RUS
Бұл БҰҰ Бас Ассамблеясы мойындаған бейтараптық мәртебесі бар мемлекет.
Ел халқының саны жеті миллионға жуық, аумағы 491 200 км² (әлемде 52-орында, Орталық Азияда 2-орында. Түркімендер ел халқының басым көпшілігін құрайды, мемлекеттік тілі – түркімен тілі, халықтың басым бөлігі ислам сунниттігін ұстанады.
Түркімендердің этногенезінде негізгі рөлді Түркіменстанның ежелгі және ортағасырлық халқы, негізінен сақ-массагеттер мен оғыз түріктері атқарды.
Түрікменстан территориясы ең ежелгі археологиялық мәдениеттердің (Джейтун, Анау, Яз), ежелгі Маргуш елі және ежелгі Хорезм мемлекетінің (б.з.б. VII-IV ғғ.) пайда болған жері болды. Түрікменстан Парфия империясының (б.з.б. III-II ғ.), Аббасид халифатының (IX ғ.), Селжұқтар мемлекетінің (XII ғ.) және Хорезмнің (X—XVI ғғ.) орталығы болды. Ел арқылы Ұлы Жібек жолы өткен.
Біздің эрамызға дейінгі VI-IV ғасырларда ел Ахеменидтер әулетінен шыққан парсы патшаларының, одан кейін Александр Македонскийдің қол астында болды. Дәл осы кезеңде Түркіменстанның солтүстігінде оңтүстік Түркіменстан мәдениетінің қатысуымен ежелгі Хорезм мемлекетін құрған Құйысай мәдениеті пайда болды.
Біздің эрамызға дейінгі III ғасырдан бастап Түркіменстан аумағы Түркіменстанның оңтүстігінде өмір сүрген парни тайпалары құрған Парфия патшалығының (астанасы – Ниса) құрамында болды. Кейін Түркіменстан территориясы Сасанидтер мемлекетінің құрамына өткен.
V–VIII ғасырларда бұл аумақты эфталиттер, прототүркілер, арабтар жаулап алды. 776-783 жылдары халық хуррамит Хашим ибн Хаким (Муыанна) басшылығымен арабтарға қарсы көтеріліске қатысты.
IX ғасырда Аббаси халифатының астанасы Түрікменстан (Мерв) жерінде орналасқан.
IX-X ғасырларда Тахиридтер мен Саманидтер мемлекеттері құрамында болды.
XI ғасырға қарай Түрікменстан территориясын оғыздар жаулап алды, олар жергілікті халықпен, негізінен түркі тектес халықтармен араласып, түркімен этникалық тобын құрады. XI-XIII ғасырларда Сұлтан Санжар тұсында астанасы Мерв қаласында орналасқан алғашқы түркімен селжұқ мемлекеті құрылды.
XII-XIII ғасырларда. Түркімен Ануштегенидтер әулеті бүкіл Түркіменстанды қамтитын Хорезмшахтар мемлекетін басқарды, астанасы Түркіменстанның солтүстігіндегі Гургандж (Көне Үргеніш) қаласында болды.
XIII ғасырдың бірінші ширегінде моңғолдар жаулап алып, кейін Илхан мемлекетінің, кейін Тимуридтер мемлекетінің құрамына енді.
XVI—XVII ғасырлардан Хиуа және Бұхара хандықтары құрамында болды.
1869-1885 жылдары Түркіменстан территориясын Ресей империясы (Транскаспий аймағы) жаулап алды.
1917 жылы қараша – желтоқсан айларында Кеңес өкіметі орнады. Түркіменстан территориясының негізгі бөлігі 1921 жылы 7 тамызда Түркімен облысы ретінде Түркістан АКСР-нің құрамына енді. 1924 жылы 27 қазанда Орталық Азия кеңестік республикаларының ұлттық-территориялық межелеуіне сәйкес Түркімен ССР-і болып өзгертілді.
1991 жылы 26 қазанда «Сіз Түркіменстанның тәуелсіз демократиялық мемлекет ретінде заң шығарумен келісесіз бе?» деген сұрақ бойынша Түркіменстанның тәуелсіздігі туралы референдум өтті. Түркімен КСР азаматтарының 94 пайызы оң жауап берді. Келесі күні Республика Жоғарғы Кеңесі «Түркіменстанның тәуелсіздігі және мемлекеттік құрылымының негіздері туралы» Конституциялық заң қабылдады. Түрікменстан тәуелсіздік алды.
Жалпы «түрік» этнонимінен жасалған «түркімен» этнонимінің өзі 8-10 ғасырларда Талас өзенінен Каспий теңізіне дейін (бұрын оғыз этнонимі болған) тараған халықтарды білдіретін 10 ғасырдан бері белгілі. Киев Русінде олар торкмендер деп аталады, 13 ғасырдағы орыс жылнамаларында – Таурмен, ал патшалық Ресейде – түркімендер мен трухмендер. XV ғасырдағы орыс саяхатшысы Афанасий Никитиннің жазбаларында түркімен жері туралы айтылған.
Бүгінгі таңда түркімен елі Орта Азиядағы маңызды елдердің біріне айналып отыр. Азулы Ауғанстанмен шекаралас бірнеше елдің қатарында бола тұра, ешбір қақтығызсыз бейбіт тұрып келеді. БАҚ беттерінде бұған дейін Түркіменстандағы заңдар мен ерекшеліктер туралы сан қилы мағлұмат тараған. Оны жергілікті тұрғындар да жасырмайды. Алайда, айтуларынша соңғы жылдары ел күллі әлемге ашыла бастаған. Әр түрлі мәдени шаралар өткізіп, шетелден қонақ шақыруды әдетке айналдырған. Онымен қоса әлем жұртшылығы елімізді жаңа қырынан таныса екен деген ұмтылыс байқалады.
Жалпы түркімен жұрты өзін көшпенді ұрпағы санайды және көшпенді тұрмысына сай сәйгүлік атты, алабай ит пен тазы тұқымды иттерді ерекше жақсы көреді.