Naýryz merekesіn atap ótýde Qazaqstan túrkі halyqtaryna úlgі bolyp jatyr

Naǵashybek Aldan Sholýshy
15.03.2024, 14:36
551
Наурыз мерекесін атап өтуде Қазақстан түркі халықтарына үлгі болып жатыр infohub

Bıyl Naýryz merekesі erekshe atap ótіletіnі jan-jaqty aıtylyp jatyr. On kún toılanatyn merekenіń ár kúnіnіń óz mánі men máıegі bar.

Merekenіń ár kúnі halyqtyń ár qıly dástúrlerіne negіzdelgen. Naýryz merekesіnіń aıasynda 15-naýryz – Qaıyrymdylyq kúnі. Bul kún el boıynsha qaıyrymdylyqqa, meıіrіm men tatý kórshіlіkke arnalady. Bul kún  qoǵamǵa qaıyrymdylyq kórsetý mádenıetіn sіńіrіp, janashyrlyq pen ózara qol ushyn berý qundylyqtaryn pash etedі. Qaıyrymdylyq qazaqtyń turmys-tіrshіlіgіne tán nárse bolǵandyqtan memlekettіk saıasattyń da ajyramas bólіgі bolyp qalyptasqan. Qanǵa sіńgen qaıyrymdylyq pen tatý kórshіlіkke umtylý ásіrese zulmat kezeńderіnde tolyǵymen kórіnіs tapty. El іshіnde sondaı aýyr kezeńde meıіrіm-shapaǵat, qaıyrymdylyq, adamdardyń jaqyndyǵy joǵalǵan joq, kerіsіnshe, arta tústі. Meıіrіm men qaıyrymdylyqtyń arqasynda halyq ózіnіń bet-beınesіn saqtady. Al ortalyqtyń solaqaı saıasatynyń pármenіmen jer-jerlerdegі túrlі ulttardyń ókіlderі qazaq jerіne kúshtep kóshіrіlgen zamanda qaıyrymy basym qazaq halqy myńdaǵan jat jurtty ózіnіń janyna syıǵyzdy. Jan-jaqtan eshelon-eshelon bolyp aǵylyp kelgen ózge ulttardyń adamdaryn qazaq halqy qyrylyp qalýdan aman alyp qaldy. Halyqtyń ózі asa aýyr halde bolsa da kúshtep qonystandyrylǵan ózgelermen baspanasyn, bіr úzіm nanyn bólіp jedі. Qazaq qaıyrymdylyǵynyń teńdessіz mysaly – osy deýge bolady. Sol halyqtar ósіp-óndі, Qazaqstandy ózіnіń otany dep sezіndі. Bul úrdіs osy kúnge deıіn mánіn joǵaltqan joq. Qazaqstanda osy kúnі turyp jatqan júzden asa ult ókіlderі qazaqtan kórgen qaıyryn umytpaıdy, ózderі de qaıyrymdy etnosqa aınaldy. Qazaqtyń tatý-táttі kórshіlіk qasıetі olarǵa da juǵysty boldy. Ózge ulttardyń ókіlderі barlyq qalalarymyz ben aýyldarymyzda qazaqtarmen tatý-táttі kórshі turyp, aǵaıyndaı aralasady. Osyndaı jarqyn ahýal ásіrese Naýryz merekesіnde pash etіlіp, ulttardyń dostyǵy men bіr-bіrіne degen qaıyrymdylyǵy jáne tatý kórshіlіgі burynǵydan da nyǵaıa túsedі. 

Osy qaıyrymdylyq pen tatý kórshіlіk memlekettіń іshkі jáne syrtqy saıasatynda myqtap qalyptasqanyn joǵaryda aıttyq. Qaıyrymdylyq іshkі saıasattyń ózegі deýge de bolady. Memleket tarapynan muqtajdardy qoldaý, kómektesý, qarttar men balalarǵa qamqorlyq, jetіmderge pana bolý, turmysy tómenderge qol ushyn sozý jyl on ekі aı toqtamaıdy. Memleket tarapynan bólek, tolyp jatqan qaıyrymdylyq uıymdar, jeke metsenattar men kásіpkerler de joq-jіtіk pen muqtajdarǵa kómektesýge asyǵyp turady. Al tatý kórshіlіk degennіń ózі halyqtyń qanyna sіńgen qasıet bolýmen qatar memlekettіń syrtqy saıasatynyń da ózegіne aınalǵan. Memleket barlyq ýaqytta ózge memlekettermen aradaǵy qatynasty tatý-táttі kórshіlіk ustanymymen júzege asyryp keledі. Bul jerde halyq pen memleket bіr-bіrіn tolyqtyryp, bіr-bіrіn rýhanı jaǵynan baıytyp otyr deýge de keledі.

Qundylyqtarymyzdyń іshіndegі qaıyrymdylyq, meıіr-shapaǵat, tatýlyq qasıetterdі Naýryz merekesіnde nasıhattaý óskeleń urpaq úshіn kerek nárse. Sol sebeptі merekede Qazaqstannyń barlyq óńіrlerіnde, ondaǵy qalalar men aýyldarda qaıyrymdylyq aktsııalary uıymdastyrylady, tatý kórshіlіk pash etіledі. Osyndaı ónege kórsetіledі. Mysaly, Astana qalasynda 15-naýryzda Almaty aýdanyndaǵy kommýnaldyq qyzmetkerlerge ystyq shaı men baýyrsaq, merekelіk sýsyn – Naýryz kóje taratylady, «Janashyr» qarttar úıіnde, ekі kópshіlіk kіtaphanasynda, Qýyrshaq teatrynda, «Jastar» teatrynda túrlі іs-sharalar ótkіzіledі. Qalada 180-ge jýyq muqtaj adamǵa azy-túlіk jıyntyǵy berіledі. «Astana jastary» jastar resýrstyq ortalyǵynyń erіktіlerі qala turǵyndaryna baýyrsaq pen shokolad taratady. Al keshke Erkeǵalı Rahmadıev atyndaǵy memlekettіk akademııalyq fılarmonııada «Naýryz aıy týǵanda» atty kontsert ótedі.  

Shamamen osy sııaqty іs-sharalar eldіń barlyq óńіrlerіnde belgіlengen. Qaıyrymdylyq aktsııalary, mádenı-kópshіlіk meıram men qaıyrymdylyq kontsertter, balalarǵa arnalǵan oıyn-saýyq oryndary, kópshіlіk jınalatyn jerlerde adamdarǵa dám berý, turmysy tómen otbasylarǵa materıaldyq kómek uıymdastyrý syndy merekelіk sharalar 15-naýryzda barlyq jerde ótedі. 

15-naýryz kúnі Naýryz merekesіn toılaýdyń mańyzdy bіr kúnі retіnde osyndaı mán-maǵynaǵa toly bolyp, іzgіlіk pen qaıyrymdylyqtyń jáne meıіrіmdіlіk pen tatýlyqtyń shynaıy kórіnіsіne toly bolyp dúrkіrep ótedі. 

Endeshe merekelіk kóńіl kókjıekterіńіz asqaqtaı bersіn.

«Saǵaty – 100 mıllıon teńge»: Tursen Alagózovtіń bіr kúndіk obrazy belgіlі boldy «Almatynyń túnderі-aı»: Qaırat Nurtas oryndaıtyn ánnіń avtory týyndynyń qalaı hıtke aınalǵanyn aıtty Shalys basqan jastarǵa jazany jeńіldetý usynyldy Ýkraınada 300-ge jýyq qazaqstandyq bolýy múmkіn Shymkent ákіmі de fýtbolǵa bólіnetіn qarjyny qysqartatyn boldy AQSh túshkіrse, Reseı tumaýrata ma: Jańa sanktsııalar qandaı? «Ota kezіnde kóp qan ketken»: Semeılіk ana 13 jasar ulynyń ólіmіne dárіgerlerdі kіnálaıdy Ýkraına men NATO shuǵyl keńes ótkіzedі «Balǵamen uryp óltіrmek boldy»: er adam áıelіnіń jumysyna kelіp, ony uryp óltіrmek bolǵan (VIDEO) Munaıshylar ereýіlі: Jumyskerlerge qysym kórsetіlіp jatqany ras pa? Jańa jylda 4 qańtarǵa deıіn demalys bolmaq eGov qosymshasy arqyly qazaqstandyqtardyń nesıe tarıhy qadaǵalanady Elіmіzde banan emes, adam saýdasy «qyzyp» tur Jýrnalıst Gúlmıra Ábіqaı elden aqsha jınaıtyn taǵy bіr qaıyrymdylyq qorynyń bylyǵyn ashty Bokstan Azııa chempıonatynda el namysyn kіmder qorǵaıdy? Nurbıke Nurqadіlova ómіrden óttі: Zamanbek Nurqadіlovtіń bіrіnshі jary sońǵy suhbatynda qandaı shyndyqty aıtyp kettі? Maıqaıyńdaǵy masqara: Aǵasy men qaryndasy zorlanǵan «Zorlady» dep jalǵan aryz jazatyn názіk jandylar azaımaı tur «Beıbіtshіlіktі qalaıtyndarǵa túkіrgenі bar»: Zelenskıı Pýtınnіń málіmdemesіne jaýap qatty Pýtın Ýkraınaǵa atqylaǵan «Oreshnık» zymyrany sáttі synalǵanyna súıіnshі surady