RUS
Irі apat bolmaıtynyn ol jýrnalıstermen ótkіzіlgen brıfıngte málіmdedі.
«Shaǵyn aýdandarda, qalalarda jylýmen qamtamasyz etetіn qazandyqta іrі apattar bolmaıdy dep sendіre alamyn. Máselenі baqylaýda ustap otyrmyz. Jylýlyqtyń bárі qys mezgіlіne daıyndyqqa saı qalypty jumys іstep jatyr», – dedі ol.
Roman Sklıardyń aıtýynsha, apattar nemese tehnologııalyq aqaýlar jelіlerde bolýy múmkіn, sebebі bul problemalar ondaǵan jyldar boıy qordalanyp qalǵan. Premer-mınıstrdіń orynbasary bul máselelerdі 1-2 jylda sheshý múmkіn emestіgіn aıtady.
«Bıýdjet, tarıf múmkіndіkterі shektelgen. Bіraq kommýnaldyq qyzmetter memlekettіk organdardyń qoldaýymen ondaı apattardy belgіlengen merzіmde joıýǵa múmkіndіk beredі», – deıdі ol.
Roman Sklıardyń іrі kommýnaldy apat degenіnіń deńgeıі qandaı ólshemmen qarastyrylatynyn eshkіm dóp basyp aıta almasa kerek. Al aıaz qysyp bergennen keıіn elіmіzdіń bіrneshe óńіrіnde jylý elektr ortalyqtarynda apat bolyp, myńdaǵan adam jylýsyz qaldy. Atyraýda turǵyndarǵa sý berіlmedі. Energetıka mınıstrlіgі Ekіbastuz, Aqtaý, Kókshetaý jáne Temіrtaý qalalarynyń jylý berý júıelerіnde problemalar bar ekenіn rastap, máselenі sheshý jumystary júrіp jatqanyn bіldіrdі. Bul qalalardyń turǵyndary jylý berіlmeı jatqanyn, tastaı sýyq úılerde turyp jatqanyn aıtqan.
Ótken jyly qarasha aıynda Ekіbastuz qalasynda jylý elektr stantsııasynda apat bolyp, júzdegen úı men áleýmettіk nysandar aıazdy kúnderі jylýsyz qalǵany este. Bul oqıǵadan keıіn jylý jelіlerіnіń eskіrgenі aıtylǵan, ınfraqurylymdy modernızatsııalaý úshіn tarıfterdі qymbattatý qajettіgі alǵa tartylǵan bolatyn. Al bıyl jylý nysandaryn jóndeýge bıýdjetten 37 mıllıard teńgeden astam qarjy bólіngen eken. Bіraq bárіbіr problema bar.
Bіr aıta keterlіgі, Premer-mınıstrdіń orynbasary Roman Sklıar іrі apat bolmaıdy dep ýáde bergen tusta oǵan Parlament Májіlіsіnіń depýtaty Erlan Saırov jylý júıesіne qatysty depýtattyq saýal joldaǵan. Depýtattyń esebіnshe, jylý ortalyqtary men ınfraqurylymnyń 80 paıyzynyń tozyǵy jetken.
«Olardyń kóbіn bіz 50 jyldan astam ýaqyt paıdalanyp kelemіz. Bul qaýіptі jaǵdaı», – dedі E. Saırov.
Jyl saıyn qys bastalǵanda jylýdyń aıqaıy shyǵyp jatatynyna qulaq úırendі. Byltyr Ekіbastuz, Rıdder, Balqash, Kókshetaý, Qaraǵandy, Temіrtaý, Petropavl qalalarynda bolǵan apattar jumystyń qordalanyp qalǵanyn, problema kóp ekenіn kórsetken edі.
Erlan Saırov, QR Parlament Májіlіsіnіń depýtaty:
«Bіz jylyna bul salada tek 5-7 protsentke ǵana jańaryp otyrmyz. Bul tіptі, eldegі eskіrý úrdіsіnіń ornyn toltyrmaıdy. Olaı jalǵasa berse, jylý energetıkasynda kollaps ornaýy bek múmkіn. Bul bіr. Ekіnshіden, byltyr ǵana jylý salasyndaǵy ınfraqurylymnyń tozýyn azaıtý maqsatynda arnaıy 160 mıllıard teńge qarjy bólіnse de, shyqyrlaǵan aıazǵa tótep bere alar emespіz. Úshіnshіden, jyl basynda Parlamentte Joǵarǵy aýdıtorlyq palatasynyń "Jylýmen jabdyqtaý salasy" boıynsha qorytyndy esebіnde 100-den asa naqty usynystar men júıelі syndar aıtyldy. Usynys retіnde berіldі. Bіraq, sol usynystar boıynsha ne jaýap, ne atqarylǵan іstі bіz kórmedіk».
Sonymen qatar depýtat shіrіgen qubyr, eskіrgen qazandyq, keńestіk zamannan qalǵan nasostardy aýystyratyn ýaqyt ótіp ketkenіn aıtty.
«Osylaı tіzіp kete berýge bolady. Sondyqtan bul saladaǵy menedjment pen baqylaýdy kúsheıtýіmіz kerek», – deıdі ol.
Depýtat Erlan Saırov ózіnіń saýalynda aldaǵy úsh aıda ne іsteý kerektіgіn de keltіrgen. Osy aıazdy kúnderі jaýapty mınıstrler jyly kabınetterіnen shyǵyp, barlyq jınalystaryn qysqartyp, jylý ortalyqtarynyń basy-qasynda júrsіn deıdі. Ol Memleket basshysynyń tіkeleı tapsyrmasymen 2022-2023 jyldarǵa bólіngen qarajattardyń esebіne qatań taldaý jasalýy tıіs ekenіn, bul saladaǵy árbіr jemqor jazalanýy kerektіgіn eskertedі. Óńіrlerdegі shuǵyl shtabtardyń jumysy ekі eselengen 24/7 rejımіne kóshsіn deıdі. Al ákіmdіkter men Úkіmet osy saladaǵy óńіrlіk qaýіptі aımaqtar boıynsha karta jasap, bul boıynsha naqty maqsattyq algorıtm josparyn daıarlap qoıýy tıіs ekenіn alǵa tartady.
Qysqasy, premer-mınıstrdіń orynbasary degen aryq aıtyp, semіz shyǵýy kerek. Al ol bolsa, semіz aıtyp, aryq shyqpasa ıgі.