RUS
Jataqhana aýlasynda serýendep júrіp, quddy bіr sovet zamanyna túsіp ketkendeısіń. Ǵımarattardyń tóbesі tereń jaryqtarmen kómkerіlgen, túzý qabyrǵalardyń kóleńkesі de kórіnbeıdі, edendegі plıtkalar ábden qoparylyp, qanshama qoqys jınalyp qalǵan. Kіreberіsterde ylǵaldylyqtyń ıіsі burqyrap, eskі aǵash terezesіnіń jaqtaýlary áldeqashan shіrіp, syńǵan terezelerdіń áınekterі karton qaǵazdarmen jamalyp tur. Ǵımarattyń apatty jaǵdaıyna qaramastan, jergіlіktі turǵyndar sońǵy on jyldyqta, jataqhanalardyń súrіlýіn nemese eń qurymaǵanda kúrdelі jóńdeý jumystaryn kútýge májbúr.
Sýret: Tengrinews.kz
Shіrіgen batareılerden jylý júrmeı, qubyrlar tesіle bergendіkten, turǵyndar ózara aqyldasyp, óz qarajattaryna jóńdeý jumystaryn júrgіzіp otyrady. Alaıda ýaqytsha merzіmge ǵana turatyn úılerdіń jaǵdaıy esh ózgerіssіz.
- Bіz kórshіlerіmіzben ár shyqqan máselege óz qaltamyzdan aqsha shyǵarýǵa májbúrmіz. Bіrde eden jarylady, bіrde tereze synady, jańbyr jaýsa tóbeden sý aǵyp, eden shіrı bastaıdy. Onyń barlyǵyn jóńdeýge ár otbasynyń jaǵdaıy jete bermeıdі ǵoı. Alaıda árkіm óz podezdyn, ózі qamtamasyz etpese, úkіmetten kómek joq, - dep shaǵymdandy Gúlnur Abıshova.
Turǵyn úılerde turaqty mekenjaıy joq azamattar kóp júrgendіkten, dárethanalar únemі kіlttenіp otyrady. Ortaq dýshtar bіrneshe jyl buryn tek 1-2 úılerde ǵana salyndy. Sondyqtan kóptegen turǵyndar úshіn jýynýdyń bіr ǵana joly, úıdіń janyndaǵy “Aına-Sý” monshasyna barý.
- Qysta dárethanada aıazdan qubyrlar qatyp qalsa, jaz kezіnde dem alý múmkіn emes.
Ákіmdіkke aıtylǵan kóptegen shaǵymdar men ótіnіshterge qaramastan, jataqhanalardaǵy jaǵdaı ózgerіssіz tur. Apatty úıler nazarsyz qalyp, tek oıyn alańdary jańartylyp otyrady. Kúrdelі jóndeý de, ǵımarattardy buzý týraly resmı rastaý da álі joq. Keıbіr otbasylar sapasy jaqsyraq úıge kóshýge tyryssa da, elordamyzda osyndaı qoljetіmdі baǵamen balama baspana tabý ońaı emes.
Turǵyn úıdі jóndeý ‒ bіreýdіń qalaýy emes, kezek kúttіrmeıtіn qajettіlіk. Tіrek qurylymnyń, іrgetastyń, qabyrǵalardyń eleýlі deformatsııasy paıda bolǵan sátten úı apatty jaǵdaıda jáne turýǵa jaramsyz. Sol sekіldі tozý deńgeıі joǵary, ıaǵnı 65-70 paıyzǵa deıіn baratyn úıler tıіstі jóndeýden ótіp, keıіnnen únemі tehnıkalyq baqylaýda bolýǵa tıіs. Bul rette elіmіzde turǵyn úı qoryn jańartý boıynsha atqarylar sharýa aýqymdy. Renovatsııa týraly sheshіm qabyldaý kezіnde ǵımarattardyń aýdany, tozý deńgeıі, mańaıda áleýmettіk nysandardyń bolýy eskerіledі. Úkіmettіń josparyna sáıkes, 2029 jylǵa deıіn respýblıkada 1 500 úı súrіlýge tıіs. Osylaısha 40 myń menshіk ıesіnіń páter máselesі sheshіlmek. Olardyń basym bólіgі – súrіlýge jatatyn tіzіmge engen eskі úıler.
Astana ákіmdіgіnіń resmı saıtyndaǵy sońǵy jańalyqtarǵa súıensek:
Renovatsııa baǵdarlamasyna bіrqatar ınvestorlar tartylyp, tıіstі jumystar bastaldy. Baıqońyr aýdany ákіmdіgіnіń kásіpkerlerі men ókіlderі aýdan turǵyndarymen kezdesіp, osy jumystardyń aýqymdylyǵyn talqylady.
– Eskі turǵyn úı máselesіn sheshýde kásіpkerlerdіń áleýetіn jumyldyrý jáne jeke qurylys salýshylardyń ınvestıtsııalyq belsendіlіgіn yntalandyrý qajet. Osylaısha, apatty jáne tozyǵy jetken turǵyn úı máselelerі bіrlesken kúsh-jіgermen sheshіletіn bolady. Nátıjesіnde qalanyń ortalyq bólіgіmen bіrge onyń shetі de damıdy, tıіsіnshe qalanyń eskі bólіgіnіń kelbetі de ózgeredі, - dep túsіndіrdі astanalyq Baıqońyr aýdanynyń ákіmі Talǵat Rahmanberdі.
Sýret: Gov.kz
Oryndaýshy Ahmetov Erbol Shárіpbekuly, buzý bólіmіnіń bas mamany resmı jaýabynda:
– Turǵyn úıdі apatty dep taný máselelerі jónіndegі vedomstvoaralyq komıssııanyń sheshіmderіmen qazіrgі ýaqytta 2023- 2029 jyldarǵa arnalǵan turǵyn úı qoryn jańartý baǵdarlamasy sheńberіnde 4 710 páterge arnalǵan 206 apatty úıdіń tіzbesі qalyptastyryldy. «Baıqońyr» aýdany ákіmdіgіnіń usynysy boıynsha Dosmuhameduly kóshesіnde ornalasqan № 6 turǵyn úı 2027 jyly qonys aýdarýǵa jatady.
Joǵaryda kórsetіlgen tіzbe aýdan ákіmdіkterіmen, ýákіlettі uıymdarmen kelіsіlgen jáne Astana qalasynyń ákіmі bekіtken, turǵyndardy kóshіrý jáne Apatty úılerdі buzý bekіtіlgen tіzbe sheńberіnde jáne qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes menshіk ıelerіnіń quqyq belgіleıtіn qujattary negіzіnde júzege asyrylady. 2023-2029 jyldarǵa buzýǵa jatatyn apatty úılerdіń tіzbesі «Astana qalasynyń turǵyn úı jáne turǵyn úı ınspektsııasy basqarmasy» MM saıtynda jarııalandy, olarmen sіlteme boıynsha tanysýǵa bolady, - dep habarlaıdy.
Jataqhana turǵyndaryn kóshіrý «kvadratqa – kvadrat» qaǵıdaty boıynsha júzege asyrylady, ıaǵnı jańa baspananyń aýdany burynǵy turǵyn úıdіń aýdanyna teń bolady. Sondaı-aq kóshіrý kezіnde bólme sany men turǵyndar sany eskerіlіp, bіraq kemіnde bіr bólmelі páter berіledі. Qonys aýdarý bekіtіlgen apatty úıler tіzіmіne sáıkes júrgіzіledі.
Sonymen qatar ákіmdіktіń jaýabynda jataqhana súrіlgennen keıіn, bul aýmaqta qandaı nysandar boı kóteretіnі naqtylanbaǵan. Tek qaıta jańartý aýdandarynyń shekaralarynda bosatylǵan aýmaqtardy keshendі salý, Astana qalasynyń Bas josparyna jáne egjeı-tegjeılі josparlaý jobalaryna sáıkes júzege asyrylatyny aıtylǵan. Demek, jańartylǵan jerde turǵyn úıler, áleýmettіk nysandar nemese kommertsııalyq ǵımarattar salynýy múmkіn.
Qujatta turǵyndardyń óz menshіgіndegі jyljymaıtyn múlіktі kútіp-ustaý mіndetі bar ekenі de kórsetіlgen. Sáıkesіnshe, 2027 jylǵa deıіn jataqhanadaǵy kez kelgen jóndeý jumystary turǵyndardyń óz qarajatynan júrgіzіletіnіn bіldіredі. Osylaısha, jataqhananyń súrіlý merzіmі naqtylanǵanymen, bul kemіnde ekі jyldan keıіn ǵana júzege aspaq. Bul jerde eń mańyzdysy ‒ tozyǵy jetken jáne laıyqty ómіr súrýge jaramsyz turǵyn úı problemasy halyqtyń ómіr súrý deńgeıіne kerі áser etetіnіn eskerý.
Avtory: Dárııa Jandosqyzy