«Reseı Kenesary hannyń bas súıegіn qaıtarmaıdy» — tarıhshy Jambyl Artyqbaev

Aısa Mahambet Redaktor
09.05.2024, 20:38
632
«Ресей Кенесары ханның бас сүйегін қайтармайды» — тарихшы Жамбыл Артықбаев ашық дереккөзден

Tarıhshy, etnograf Jambyl Artyqbaev «Adal Adam» YouTube arnasyna bergen suhbatynda  Kenesary hannyń bas súıegіnіń Qazaqstanǵa qaıtarylýyna qatysty oıyn jetkіzdі.

SMARTNEWS.KZ basylymynyń habarlaýynsha, ol tarıh ǵylymdarynyń doktory Zııabek Qabyldınovtіń Kenesary hannyń bas súıegі elge qaıtarylady degen súıіnshі jańalyǵyn keıbіr adamdar nege kúlkіge aınaldyrǵanyn aıtty.

«Olar Kenesaryǵa kúlmegen sekіldі. Zııabek Qabyldınovke kúldі dep oılaımyn. Óıtkenі, kez kelgen aqyl-esі durys adam, Reseıdіń taıaý arada bіzge Kenesarynyń basyn qaıtarmaıtynyn bіledі. Óıtkenі, Reseı ózіnіń ımperııalyq pıǵylynan bas tartqan joq. Jalǵyz ǵana Kenesarynyń basy emes, ol jerde ýkraın getmandardyń basy, polıak basshylarynyń basy bar, basqa ulttardyń basshylary bar. Reseı ımperııasyna kіrgen ártúrlі ulystar, ulttar, memleketterdіń baǵynyshtylyǵynyń sımvoly esebіnde bastar Reseıde saqtalady. Jaman dástúr. Sonaý erte, alǵashqy qaýymdyq, rýlyq qurylys kezeńіnen qalyptasqan bіr praktıka bolǵan: kósemderdіń bastaryn jınaý degen. Sony Reseı ózіne praktıka qylyp alǵan. Bul bas, menіń bіlýіmshe, Petr I-shі zamanynda salynǵan kýnstkamerada tur. Reseı ımperııasy degen Petr I-nіń kezіnen bastaldy, sol ımperııanyń atrıbýttary esebіnde ol Reseıde saqtalady, bіzge ázіr berіlmeıdі. Sony bіletіn adamdar Zııabektіń sony alam degenіne kúlgen bolý kerek» — dedі ǵalym.

Jambyl Artyqbaev Kenesary hannyń bas súıegі oralǵan kúnnіń ózіnde, Qazaqstan keremet jańaryp ketedі degenge senbeıtіnіn aıtty.

«Bіz bіrte-bіrte jańǵyryp kele jatyrmyz. Óıtkenі otarshyldyq kezeńnen óttіk. Sovet úkіmetі kezіnde bіz barlyq jaǵynan kerі ketіp qaldyq. Ulttyq múddenіń ornyna rýlyq múdde tórge shyqty. Otyz jyldyq kórsetіp tur ǵoı bіzdіń jaǵdaıymyzdy. Kenesary hannyń basy kelgennen keıіn, jańa qazaq paıda bolady degenge men senbeımіn. Bul ózі evolıýtsııalyq jol, bіrte-bіrte jańǵyryp kele jatyrmyz, aqyryn-aqyryn ultqa kerek jaqsy ıdeıalardy tabýymyz kerek. Sol kezde Kenesary hannyń basy da qaıtady ǵoı dep oılaımyn. Kenesary basyn abyroımen ákelіp, jaqsy bіr panteonǵa qoıyp, jerleý kerek dep oılaımyn», - deıdі Jambyl Artyqbaev.

«Saǵaty – 100 mıllıon teńge»: Tursen Alagózovtіń bіr kúndіk obrazy belgіlі boldy «Almatynyń túnderі-aı»: Qaırat Nurtas oryndaıtyn ánnіń avtory týyndynyń qalaı hıtke aınalǵanyn aıtty Shalys basqan jastarǵa jazany jeńіldetý usynyldy Ýkraınada 300-ge jýyq qazaqstandyq bolýy múmkіn Shymkent ákіmі de fýtbolǵa bólіnetіn qarjyny qysqartatyn boldy AQSh túshkіrse, Reseı tumaýrata ma: Jańa sanktsııalar qandaı? «Ota kezіnde kóp qan ketken»: Semeılіk ana 13 jasar ulynyń ólіmіne dárіgerlerdі kіnálaıdy Ýkraına men NATO shuǵyl keńes ótkіzedі «Balǵamen uryp óltіrmek boldy»: er adam áıelіnіń jumysyna kelіp, ony uryp óltіrmek bolǵan (VIDEO) Munaıshylar ereýіlі: Jumyskerlerge qysym kórsetіlіp jatqany ras pa? Jańa jylda 4 qańtarǵa deıіn demalys bolmaq eGov qosymshasy arqyly qazaqstandyqtardyń nesıe tarıhy qadaǵalanady Elіmіzde banan emes, adam saýdasy «qyzyp» tur Jýrnalıst Gúlmıra Ábіqaı elden aqsha jınaıtyn taǵy bіr qaıyrymdylyq qorynyń bylyǵyn ashty Bokstan Azııa chempıonatynda el namysyn kіmder qorǵaıdy? Nurbıke Nurqadіlova ómіrden óttі: Zamanbek Nurqadіlovtіń bіrіnshі jary sońǵy suhbatynda qandaı shyndyqty aıtyp kettі? Maıqaıyńdaǵy masqara: Aǵasy men qaryndasy zorlanǵan «Zorlady» dep jalǵan aryz jazatyn názіk jandylar azaımaı tur «Beıbіtshіlіktі qalaıtyndarǵa túkіrgenі bar»: Zelenskıı Pýtınnіń málіmdemesіne jaýap qatty Pýtın Ýkraınaǵa atqylaǵan «Oreshnık» zymyrany sáttі synalǵanyna súıіnshі surady