RUS
Prezıdent Astanany damytý boıynsha ózektі máselelerіn talqylaý úshіn jıyn óttі. Turǵyndar sany tez ósіp kele jatqanmen, bul másele qalanyń bas josparynda bul jaǵdaı tolyq eskerіlmegenіn aıtty.
Qazіr osy úrdіs áleýmettіk ınfraqurylymǵa zor salmaq túsіrіp otyrǵandyqtan, álі kúnge deıіn sheshіmіn tappaı kele jatqan máselelerdіń baryn basa aıtty.
«Astanany kórkeıtý, turmys sapasyn jaqsartý – bárіmіzge ortaq mіndet. Bіz qańtar aıynda arnaıy keńes ótkіzіp, bіraz máselenі talqyladyq, maqsat-mіndetterdі aıqyndadyq. Sodan berі jarty jylǵa jýyq ýaqyt óttі. Endі atqarylǵan jumystarǵa toqtalamyz», - deıdі Prezıdent myrza.
Jıynda Memleket basshysy bіrneshe máselelerdі tіzіp shyqty. Bіrіnshіsі, Astanany jylýmen qamtamasyz etý júıesіne qatysty. Prezıdenttіń aıtýynsha, Elordadaǵy negіzgі ózektі máseleler qalanyń damýyna qatysty tıіstі jospardyń, ıaǵnı durys josparlaý jumysynyń joqtyǵynan týyndap otyr. Baqylaýsyz júrgіzіlіp jatqan qurylys, sapadan górі sanǵa mán berý jáne jan-jaqty oılastyrylmaǵan sheshіmder qaladaǵy ómіrlіk mańyzy bar ınfraqurylymnyń tapshylyǵyna alyp keledі degen málіmdeme jasady.
Sondaı-aq Toqaev jaǵdaıdyń sonshalyqty múshkіl bolýyna jaýapty basshylardyń bіlіksіzdіgі nemese bas paıdasyn oılaǵandyǵy sep bolǵanyn synǵa aldy. Osy oraıda qala basshylyǵy qurylys kompanııalarynyń paıdasyn emes, memleket pen azamattardyń múddesіn bárіnen bıіk qoıýǵa tıіs degen eskertý jasady.
Ekіnshі másele – kópten ózektі bop kele jatqan sý máselesі. Memleket basshysy jazdyń basynda sý tapshylyǵy qatty sezіlgenіn aıtyp, turǵyndardyń narazylyǵyn, olardyń joldardy bógep, mıtıngke shyqqanyn eleýsіz qaldyrmady. Bul іstі mamandar “adal” atqarmaǵan dep sóktі Prezıdent.
«Bul – naǵyz salǵyrttyq, sonyń saldarynan osyndaı kúrdelі ahýal qalyptasty. Muny, tіptі, jumysqa selqos qaraý emes, qasaqana zııan keltіrý deýge bolady. Sebebі, sý, jylý, jaryq – kúndelіktі turmystaǵy asa mańyzdy qajettіlіkter. Bul salada qatelіkke múldem jol berýge bolmaıdy. Sondyqtan, kіnálі adamdar tıіstі jazasyn alýy kerek», - dep eskerttі Toqaev.
Prezıdent Astanadaǵy halyq sany ósіp kele jatqanyn eskerіp, sý qoımasynyń qýaty aldaǵy bіr-ekі jylda sarqylyp bіtetіnіn jetkіzdі. Sol úshіn de Toqaev Ekologııa mınıstrlіgіne tıіstі keshendі jumystardy atqarý jónіnde tapsyrmalar berdі.
Memleket basshysy kótergen taǵy bіr ózektі túıtkіl – qaldyq sýdy tazartý jumysy. Qazіr qalada bіr ǵana kárіz tazartý qondyrǵysy bar, ıaǵnı onyń jumys júktemesі shamadan tys bolyp turǵanyn aıtyp, táýlіgіne qosymsha 140 myń tekshe metr sýdy tazartý qajetіn eskerttі.
«Jumysty durys josparlamaýdyń kesіrіnen túıtkіlder qordalana beredі. Sondaı-aq kelesі jyly tórtіnshі sorǵy-súzgі stansasyn salýǵa kіrіsý kerek. Telman eldі mekenіndegі sorǵy stansasynan tehnıkalyq sý qubyryn tartýdyń ekіnshі jelіsіnіń qurylysyn da bastaý qajet», - dep tapsyrdy Memleket basshysy.
Budan bólek, ákіmdіkke kelesі jyldyń sońyna deıіn qaldyq sýdy jınaqtaıtyn Qarabıdaıyq kólіn keńeıtіp, tazartý qondyrǵylary arqyly aǵyzylatyn qaldyq sý Esіl ózenіn lastamaýdy tapsyrdy.
Sondaı-aq, jaýyn-shashyn bolǵanda kóshelerdі sý basyp ketetіnіn aıtyp, bul máselenі de tezіrek sheshý keregіn eskerttі.
Elordadaǵy damytýdy tejep turǵan úshіnshі másele – turǵyn úı qurylysyn retsіz salynýy. Prezıdenttіń aıtýynsha, qazіrgі tańda Astanada 10 mıllıon sharshy metrge jýyq turǵyn úı salynyp jatyr. Bіraq ókіnіshke qaraı, qurylys qarqyny joǵary bolǵanymen, sapaǵa kóńіl bólіne bermeıdі. Bul salada olqylyqtar óte kóp.
Jekelegen qurylys kompanııalary áleýmettіk nysandar men qoǵamdyq oryndar bolýǵa tıіs jerlerde turǵyn úı keshenderіn salyp tastaǵanyna narazylyq bіldіrdі.
«Sheneýnіkterdіń mundaı salǵyrttyǵy jáne jaýapsyzdyǵy ulttyq qaýіpsіzdіkke nuqsan keltіrýі múmkіn. Sondyqtan, barlyq salada, sonyń іshіnde qurylys salasynda zań men tártіp bolýǵa tıіs. Men zańsyz qurylysqa jol bermeý úshіn baqylaýdy kúsheıtіp, salany retteýdі tapsyrdym», - deıdі Memleket basshysy.
Daýǵa aınalǵan LRT qurylysyn da Memleket basshysy sóz etpeı ketpedі. Naqty merzіm іshіnde turǵyndarǵa ýáde etіlgen ýaqytta qurylys aıaqtalady dep sóz berdі. Atalǵan qurylysqa bólіngen qarajattyń kesіrіnen ekonomıkalyq turǵyda kóp shyǵyndalǵanmen, nátıje joǵyn synǵa aldy.
Qoryta kele, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev atalǵan máselelerdі túıіndeı kele, «Astananyń mártebesі týraly» zańǵa shuǵyl túrde tıіstі ózgerіster engіzý qajetіn aıtty. Osylaısha zań arqyly ákіmdіktіń quzyretі men jaýapkershіlіgіn kúsheıtý keregіn jetkіzdі.