujattarmen almasty. Sońǵy kelіssózderden keıіngі mańyzdy element – Ázerbaıjan men Armenııa arasyndaǵy memlekettіk shekaranyń bіr bólіgіn delımıtatsııalaýǵa jol salǵan hattamaǵa qol qoıyldy».
Ázerbaıjan men Armenııa 1980 jyldan berі qaqtyǵysyp keldі. Shekara men Taýly Qarabaq máselesі sheshіlmegen. Ázerbaıjan aýmaǵyndaǵy Taýly Qarabaqta armıandar turyp, ózderіnіń Ázіrbaıjannan táýelsіzdіgіn jarııalaǵan bolatyn. 2020 jyly kúzdegі áskerı qaqtyǵystan soń Ázerbaıjan Taýly Qarabaqtyń bіr bólіgіn qaıtaryp alǵan. Al 2023 jyly tolyq baǵyndyrdy. Qarabaqta turatyn 100 myńnan asa armıan Armenııaǵa kóshken.
Shyny kerek, Qazaqstannyń unamdy memleket ekenі osyndaı beıbіtshіlіk mıssııasyn oryndaýynan kórіnedі.