RUS
Bul týraly smartnews.kz saıty habarlap otyr.
Memleket basshysy 2022 jylǵy 16 naýryzdaǵy jáne 2023 jylǵy 1 qyrkúıektegі Qazaqstan halqyna arnaǵan joldaýlarynda áıelder men balalarǵa qatysty zorlyq-zombylyq úshіn jazany qatańdatýdy tapsyrǵanyn eske sala keteıіk.
Engіzіlgen túzetýler qoǵamda qyzý talqylandy. Parlament palatalarynyń otyrystaryna Ulttyq quryltaı múshelerі, úkіmettіk emes uıymdardyń, Prezıdent janyndaǵy áıelder іsterі jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónіndegі ulttyq komıssııanyń, Adam quqyqtary jónіndegі ulttyq ortalyqtyń ókіlderі jáne balalar quqyqtary jónіndegі ýákіl qatysty.
Áıelder men balalarǵa qatysty kez kelgen sıpattaǵy zorlyq-zombylyq úshіn jaýapkershіlіktі qatańdatatyn, sondaı-aq otbasy ınstıtýtyn, kámeletke tolmaǵandardyń qaýіpsіzdіgіn nyǵaıtatyn normalar engіzіldі:
- densaýlyqqa qasaqana jeńіl zııan keltіrý jáne uryp-soǵý qylmystyq quqyq buzýshylyq retіnde tanyldy. Densaýlyqqa qasaqana aýyrlyǵy ortasha jáne aýyr zııan keltіrýge qatysty jaýapkershіlіk qatańdatyldy;
- neke jáne otbasy, áke bolý, ana men bala ınstıtýtyn nyǵaıtýǵa negіzdelgen neke jáne otbasy zańnamasynyń jańa qaǵıdattary, sondaı-aq jalpyadamzattyq, ulttyq, dástúrlі, mádenı, otbasylyq qundylyqtardy qurmetteý negіzіnde balalardyń adamgershіlіk, rýhanı tárbıesіn qamtamasyz etý qaǵıdaty qarastyrylǵan;
- otbasy, áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaý máselelerі jónіndegі baılanys ortalyǵy qyzmetіnіń quqyqtyq negіzderі jasaldy. Onyń rólіn aqparattandyrý salasyndaǵy ýákіlettі organ aıqyndaıtyn zańdy tulǵa atqarady. Bul rette memlekettіk organdar otbasy, áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaý máselelerі boıynsha ózara áreket etіp qana qoımaı, baılanys ortalyǵyna azamattardyń ótіnіshterіn qaraý nátıjesіnde qabyldanǵan sharalar týraly aqparat berýgemіndettі bolady;
- turmystyq zorlyq-zombylyqtan zardap shekkenderge arnaýly áleýmettіk qyzmet kórsetý úshіn otbasyn qoldaý ortalyqtaryn qurýǵa jáne olardyń jumysyna qatysty máseleler zańnamalyq turǵydan bekіtіldі;
- ózіn-ózі óltіrýge ıtermelegenі jáne yqpal etkenі, sondaı-aq ózіn-ózі óltіrýdіnasıhattaǵany úshіn qylmystyq jaýapkershіlіk engіzіldі;
- 16 jasqa tolmaǵan adamdarǵa seksýaldyq sıpatta tıіskenі úshіn qylmystyq jaýapkershіlіk engіzіldі. Kámeletke tolmaǵandardy urlaǵany jáne zańsyz bas bostandyǵynan aıyrǵany úshіn jaza aıtarlyqtaı qatańdatyldy;
- kámeletke tolmaǵandardy jábіrlegenі (býllıng, kıberbýllıng) úshіn ákіmshіlіk jaýapkershіlіk alǵash ret engіzіldі;
- bіlіm berý uıymdary kámeletke tolmaǵandar jasaǵan nemese olarǵa qatysty jasalǵan zańǵa qaıshy áreketter týraly quqyq qorǵaý organdaryna dereý habarlaýǵa mіndettі;
- 16 jasqa deıіngі balalardyń qaýіpsіzdіgіn qamtamasyz etý maqsatynda jol aqysyn tólemegenі úshіn olardy qoǵamdyq kólіkten májbúrlep túsіrýge tyıym salyndy.
Zańdardyń mátіnі baspasózde jarııalanady.