SMARTNEWS.KZ басылымының хабарлауынша, Қарағанды облысы Шет ауданы Өспен ауылдық округінде археологиялық қазба жұмыстары кезінде ғалымдар қола дәуірінің Ақбәйбіше қорымына тиесілі бес жерлеу орындарын тапты.
Археологтар тапқан жәдігерлердің бәрі қола дәуіріне жататындығын радиокөміртекті талдау растады. Табылған бес қорымның үшеуі ауыл арасындағы жолда, ал екеуі ен далада болды. Барлық жерлеу орындары тоналған, бірақ ғалымдар әлі де қызықты артефактілерді таба алды. Олардың ішінде сол кезеңдегі өте сапалы керамика бөлшектері бар.
Бір қызығы, оның құрамындағы саз қазіргі Өспен ауылдық округіне тән, бірақ керамикалық бұйымдарды өндіру технологиясының өзі Орталық Қазақстанның шеберлеріне тиесілі. Бұл әр түрлі аймақтардан келген қолөнершілер тәжірибе алмасып, бір-бірінен үйренді деген болжам жасайды.
Сондай-ақ, археологтар эмбрион позасында бассыз көмілген адамның қаңқасын тапты. Бұл сол дәуірде өмір сүрген адамдардың күрделі рухани-мәдени идеялары мен дәстүрлерін көрсетеді.
Біз барлық олжаларды Қарағанды облысы мәдениет, мұрағаттар және құжаттама басқармасының тарихи-мәдени мұраны сақтау орталығына тапсырдық. Сол жерден артефактілер Өспен ауылының мұражай қорына бағытталды. Сол жерде оларды көруге мүмкіндік болады, – дейді экспедиция жетекшісі, "EcoProf KZ" ЖШС ғылыми-зерттеу бөлімінің жетекші археологы Александр Кнутов.
Қазір табылған жерлеу орындары қоршалған. Бұл келешекте олжаларды сақтау үшін қажет.
Сондай-ақ ғалымдар ХХ ғасырдың басында британдық инженер-конструктор Джон Уилфорд Уорделл салған Сарысу байыту фабрикасының қирандыларын ауадан да егжей-тегжейлі суретке түсірді.
– Бұл зауыттың қирандылары мәдениет басқармасына, кейбір жергілікті тұрғындарға, ақпаратты мақсатты түрде зерттеген туристерге белгілі болды. Бірақ нысан танымал болмаған. Біз түсірген суреттер бойынша зауытты қайта құруға, оның архитектурасын іс жүзінде қалпына келтіруге тырысуға болады, – дейді Александр Кнутов.
Ғалымдар сонымен қатар Сарысу өзенінің бассейні аймағында археологиялық барлау жүргізді. Нәтижесінде олар қола дәуіріне, ерте темір дәуіріне, орта ғасырларға және қазіргі заманға жататын жаңа нысандарды тапты.
Олардың ішінде "мұртты" үлкен тас қорған – тасмола археологиялық мәдениеті. Ол ерте темір дәуіріне жатады және Орталық Қазақстанға тән.