Оқу мәдениеті: Кітап оқуға қызығушылық неге төмен, шешім қандай?

28.04.2025, 14:10
472
Оқу мәдениеті: Кітап оқуға қызығушылық неге төмен, шешім қандай? Азамат интеллектуалды бағдарламасы

Жақында елімізде 23 сәуір – Ұлттық кітап күні алғаш рет аталып өтті. Бұл жаңа мереке Мемлекет басшысының бастамасымен, қоғамда оқу мәдениетін қалыптастыру және кітап оқуға деген қызығушылықты арттыру мақсатында белгіленді. Бұл күннің белгіленуі – қоғамда оқу мәдениетін көтеру қажеттілігінің нақты дәлелі.

Қоғамдық саясат институтының дерегіне сәйкес, әр төртінші қазақстандық қана кітап оқиды, ал олардың жылдық орташа көрсеткіші – бар болғаны 5 кітап. Бұл әлем елдерімен салыстырғанда өте төмен: Франция мен Канадада – 17, АҚШ-та – 12, Оңтүстік Кореяда – 11 кітап оқылады.

Мәселе тек оқырмандар санының аздығында емес. Қазақстандағы кітаптардың 90%-ы шетелде басылып, елімізге импортталады. 2021 жылы Ресейден 14,7 млн доллар көлемінде кітап өнімдері жеткізілген. Оныңүстіне, кітап дүкендеріндегі баға үстемесі 60–100%аралығында болып, кітаптардың қолжетімділігін одан әрітөмендетіп отыр.

Жүргізілген сауалнама нәтижесінде анықталғандай, халықтың 51%-ы кітап оқуға уақыты жоқтығын, 22,5%-ы қызықпайтынын айтқан. Мұндай тенденцияғабірнеше себеп бар: әлеуметтік желілер мен смартфонғатәуелділік, қазақ тіліндегі сапалы әдебиеттің аздығы,қағаз өндірісінің жоқтығы мен баспа инфрақұрылымыныңәлсіздігі және, әрине, кітап бағасының шарықтауы.

Жақында осы мәселелер «Азамат» интеллектуалды бағдарламасында кеңінен талқыланды. Жастар тек проблеманы айтып қана қоймай, нақты шешу жолдарында ұсынды. Олар атап өткен ұсыныстар қатарында:
кітап дүкендерін заманауи коворкинг форматындадамыту;
кітап бағасын субсидиялау арқылы қолжетімді ету;
оқу мәдениетін трендке айналдыру мақсатында әдебичеллендждер, марафондар өткізу және т.с.с.

Бұл ұсыныстар қоғамның оқу мәдениетін арттыру жолында нақты қадам бола алады. Жастардың бастамашылдығы мен жаңа көзқарасы – ел ертеңіне бейжай қарамайтын саналы буынның бар екенін көрсетті.

Кітап оқу мәдениетін қалыптастыру – тек Үкіметтің ғана емес, бүкіл қоғамның ортақ жауапкершілігі. Себебі ұлттың болашағы – көзі ашық, көкірегі ояу ұрпақтыңқолында.

Әлихан Әскербай Астанада ауыр атлетикадан Азия чемпионы атанды 2 миллиард теңге жымқырған: Риддер қаласының бұрынғы әкімі сотталды Ақмола облысында су құбыры желілерін тарту үшін заңсыз жолмен алынған активтерден 21,5 млрд теңге бағытталды Бүгін әйелдер футболынан Қазақстан чемпионатының он екінші турының матчтары өтеді Алматы облысында полицейлердің арнайы операциясы нәтижесінде жасырын есірткі зертханасы әшкере болды Техастағы су тасқынынан қаза тапқандар саны 78-ге жетті, оның ішінде 28 бала бар Астана күніне арналған мерекелік бағдарлама аясында елордада ерекше отшашу өтті Жартаста қалып қойған: Құтқарушылар Шымбұлақ маңынан үш жасөспірімді тауып алды Екібастұзда жасөспірім суға батып кетті Ердоған Әзербайжан мен Ресей арасындағы шиеленіске пікір білдірді Мейірхан Шерниязов түрмеден неге ерте шыққанын түсіндірді (ВИДЕО) «Жалғыз күресіп, қиналып кеттім»: Қымбат Досжан Жәнібекке қатысты қуанышты хабарды жеткізді Алматы әуежайында балаға әйнек сынығы түсіп, жарақат алды Қарағандыда көлік отқа оранып, жеті адам қаза болды (ВИДЕО) «Жиіркенішті»: Көкшетауда ер адам далада тыр жалаңаш шешініп, қыздарды шошытты (ВИДЕО) Назарбаевтың келінінің туған күнінде ресейлік әнші Алсу әндетті Берденовке оқ атты деген Ернар Жиембайдың анасы алғаш рет мәлімдеме жасады (ВИДЕО) Атлант пен Астананың арасы жақындады: Бразилия мен Қазақстанның сыртқы істер министрлері кездесті Қалалардың болашағы туралы халықаралық диалог  – Қызылордадағы Ұлттық Урбан Форумына жол Украина Ресейдің әскери әуе базасына соққы жасады