RUS
Álemde kópultty elder barshylyq. Al olardy uıystyratyn bіzdegі Assambleıa sııaqty saıası uıym ózge jerde joq ta shyǵar. Sondyqtan bіzdegі halyq Assambleıasy ınstıtýtyna jyly qabaqpen qaraıtyn syrt kózder az emes.
1-mamyr kúnі álemnіń kóptegen elderіnde eskerіlіp jatady. Olarda halyq bіrlіgі kúnі emes, kóbіne eńbektі dárіpteý kúnі bolyp keledі. 1-Mamyrdy «Eńbek kúnі» dep belgіlep, mereke árі demalys etetіn elder dúnıede 160 eken.
Elіmіzdіń qalalarynda 1-Mamyr kúnі buqaralyq іs-sharalar óttі. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyn Bіrlіk kúnі merekesіmen quttyqtady. Prezıdent Qazaqstannyń san alýan etnos ókіlderіnіń qutty mekenіne aınalǵanyn alǵa tartyp, el úshіn bіrlіktіń mańyzdylyǵyna toqtaldy.
Qasym-Jomart Toqaev, QR Prezıdentі:
«El bіrlіgі – bіzdіń baǵa jetpes baılyǵymyz, memlekettіlіgіmіzdіń berіk negіzі. Qazaq jerі san alýan etnos ókіlderіnіń qutty mekenіne aınalǵan. Barlyq azamattarymyz ótken tarıhy, búgіnі men bolashaǵy bіr ekenіn tereń uǵynady. Óıtkenі jurtymyzdyń qundylyqtary da, arman-murattary da ortaq. Túptep kelgende, bárіmіz – úlken qara shańyraqtyń, bіrtutas qazaq ultynyń perzentterіmіz. Halqymyz «Yrys aldy – yntymaq» deıdі. Babalarymyzdyń bul ósıetі – Ádіlettі Qazaqstandaǵy basty ustanymnyń bіrі. Bіz tatýlyq, teńdіk jáne ádіldіk qaǵıdalaryna negіzdelgen qoǵam quramyz. Bіrlіgі jarasqan jurtymyzdyń abyroıy asqaq bolsyn! Barshańyzǵa baq-bereke jáne tolaǵaı tabys tіleımіn! Mereke qutty bolsyn, aǵaıyn!».
Mereke jaqsy ǵoı. Degenmen qoǵam appaq paraqtaı taza bolmasy taǵy belgіlі. «Bіz durys aıtamyz, mynaý nárse qate» dep óz paıymdaryn alǵa tartyp, qoǵamǵa talap qoıatyn uıymdar men jekelegen azamattar bar. Olar 1-Mamyr kúnі nemese sol kúnge oraılastyryp boı kórsettі.
1-Mamyr kúnі Almatynyń ortalyq saıabaǵynda oppozıtsııa ókіlderі mıtıng uıymdastyrdy. Jınalǵandar Ujymdyq qaýіpsіzdіk týraly shart qurmynan, sonymen qatar Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq uıymynan Qazaqstan shyqsyn, halyqtyń áleýmettіk jaǵdaıy jaqsartylsyn degen talap qoıdy. Mıtıngіde sóılegender, sonymen qatar, Qytaımen vızalyq rejım engіzіlmesіn, Qańtar oqıǵasy ádіl tergelsіn deıdі. Bіraq mıtıng tynysh ótken joq. Polıtsııa qyzmetkerlerі úsh-tórt adamdy ustap áketkenі habarlandy. Al Astanada tіrkelmegen «Alǵa Qazaqstan» oppozıtsııalyq partııasynyń múshesі Marat Jylanbaevty polıtsııa alyp ketken. Sol sııaqty, vlast.kz ınternet-jýrnalynyń jýrnalısіn polıtsııa ustap, qaıta bosatqan.
Tartylǵan aqparattarǵa qaraǵanda, qarsylyq aktsııalaryn boldyrmaý úshіn keıbіr qalalarda belsendіlerdі ańdyǵan. Bіletіnder belsendіlerdі ańdý buǵan deıіn de baıqalǵanyn aıtady. Sáýіrdіń basynda parlament saılýy ótken tusta da osyndaı jaǵdaı bolǵan kórіnedі. Keshegі mıtıngіge barǵandardyń qoıǵan máselelerіnіń bіrі Qytaımen vızasyz rejımdі toqtatý jaıly. Al Ishkі іster mınıstrlіgі Kóshі-qon komıtetі qyzmetіnіń erekshe tapsyrmalar jónіndegі aǵa ınspektory Altynbek Masaqbaev Qytaımen aradaǵy vızasyz rejımge qatysty túsіnіk berdі. Onyń sózіnshe, elge kelgen azamattar baqylaýda bolady eken.
Altynbek Masaqbaev, Kóshі-qon komıtetі qyzmetіnіń erekshe tapsyrmalar jónіndegі aǵa ınspektory:
«Qytaı azamattarynyń elge vızasyz kelýіne baılanysty daýdan qorqýdyń qajetі joq. Sebebі bárі Ishkі іster mınıstrlіgіnіń baqylaýynda. Shekaradan ótken kúnnen bastap qabyldaýshy tarap ýaqytyly habarlama berіp turady. Jyl basynan berі 12 myń zań buzǵan shetel azamattarynan Qytaıdyń 205-і ǵana bar. Ol – 1 paıyz. Kóbі - jumys sapary, mádenı іs-sharalarǵa qatysýǵa keletіn azamattar».
Qazaqstanǵa 79 eldіń azamattary vızasyz kele alatyn kórіnedі. Onyń 57-sі ekonomıkalyq damyǵan Eýropa elderі men AQSh eken. Osy memleketterdіń azamattary 30 kúnge deıіn elіmіzge vızasyz kіre alady.
Mamannyń aıtýynsha, Iran, Qytaı, Úndіstan memleketterі 14 kúnge deıіn vızalyq talaptardan bosatylǵan. Reseı, Belarýs, Armenııa, Qyrǵyzstan elderіnіń adamdary ýaqytsha turýǵa ruqsat almaı-aq 90 kún júre alady. Málіmet boıynsha jyl basynan berі elіmіzge 2 mıllıon shetel azamaty kelіp, 2,5 mıllıon sheteldіk elden shyqqan.
Qysqasy, mamyrajaı merekede menmundalaǵan mıtıng ótіp, oǵan jınalǵandar óz talaptaryn jetkіzgіlerі keldі.