Теңіз қайта келді: Солтүстік Арал теңізі оралып жатыр

30.07.2024, 10:28
1122
Теңіз қайта келді: Солтүстік Арал теңізі оралып жатыр жеке парақшасынан

Су ресурстары және ирригация министрлігі Алтай Айнабектің жұмысына баға берді.

SMARTNEWS.KZ басылымының хабарлауынша, Су ресурстары және ирригация министрлігі Дүниежүзілік банкпен бірлесіп, Солтүстік Арал теңіз сақтау жөніндегі жобаның екінші кезеңін әзірлеп жатыр. Бұл туралы Дүниежүзілік банктің су ресурстарын басқару жөніндегі маманы Бақыт Арыстанов Kazinform агенттігіне берген сұхбатында айтты.

Сарапшы Дүниежүзілік банк Су ресурстары және ирригация министрлігімен бірлесіп, Солтүстік Арал теңізі бойынша жобаның жаңа кезеңін дайындап жатқанын айтты.

 Бірінші кезең сәтті өтті және жаһандық резонанс тудырды. Бірінші жобаның нәтижелері мынадай: бірқатар гидротехникалық құрылыстарды салу есебінен Сырдария өзенінің өткізу қабілеті жақсарды. Тосқауыл салу арқылы Солтүстік Арал теңізінің деңгейі тұрақтандырылды. Қазір теңіз деңгейі 42 метрлік жобалық белгіде тұр. Техникалық тілмен айтқанда, «су айнасы», яғни су беті екі есеге жуық ұлғайды.

Судың тұздылығы бірнеше рет төмендеді және қазір шамамен 10 пайыз. Судың тұздану деңгейі жоғары болған қиын-қыстау жылдары Арал теңізінде өмір сүре алатын балықтың негізгі түрі камбала еді. Қазір онда 20-дан астам балық түрі тіршілік етеді. Олардың көпшілігі кәсіпшілікке жарамды. Соған орай, бұл аймақтағы балық өндірісінің дамуына немесе қайтадан қанат жаюына серпін берді.

Сондай-ақ, жоба халықтың көші-қонына да үлкен әсер етті. Егер бұған дейін көшіп кетушілердің легі қалың болса, жоба аяқталғаннан кейін адамдар аймаққа оралып, өздерінің дәстүрлі кәсібімен қайта айналыса бастады. Денсаулық сақтау министрлігінде нақтылау қажет шығар, дегенмен халықтың денсаулығы да жақсарды деген статистика бар. Әсіресе респираторлық аурулар төмендеді, - деді ол.

Одан бөлек сарапшы Алтай Айнабектің жаңбыр жауғызу арқылы теңізді толтыру идеясына қатысты пікір білдірді.

- Әлемде әртүрлі технология өте көп. Бұл технологияға егжей-тегжейлі түсініктеме беруге дайын емеспін. Бірақ менің білуімше, бұл жаңа технология емес, Араб Әмірліктері оны соңғы уақытта қолданып келеді. Сондай-ақ, менің білуімше, бұл технология ұзақ мерзімді талдау мен сараптамадан өткен жоқ. Егер адам ағзасымен ұқсастықта қарастыратын болсақ, онда белгілі бір ауру тым өршіп кетсе, онда дәрі-дәрмектің көмегінсіз сауыға алмайсыз. Бұл технология жанама әсерлері болуы мүмкін осындай дәрілік араласуға ұқсайды. Бұл технологияны қолдану терең талдауға, оның салдарын, жанама әсерлерін және тағы басқаларын зерттеуге негізделуі керек.

Бұл жанама әсерлердің технологияны қолданудың негізгі артықшылықтарын қаншалықты тоқтата алатындығын бағалау қажет. Мәселен, Су ресурстары және ирригация министрлігімен бірлесіп дайындап жатқан Арал теңізі жобасында техникалық-экономикалық негіздеме дайындауға және экологиялық әрі әлеуметтік бағалауды әзірлеуге 1,5 млн доллар грант бөлдік. Тәсіл кәсіби. Бұл сіз айтқан технологияға да қатысты. Оны қолданылатын аумаққа байланыстыра отырып зерттеу керек, - деді ол.

«Буллинг емес»: Ақтөбеде мектеп оқушысы суицид жасады Пеп Гвардиола және Visa: карта ұстаушыларға бірегей тәжірибе ұсынатын эксклюзивті серіктестік Сенаторлар Ұлттық ұлан авиациясының дағдарыстық жағдайларға дайындығын бағалады Алматылық әйел күйеуі өз қызын зорлады деп айыптады Ер адам өзінің жаңа туған баласының мәйітін даладағы әжетханадан тауып алған «Надандық»: Психолог Құралай ханымның Үндістанға барып неке қидырғаны көптің ашуына тиді Павлодарда сауаты төмен әйелдің баспанасын туыстары алдап тартып алған Бәсекелестікті қорғау агенттігі Beeline интернет бағасын қолдан көтергенін айтты Тарбағатайда қыз балағат сөздер айтқан өз әкесін соттатып жіберді Енді түрмедегілер кітап оқу арқылы жазасын қысқарта алады «Бірнеше минут мұрнын қысып, қылғындырған»: Алматыда тәрбиешілер 4 жасар баланы қылқындырып, зәбір көрсеткен (ВИДЕО) Астанада 25 жастағы жігіт футбол қақпасының астында қалып, қаза болды Трамп Мюнхенде АҚШ, Ресей және Украина өкілдерінің басын қоспақ Лифтіде пышақталған бүлдіршінге дәрігер көршісі көмектесіп, дер кезінде құтқарып қалған «Call-орталық жасаған»: түрмедегілер колония шатырындағы спутник интернет арқылы есірткі саудасын жүргізген 84 жастағы әжейді алдап кеткен алаяқ делдалдар ұшақ рейсінен түсірілді «Көктайғақ, тұман, бұрқасын»: 14 ақпанға арналған ауа райы болжамы жарияланды «Соғысты міндетті түрде тоқтату керек деп айттық»: Тоқаев Украинадағы соғыс туралы айтты Швейцария прокуратурасы 69 миллиард теңгеге қамал сатып алған Динара Құлыбаеваның үстінен іс қозғады «Тергеу изоляторында жоқ»: лифтіде баланы пышақтаған жасөспірім қазір қайда?