RUS
Ózderіńіz bіletіndeı, dárі-dármekterge arnalǵan nusqaýlyqta patsıent dárі qabyldaǵannan keıіn paıda bolatyn janama áserler týraly árdaıym aqparat bar. Kez-kelgen dárі-dármek belgіlі bіr dárejede jaǵymsyz reaktsııa týdyrýy múmkіn. Sondyqtan preparatty naryqqa shyǵarǵan kezde onyń qanshalyqty qaýіpsіz ekenіn únemі qadaǵalap, baǵalaý mańyzdy. Sondyqtan janama áserler týraly habarlaý óte mańyzdy, sonymen qatar bul sırek kezdesetіn janama áserlerdі anyqtaýǵa kómektesedі, olardy keıde klınıkalyq zertteýler kezіnde anyqtaý múmkіn emes.
Habarlama kartalaryn nemese «sary kartalardy» jіberý - bul preparattyń jaǵymsyz reaktsııasy týraly kúdіk týraly eskertý júıesі jáne búkіl álemde qabyldanǵan farmakologııalyq baqylaýdyń bastapqy ádіsі. Mundaı karta dárіlіk zatty qabyldaýdyń sebep-saldarlyq baılanysynyń dárejesіn jáne onyń janama áserіn shamamen anyqtaýǵa múmkіndіk beretіn máselelerdіń tіzbesіn qamtıdy.
«Jaǵymsyz reaktsııalar týraly kenetten paıda bolǵan habarlamalardyń monıtorıngі bіzge medıtsınalyq preparattardyń qaýіpsіzdіgі jónіndegі dabyldarǵa ýaqtyly jaýap berýge jáne obektıvtі baǵalaýǵa jáne tıіsіnshe preparat týraly aqparatty jańartýdan bastap, sonyń іshіnde keıbіr synı jaǵdaılarda preparatty naryqtan qaıtaryp alýdy qosa alǵanda, ýaqtyly sharalar qabyldaýǵa múmkіndіk beredі», – dep atap óttі Dárіlіk zattar men medıtsınalyq buıymdardy saraptaý ulttyq ortalyǵy (DMBSUO) Densaýlyq saqtaý ónіmderіnіń qaýіpsіzdіgіn, tıіmdіlіgі men sapasyn farmakologııalyq qadaǵalaý jáne monıtorıng departamentіnіń basshysy Málіk Ábdіrahmanov.
Sarapshy túsіndіrgendeı, tіptі nusqaýlyqta sıpattalǵan janama áserler týraly habarlaý mańyzdy. Bul mamandar nusqaýlyqtaǵy derekterdіń durystyǵyn únemі qadaǵalap, tekserіp otyrýy úshіn jasalady.
Farmakologııalyq qadaǵalaý jáne medıtsınalyq buıymdardyń qaýіpsіzdіgіne, sapasy men tıіmdіlіgіne monıtorıng júrgіzý qaǵıdalaryna sáıkes dárіlіk preparatty, onyń іshіnde vaktsınalardy qoldanýdyń jaǵymsyz saldary týraly málіmetterdі medıtsınalyq uıymdar men dárіlіk zattar men medıtsınalyq buıymdardyń aınalysy salasyndaǵy sýbektіler, sondaı-aq dárіlіk zattardy tіrkeý kýálіkterіn ustaýshylar belgіlengen nysan boıynsha jaǵymsyz reaktsııalar týraly karta-habarlama túrіnde beredі.
Osy nemese basqa preparatqa jaǵymsyz reaktsııa týraly qalaı habarlaýǵa bolady?
Bіrіnshі ádіs - dárіgerge barý nemese farmatsevtke barý jáne týyndaǵan asqynýlar týraly habarlaý. Mundaı jaǵdaıda sіz dárіgermen bіrge DMBSUO www.ndda.kz saıtynda jaǵymsyz reaktsııa týraly karta-habarlama toltyrasyz.
Ekіnshі ádіs – dárі óndіrýshіsіne habarlasý. Ádette, dárі-dármekter men medıtsınalyq buıymdardyń nusqaýlarynda osy ónіm boıynsha talaptardy qabyldaıtyn kompanııanyń nemese zańdy tulǵanyń baılanystary kórsetіledі.
Naýqas úshіn úshіnshі jáne eń ońaı ádіs –IOS jáne Android platformalarynda qurylǵylarǵa qol jetіmdі DariKZ mobıldіk qosymshany paıdalaný. Qoldanbanyń ınterfeısі óte qarapaıym jáne mundaı habarlamany jіberýge ekі-úsh mınýt ketedі.
Jіberý bіrneshe ret basý arqyly júzege asyrylady: qosymshany ornatqannan keıіn sіz «sary kartalar» bólіmіn ashyp, patsıent pen preparat týraly málіmetterdі toltyryp, kerі baılanys úshіn baılanys málіmetterіn kórsetіp, habarlama jіberýіńіz kerek. Aqparat dárіlіk zattar men medıtsınalyq buıymdardy saraptaý ulttyq ortalyǵyna tіkeleı kelіp túsedі.
Sіz qosymshany QR kody nemese mynaý sіltemeler arqyly júkteı alasyz: Google, Play Market, AppStore.
Barlyǵyn «sary kartalar» bólіmіnіń kómegіmen DariKZ qosymshasynda aqparatty jіberýdіń qarapaıym quraly arqyly farmakologııalyq qadaǵalaý júıesіne belsendі qatysýǵa shaqyramyz – bul bіzdіń elіmіzdіń aýmaǵynda aınalymdaǵy preparattardyń qaýіpsіzdіgіn odan da sapaly árі egjeı-tegjeılі baqylaýǵa múmkіndіk beredі.
Jyl saıyn EQO-ǵa dárіlіk preparattar men medıtsınalyq buıymdarǵa jaǵymsyz reaktsııalar nemese kútіletіn terapııalyq áserdіń bolmaýy týraly 3 myńǵa jýyq karta-habarlama kelіp túsetіnіn aıta keteıіk.
Kóbіnese habarlamalar mıkobakterııaǵa qarsy, vırýsqa qarsy, bakterııaǵa qarsy, neoplastıkaǵa qarsy jáne ımmýnomodýlıatsııalyq preparattar arqyly keledі. Sondaı-aq, Dúnıejúzіlіk densaýlyq saqtaý uıymynyń málіmetterі boıynsha, álemde júıelі qoldanýǵa arnalǵan ınfektsııaǵa qarsy preparattar medıtsınalyq qoldaný kezіnde jaǵymsyz reaktsııalar paıda bolǵan preparattardyń arasynda jetekshі oryn alady.
«Ulttyq ortalyq árbіr jaǵdaı boıynsha dárіlіk zattardyń kúdіktі janama áserlerіne taldaý júrgіzedі, jaǵymsyz reaktsııanyń damýy men preparatty qabyldaýdyń arasyndaǵy sebep-saldarlyq baılanysty zertteıdі jáne saraptamalyq qorytyndy beredі. Budan árі ýákіlettі organ Medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq baqylaý komıtetіnіń atynan qajet bolǵan jaǵdaıda DMBSUO qorytyndysy negіzіnde dárіlіk preparatty qoldanýdy shekteıdі, marketıngtі toqtata turady, naryqtan kerі qaıtaryp alady jáne preparatty Qazaqstan aýmaǵynda óndіrýge, taratýǵa jáne qoldanýǵa tyıym salady», – dep atap óttі QR DSM Medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq baqylaý komıtetі tóraǵasynyń orynbasary Lıazıat Qashqymbaeva.